astrofisika Archives - Zientzia Kaiera

Jorge Cham komikilariak eta Daniel Whiteson partikula-fisikariak elkar harturik Tutik ere ez dakigu. Unibertso ezezagunerako gida bat liburuan (2017) ekin diote unibertsoari buruz ez dakigun hori guztia arakatzeari: kosmosaren ezagueran ditugun zulo itzelak, alegia. Gizadiak mundu fisikoari buruz duen ezagutza […]

Ezagutza zientifikoaren testuinguru zabalean, batzuetan, iraultzak pizten dituzten txinpartak dira akatsak. Une historiko horietako bat 1917an izan zen. Garai hartan, unibertsoa estatikotzat jotzen zen. Baina Albert Einsteinen ekuazioek unibertso dinamikoa iragartzen zuten. Hori ezinezkoa zela sinetsita, ekuazioari elementu bat gehitu […]

Zergatik txinpantzeek ez eta guk bai hitz egin dezakegun ulertzeko, baliagarria da jakitea nola erabiltzen duen giza espezieak hatz erakuslea. Why we speak and chimpanzees don’t Beatriz-Gómez-Vidalen eskutik. Eroale topologikoen fase berri batek egoera solidoaren fisikaren alderdi batzuk irauli ditzake: […]

Ipar Amerikako Grabitazio Uhinetarako Nanohertzetako Behatokiak (NANOGrav) — Physics Frontiers Center-ekoa (PFC)— 15 urtez hartutako datuak aztertuz, grabitazio-uhinen seinalea ikusi ahal izan dute. 190 zientzialarik baino gehiagok dihardute elkarlanean, gehienak AEBkoak eta Kanadakoak, AEBetako National Science Foundation-ek (NSF) finantzatuta. Pulsarrak […]

Gaixotasun mentalak arazoak sortzen ditu, ez bakarrik sortzen den unean eta agertzen den bitartean, baizik eta epe luzean ere. A lifetime of mental illness accelerates ageing Rosa García-Verdugoren eskutik. Beroarekin zerikusia duen guztiaren azalpena bibrazioak direla ez da erabat egia: […]

Asko hitz egiten da ekonomia zirkularraz, baina zirkulartasun guztia ez da nahitaez jasangarria. Is the valorization of marine organic-waste into chitin environmentally sustainable? Mireia Martín eta Erlantz Lizundia. Orain arte baliatu ez den metodo baten bidez neurtu ahal izan da […]

Astronomia eta astrofisika izan dira unibertsoa ezagutzen eta ulertzen lagundu gaituzten zientziak. Baina ez al dira berdinak? Edo zertan ezberdintzen dira? Galdera hauek erantzuten daukagu gaurkoan Kiñu. Argitzen digu astronomia eta astrofisikaren arteko alde nagusia bi diziplinen helburuetan dagoela. Halere […]

Ekologia Rosalie Barrow Edge (1877-1962) ornitologo amateurra eta ingurumenaren defendatzaile aitzindaria izan zen, eta bere ikuspegiak kontserbazioari heltzeko modua eta haren inguruan pentsatzen zena goitik behera aldatu zuen. Edgek bat egin zuen ornitologo eta behatzaile afizionatuen talde batekin, eta naturaren […]

Hizkuntza erabiltzeko dugun modu pertsonalak krimen baten armako hatz-marka batek bezainbeste salatu gaitzake. Language of crime, Marta Sánchez Lópezena. Ikerketa-talde batek frogatu berri du polaritoi guztiz simetrikoak egon daitezkeela kristal batean. Eta esan ohi den bezala, ikusi sinesteko. First real-space […]

Duela gutxira arte pentsaezinak ziren mugetara eraman gaitu gaur egungo astronomiak, eta Hubble edo James Webb bezalako behatokiek unibertsoa gaztea zeneko uneak ekarri dizkigute begietara. Kontaezinak dira inguru urrun horietan argitzeko dauden misterioak, baina gertuagora begiratuta ere, etengabean azaltzen dira […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza: ikasturteari hasiera ematen dion zientzia-dibulgazioko jaialdia

Bilbo Zientzia Plaza jaialdiaren seigarren edizioa izango da irailaren 11tik 30era, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatuta. Bilbo Zientzia Plaza irailean zehar izango da eta hitzaldiak, erakusketak, tailer zientifikoak eta bestelako ekitaldiak biltzen dituen estatuko zientzia-dibulgazioko ekimen handiena da. Zazpi ekitaldi biltzen ditu programak, hainbat ikuspegi landuak, askotariko publikoari zientzia hurbiltzeko…

2023ko irailaren 11a — 2023ko irailaren 30a

Euskalduna Jauregia - Bizkaia Aretoa - Bidebarrieta Liburutegia

Bilbo

“Zientzia Forgesen arabera” erakusketa irailean

Antonio Fraguas “Forges” umorista grafikoak behin eta berriz islatu zituen bere binetetan klima-aldaketa, Higgsen bosoiaren aurkikuntza edo biodibertsitatearen galera. Gai horiek sarritan landu zituen zientziarako baliabide gehiago eskatzen zituen bitartean. Lan horietako askok osatzen dute “Zientzia Forgesen arabera” erakusketa, Bilboko Bizkaia Aretoan ikusgai egongo dena irailaren 11tik 30era. Zientzia binetetan…

2023ko irailaren 11a — 2023ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Jean-Marie Lehn Kimikako Nobel sariduna eta Francesca Ferlaino fisikaria Bilbon izango dira Passion for Knowledge nazioarteko zientzia jaialdian

Passion for Knowledge Bilbora iritsiko da. Donostia International Physics Centerrek (DIPC) antolatutako zientzia jaialdi horretan Francesca Ferlaino eta Jean-Marie Lehn egongo dira. Ikertzaile biek hitzaldi bana eskainiko dute urriaren 3an, Euskalduna Bilbaoko 0D gelan. Ferlainok zientzialari gazteentzako Schrödinger Prize eta Feltrinelli Award-ak irabazi zituen eta Innsbruckeko Unibertsitateko ikerketa taldearekin batera…

2023ko urriaren 3a

Euskalduna Bilbao. 0D gela.

Abandoibarra Etorbidea, 4, Bilbo