astronomia Archives - Zientzia Kaiera

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako gehigarria da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak biltzen ditugu. Begi-bistan duguna jaso eta laburbiltzea da gure helburua. Astronomia Espiral itxurako galaxiek barne egitura bitxia dute eta oraindik ez dakite noiz sortu ziren. Japoniako […]

Akustika Akustika fisikaren adarra da eta soinuak, infrasoinuak eta ultrasoinuak aztertzen ditu eredu fisiko eta matematikoen bidez. Fisikak baditu tresnak soinua bera kuantifikatzeko modu objektiboan, izan ere soinua, soinu-iturri bateko bibrazioak sortzen duen uhina da. Baina ezin du alde subjektiboa […]

Paralaxia objektu baten posizioa behatzailearen posizioaren araberakoa izateari deritzo eta angelu moduan adierazi ohi da. Paralaxia, astronomian, izar baten −nahiz bestelako gorputz baten− eta Lurraren arteko distantzia adierazteko modu bat da: behatutako gorputzak lur-orbitaren erradioarekiko daukan aurkako angelua da (astronomia-unitate […]

Ingurumena Urari prezioa jarriko diote Wall Streeten. Josu Lopez Gazpiok azaldu digu Kaliforniako arro nagusienetako ura burtsan kotizatzen hasi dela eta horrek ekar ditzakeen arriskuez mintzatu da ere testu honetan. Gainera, ezin dugu ahaztu ura baliabide gero eta urriagoa dela […]

Osasuna Sendagaien Europako Agentzia Errusiako Sputnik V txertoa aztertzen hasi da, Berriak jakinarazi duenez. The Lancet aldizkariaren artikulu batek dio txerto honek %92ko eraginkortasuna duela. Txertoak nolakoak diren eta horien inguruko informazio baliagarria eman digu Ana Galarragak testu honen bitartez […]

Martek gure jakin-mina eta arreta bereganatu ditu aspalditik. Perseverance ibilgailuaren bidaia dela eta planeta gorriak berriz liluratu gaitu. Aterpe duen Marteko bazterrak miatuz, bertan bizitzarik egon ote den ikertuko du esploratzaile robotiko bitxiak. Ez dakigu haren arrastorik aurkituko duen baina […]

Irailean Nature Astronomy aldizkarian ikerketa bat argitaratu zen Artizarrean fosfanoa dagoela adieraziz. Berriak oihartzun handia sortu zuen, fosfanoa biomarkatzailea izanik, Artizarrean bizitza egon zitekeela ere iradokiz. Ikerketa horrek, ordea, zenbait zalantza ere piztu zituen eta datuen berrazterketak erakutsi duenez, litekeena […]

Osasuna Badira COVID-19aren ondorioak aste eta hilabeteetan pairatzen dituzten pertsonak. Gorka Oribe UPV/EHUko farmazia irakasleak Berriako testu honetan azaltzen duenez, “COVID-19a iraunkorra da” eta orain arte ezagutu diren ondorio nagusiak hauek dira: disnea, itolarria, neke kronikoa eta giharretako mina. Honi […]

Gizakiok aspalditik ohituta gaude landareekin lan egiten, baina Lurretik kanpoko nekazaritza garatzerakoan Neolito aroko lehen ahaleginetan bezain galduta egon gaitezke. Zientzialariak lanean ari dira hori gerta ez dadin, etorkizun hurbil batean espazio nekazaritza errealitatea bihurtu nahian. 2020ko irailean zerbait historikoa […]

Osasuna Oxfordeko txertoak adinekoei immunitatea sortzen diela jakinarazi dute, Berriak albiste honetan jaso duenez. Hainbat adituk azaldu duten moduan, 55 urtetik gorako pertsonei T zelulak sorrarazten die. Txertoa lortzeko ikerketa hori hirugarren fasean dago, hots, txertoa onartzeko azken fasean. Miguel […]

Hurrengo ekitaldiak

(Neuronen) heriotzaren ondorengo bizitza: garunaren sistema autogarbitzailea

Jaiotzean ditugun neuronak ez daude gurekin bizitza osoan, baizik eta galduz joaten dira modu naturalean, garapen zein zahartze prozesuan. Hartara, zer gertatzen da garunean neuronak hiltzen direnean. Nolako erreakzioa dute bizirik jarraitzen duten gainerako neuronek? Hildako neurona horiek inguruko zelulei eragin diezaieketen substantzia toxikoak askatu eta ingurunearen gaineko “kutsadurarik” sor…

2021eko ekainaren 16a

Bidebarieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo

Harrotasuna zientzian

Askotan beste hainbat arlotan gertatzen den bezalaxe, zientzia esparruan ere, LGBTIQ izendapen orokorraren azpian biltzen ditugun kolektiboetako kideek bidegabeko egoerak pairatzen dituzte sarri eguneroko jardunean. Pertsona horietako askok gainerakoek baino bazterketa eta jazarpen handiagoa jasaten dute beren lanpostuetan. Eta antzeko arrazoiak erabiltzen dira, karrera zientifikoak egiten dituzten gutxiengo horietako ikasleek…

2021eko ekainaren 29a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Uda ikastaroa: “La ciencia de los jinetes del Apocalipsis”

Uztailaren 12tik 14ra, UPV/EHUko Uda Ikastaroen barruan, Donostia International Physics Centerrek (DIPC) eta UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak “La ciencia de los jinetes del Apocalipsis: una aproximación científica a los riesgos existenciales de la Humanidad” ikastaroa emango dute. COVID-19aren pandemiak gizateriaren existentzia bera arriskuan jar dezaketen fenomenoak daudela erakutsi du. Birus…

2021eko uztailaren 12a — 2021eko uztailaren 14a

Miramar Jauregia

Miraconcha pasealekua, 48, Donostia