iraila 2015
Hileko artxiboa 32 artikulu
Zientzialari 35 – Neskuts Izagirre from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. “Antzinako DNA ikertzen dugunean iraganerako leiho bat irekitzen dugu”. Hitz hauekin azaltzen du Neskuts Izagirre UPV/EHUko Antropologia irakasleak zientziaren esparru hori zertan datzan. Antzinako DNAren ikerketari esker gizateriaren iraganaz […]
Zelulaz (I)
César Tomé López Robert Hooke-k erabili zuen zelula terminoa, Micrographia (1665) liburuan, mikroskopio bidez landare-ehunetan ikusi zituen paretaz inguratutako barrunbeak deskribatzeko. Espazio horiek ikusita, monasterioetako gelak (cella) etorri zitzaizkion gogora. Baina terminoa ez zen guztiz onartua izan. Izan ere, XVIII […]
Haur beldurgarria noiz etorriko zain
Amaia Portugal Aspaldiko partez, El Niño azaltzen hasia da aurten, eta goia joko du datozen hilabeteetan. Munduko Meteorologia Erakundearen arabera, fenomeno honen agerraldi indartsuena izango da 1997tik. Klima-aldaketaren inpaktu gero eta agerikoagoekin bat eginda, ikusteke dago ea zer arrasto utziko […]
Genetikaren ibilbidea (VI): Osagaietatik osotasunera
Koldo Garcia Aurreko atalean ikusi genuen DNA kopiatzeko, irakurtzeko eta maneiatzeko teknika berriek genetikaren garapen handia eta azkarra ekarri zutela. Hurrengo urteetan genetikak jauzi egin zuen geneak banan-banan ikertzetik bizidun baten gene guztiak batera ikertzera. Material genetikoa bere osotasunean aztertzeari […]
Dozena erdi ariketa udarako: erantzunak
Javier Duoandikoetxea Udako ariketak amaitu ziren eta hemen datoz erantzunak. Soluzio bila aritu zaretenoi, buruari eragin diozuenoi, gure eskerrak ahaleginagatik. Emaitza zuzena lortu baduzue, zorionak! Eta, Zientzia Kaieran zuen ahaleginen ondorioa erakutsi diguzuenoi, erantzunak bidaliz, esker bereziak. 1) Zenbat gozoki […]
Gure garunaren atlas berria
Garuna oso sistema dinamiko konplexua da. Alde batetik, substantzia grisa du eta, bestalde, substantzia zuria. Substantzia grisean egoten dira neuronak, alderdi sentsorialetatik eta garuneko beste alderdi batzuetatik datorren informazioa prozesatzen. Substantziak grisak dituen alderdiak zuntzen bidez elkarrekin lotzen ditu zuriak […]
Asteon zientzia begi-bistan #70: oporretatik bueltan
Uxue Razkin Honatx abuztuan eta aste honetan zehar Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Paleontologia eta eboluzioa Eskuaren morfologia beti izan da axolazko giltzarria giza eboluzioa ulertzeko. Ildo horretatik, aurkikuntza esanguratsu baten aurrean gaude: gizaki modernoaren eskuaren […]
Ezjakintasunaren kartografia #78
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Denok dakigu gure eskuetako eta oinetako azala tximurtzen dela uretan denbora asko egon ondoren. Baina egia esan, gutxik dakite zein den nerbio-sistemak fenomeno honetan duen […]
Estitxu Villamor: “Zientzia modu arduratsuan erabili beharko genuke”
Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Nonbait, irakasle baten eraginez hasi zen Fisika ikasten Estitxu Villamor. Haren hitzetan, “fisikarekiko pasioa kutsatu zigun, eta benetan gustuko nuen; horregatik erabaki nuen hori ikastea. Eta hasieratik piztu zitzaidan tesi bat egiteko gogoa eta ikertzeko jakin-mina”. Dioenez […]
Iragarkiak alferrik? Bai zera!
Maria José Moreno Enpresa ertainek eta txikiek beste ezer baino lehen publizitatea uzten dute alde batera, erosketetan behera doazenean, publizitatea izaten da bertan behera uzten duten lehenengo gauza, edo bai behintzat gehien jaisten duten jarduera. Oker dabiltza, iragarkiak ez direlako […]