ekaina 2016
Hileko artxiboa 35 artikulu
Amaia Portugal Antzinako zortzi himalaiarren genomak sekuentziatu ditu AEBtako eta Suediako ikerketa talde batek. Haien DNAk lotura estua du gaur egungo sherpa eta tibetarrenarekin. Horrek erakusten duenez, kulturari dagokionez bilakaera izan bada ere, genetikoki, gaur egungo himalaiarrak garai batekoen ondorengo […]
Narriadura kognitiboa oztopatzeko aplikazioa
Adrian Alvarez Aitor Oteiza elgoibartarrak eta Irune Martinez ermuarrak aplikazio bat garatu zuten 2014an 50 urtetik gorako pertsonen narriadura kognitiboa oztopatzeko. Bi ekintzaile gazte hauek elkar ezagutu zuten Ermuako Izarra Center-en, biek egitasmo bera partekatzen zutelako: nagusientzako aplikazio bat garatzea […]
Eguzki-erlojuak
Esteban Esteban Zer ordu da? Egun erraz erantzun dezakegu erlojuan edo telefonoan begiratuta, baina beste garai batzuetan ez zen hain erraza. Eguzki-erlojuen garapena Antzinako jendeak bazekien gutxi gorabehera zer ordu zen, itzalen bidez. Hemendik ikusita, Eguzkia orduak pasa ahala mugitzen […]
Giza papilomabirusaren aurkako borroka
Nerea Fontecha, Miren Basaras, Jose C. Quilez, Silvia Hernáez, Daniel Andía eta Ramon Cisterna Giza papilomabirusaren (HPV-Human papillomavirus) transmisioa kutsatutako azalen arteko kontaktu zuzenaren ondorioz ematen da. Papilomabirusak eragindako infekzio genitala munduan sexu bidez transmitituriko infekzio (STI) ohikoena kontsideratzen da […]
Gure lurraren historia mapetatik sarera
Gasteizko Ingeniaritzako Unibertsitate Eskolako Maria Luisa Palaques irakasleak zuzentzen duen ikertaldeak sei urteko lanaren emaitza argitaratu berri du: ‘Euskadiko Kartografia Historikoaren Inbentario Digitala’ lana. Bertan, 1900. urtean baino arinago egindako mapa orokorrak, mapa nautikoak eta kartografia militarra jaso dira, guztira […]
Asteon zientzia begi-bistan #112
Uxue Razkin Biologia Arrain-haztegietako arrain-multzoen jokabide-aldaketak on line monitorizatzeko metodologia bat ikertu du Harkaitz Eguiraun ingeniariak, UPV/EHUko Plentziako Itsas Estazioan egin duen doktoretza-tesian: “Arrainak sentsore biologiko gisa erabil daitezke, kanpo-perturbazioen eraginez euren portaeran gertatzen diren aldaketak modu ez-inbaditzailean neurtu daitezkeelako” […]
Ezjakintasunaren kartografia #120
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Konpetitiboak diren merkatuetan ez ezik, beste hainbat egoera ekonomikoetan portaera arrazional berekoiak ez du baliabideen banaketa eraginkorrik ekartzen. Ondasun publikoen finantzazioa da honen adibide bat […]
Bost urte zientzia zabaltzen, kultura zientifikoa hedatzen
2010ean sortu zen UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedra. 2011n zabaldu zuen lehenengo bloga eta harrezkero lanean ibili da hainbat bide uztartzen zientzia zabaltzeko asmoz. Kultura zientifikoa hedatzen egindako ibilbide hau Katedraren egitasmoetan parte hartu duten kolaboratzaile, zientzialari, ikertzaile eta lagunei esker […]
Zientzialari (53) – Kepa Ruiz Mirazo: “Biziaren jatorriari buruzko ikuspegia aldatu behar dugu”
Non eta noiz sortu zen bizia? Zeintzuk dira horri buruzko teoria nagusiak? Kepa Ruiz Mirazo UPV/EHUko ikertzaileak zientziak gai hauei buruz dakiena eta ez dakiena azaldu digu. Bere esanetan, biziaren jatorriari buruzko ikuspegia aldatu beharko genuke. ‘ Zientzialari ‘ izeneko […]
Jaioberrien berogailua, argaltzeko tresna berria?
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Hotza ———————————————————————————————————– Metabolismoa da animalia homeotermo guztien bero-iturri nagusia. Iturri hori gabe gorputz-tenperatura ezin izango lukete konstante mantendu. Metabolismo-jarduera osoari dagokio bero-ekoizpena, baina animalia homeotermo batzuek beroa ekoizteko berariazko zeregina duen ehun mota […]