Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

Ezjakintasunaren kartografia

Kategorien artxiboa 523 artikulu

Ezjakintasunaren kartografia #426

Dibulgazioa

ekonomia klimatologia paleontologia

Azken urteotan, beherakadaren teoriaren jarraitzaileek aliatua topatu dute ustezko eredu ekonomiko berri batean: donutaren teorian. Miguel Gilak itsaspekoari buruz zioen bezala “kolorea ondo, baina ez du flotatzen”, Jesus Zamorarentzat: The fake sweetness of doughnut economics Ozeano Barean gertatzen den zerbait […]

Ezjakintasunaren kartografia #425

Dibulgazioa

fisika kimika neurologia

Dirudienez, entzefaloaren aldaketa jakin batzuekin lotuta egongo litzateke migraina. Preliminary research identifies brain changes associated with migraine, Rosa García-Verdugo. Ba al dago erloju ultrazehatza baino zehatzagorik? Bai, kuantikoki korapilatutako bi erloju ultrazehatz. Ultraprecise entangled clocks Hainbat molekula organiko abiapuntu hartuta […]

Ezjakintasunaren kartografia #424

Dibulgazioa

biologia fisika kimika matematika

Itsasoa izozten bada, ez da soilik gainazalarekin kontaktuan dagoen airea hotz dagoelako, baizik eta mekanismo bat dagoelako beheko geruzen kalitate handiagoko urak gainazalera igotzea eragozten duena. Mekanismo honen gakoa gazitasuna da. Salinity of ocean’s surface water and Earth’s climate Kaosetik […]

Ezjakintasunaren kartografia #423

Dibulgazioa

eboluzioa fisika genetika

Hominino desagertuei eta giza eboluzioari buruzko aurkikuntzek jaso dute aurten Medikuntza edo fisiologiako Nobel saria, Svante Pääbori eman diote. Aurkikuntza horiek egin zirenetik bi iraultza izan dira, bata soziala (irakur bitez banakako jatorriak aurkitzeko analisi genetikoak) eta bestea zientifikoa. Lehenengoa […]

Ezjakintasunaren kartografia #422

Dibulgazioa

filosofia fisika neurologia

Benetako eragin politikoa izan dezakeen ideologia batentzat arazo larria da falazietan oinarritzea. Ideologia hori ia erlijio bihurtzea ez da harritzekoa, bertako kideek ez bailukete ezagutza eta kultura zientifiko handirik izango. Hori gertatzen ari da gaur egun txikiagotzearen teoria deiturikoarekin. Jesus […]

Ezjakintasunaren kartografia #421

Dibulgazioa

astronomia fisika kimika neurozientzia

Nola eragiten du gaitasun kognitiboan gaztetan garun erdia kendu behar izateak? Neuroplastizitateak egin dezakeena sinestezina da. Neuroplasticity: Word and face recognition with half a brain Zehaztu beharreko ideia da planeta baten atmosferan oxigeno-kontzentrazio maila jakina bizi-zantzua izan daitekeen edo guztiz […]

Ezjakintasunaren kartografia #420

Dibulgazioa

biokimika informatika neurobiologia

Loperamida, Fortasec ala Imodium bezalako markapean merkaturatzen dena, besteak beste, espektro autistaren nahasmenduei aurre egiteko balio lezake? Espektro autistaren nahasteek sendabiderik ez dutelako oinarritik abiatzen bagara, zer dela-eta harrotu den hautsa? J.R. Alonsok xehetasunez azaltzen du Loperamide and autism. Munduko […]

Ezjakintasunaren kartografia #419

Dibulgazioa

astronomia fisika matematika

Drake-ren ekuazioa ezaguna bihurtu zen publiko orokorrarentzat Carl Sagan zientzialariaren Cosmos telesailaren bidez. Ekuazioa Esne Bideko zibilizazio aurreratuen kopuruaren probabilitate-kalkulu bat da; bistan da zibilizazio aurreratu bat egoteko, lehenik bizitza existitu behar dela. Horregatik, ekuazioak barneratzen duen faktoreetako bat da […]

Ezjakintasunaren kartografia #417

Dibulgazioa

biologia filosofia fisika

Gaur egun oso iritzi zabaldua da, klase politikoko pertsona asko barne, ezagutza zientifikoa, lehenik, kulturala dela eta, bigarrenik, aurrekoarekin lotuta, iragankorra eta kontingentea. Behin segurutzat jotzen zena, orain jada ez da segurutzat jotzen, masa ezjakinak errepikatzen du. Ba al dago […]