otsaila 2015
Hileko artxiboa 29 artikulu
Amaia Portugal Ur tanta batek gainazal bat jotzen duen unea grabatu dute urratsez urrats MITeko bi ikertzailek, euri ostean geratu ohi den lurraren usainaren moduko hori nondik datorren argitzeko. Tantak lurzoruarekin inpaktua egiten duenean burbuila txiki batzuk sortzen direla ikusi […]
Planeten lerrokatze anitzak
Manu Arregi Misterio handia izan da zerua gizakiarentzat orain dela gutxi arte. Izarrez beteta ikusten genuen zeru sabaia. Euren artean mugitzen ziren “izar mugikorrak”, hau da, planetak. Baina ez genekien zer ziren ez batzuk ez besteak. Beti izan dugu patroiak […]
Quasarren, Unibertsoko astrorik argitsuenen, sorrera argituta
UPV/EHUko Fisika Teoriko Sailean lanean diharduen Tom Broadhurst ikertzaileak, Taiwango Unibertsitate Nazionaleko zientzialariekin batera, besteak beste, galaxien eta Unibertsoaren egituraren formazioari buruzko erantzun berriak proposatzen dituen ikerketa batean parte hartu du. Horren baitan, quasarren izaera berrinterpretatzea xede duen ikerketa bat […]
Asteon zientzia begi-bistan #46
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Eta? Non harrapatzen zaituztegu asteko artikuluen bilduma hau irakurtzen? Etxean zaudete? Ba, hurrengo astebururako iradokizun bat eginez hasiko gara. Miarritzen erakusketa benetan interesgarria dago: “Sakonerako misterioak” izena duena. Bertan bizidun […]
Ezjakintasunaren kartografia #52
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Nano zuriek ez dira kolapsatzen Pauliren esklusio-printzipioari esker. Izan ere, hauen elektroiek ezin dituzte zenbaki kuantiko berdin guztiak izan, energi maila bera betetzen. Barnean, jada […]
Zientzialari (23) – Nestor Etxebarria
Zientzialari 23 – Nestor Etxebarria from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Inguratzen gaituen airean edo gure araztegietako uretan, giza jarduerek sortutako kutsadurak eragin ugari sortzen ditu izaki bizidunetan. Portuetan bizi diren arrainek, adibidez, sexu aldaketak pairatu ditzakete produktu kimiko jakin […]
Ariketa fisikoak osasunean dituen onurak: zein, zenbat, nola eta noiz? IV. Giharrak eta hezurrak
Jon Irazusta eta Jon Torres-Unda Ariketa eta osasuna aipatzen direnean, gehienok bihotz eta odol hodietako gaitasuna hobetzen duten ariketetan pentsatzen dugu. Gaur egun , alabaina, indarra eta oreka mantentzeko gaitasunak osasun arloan garrantzi handia hartu dute . I zan ere […]
Sakelako telefono bat, GIBa eta sifilisa detektatzeko
Amaia Portugal Smartphone bati gailu bat konektatuta egiten den test baten bidez, garabidean dauden herrialdeetan oso zabalduta dauden bi gaitz antzemateko metodoa garatu dute Columbia Unibertsitateko ikertzaileek. Laborategietan egiten den test arrunta baino nabarmen merkeagoa da, eta ez du elektrizitaterik […]
Rosetta eta matematika
Javier Duoandikoetxea Urtero legez, 2014ko amaierak zerrendak ekarri zizkigun: pertsonaia aipagarrienak, kirolari onenak, berri deigarrienak… Zientzia eta teknologiaren gertaera garrantzitsuenek ere izan zuten beren lekua eta hainbat aldizkari eta web gunetan aurkitu genituen. Nire lagun zirikatzaile batek ez zuen abagunea […]
Guztiok ez dugu ingurumen-jarrera berdina
Ingurune naturalean eragina duten erabaki publikoak hartzeko, garrantzitsua da herritarren lehentasunak kontuan izatea. Egun, herritarrek lehenesten dutena ezagutzeko aukera diskretuko esperimentuaren metodologia erabiltzen da gehien bat. Honetan, analisi ekonomikoa erabiltzen da pertsonek ingurumen-egoeraren inguruan dituzten lehentasunen diru-balioa kalkulatzeko. UPV/EHUko David […]