astronomia Archives - Zientzia Kaiera

Ingurumena One Earth aldizkarian argitaratu denez, basoen galeran nekazaritzak baino eragin handiago du bestelako produktuen nazioarteko merkataritzak. Produktu hauek dira, besteak beste, mineralak, metalak eta zurarekin lotutako produktuak. Ikertzaileek kalkulatu dute ukitu gabeko basoen galeraren % 60, nekazaritzakoak ez diren […]

Gizakiak aintzinatik jakin-mina izan dute Ilargiarekiko eta hamaika ikerketa egin dira Lurreko satelite natural bakarra hobeto ezagutzeko. Eklipseak behatzen, izar bitarren argia analizatzeak bi izarren tamaina eta argitasunaren inguruko informazioa lortzea ahalbidetzen du. Ilargi eklipseekin K.a. III. mendean, Samoko Aristarkok […]

Perseverance NASAren ibilgailu autonomo bat da, eta 2021eko otsailaren 18an iritsi zen Jezero kraterrera (Marten lehortuta dagoen antzinako aintzira baten ohea). Ibilgailuak zazpi tresna zientifiko konplexu eta berritzaile ditu, iraganean ustez izandako bizitza zantzuen bila planetaren azalera esploratzeko, laginak bildu […]

Emakumeak zientzian 1954an Natalia Sarsadskikh eta Larisa Popugaieva geologoek Zarnitsa meategia aurkitu zuten, Errusiako eta munduko diamante meategi handienetako bat. Alabaina, beste espedizio batek jaso zuen aurkikuntzaren ohorea eta Popugaievak 1970era arte itxaron behar izan zuen aurkikuntza eta erabili zuen […]

2018an Martera iritsitako InSight misioak helburu argia izan du hasieratik: planetaren ezaugarri geofisikoak aztertzea. Horretan, noski, sismografoak ezinbesteko garrantzia du, eta tresna horri esker gaurdaino InSightek 1.300 lurrikara baino gehiago atzeman ditu. Bateriak agortzen ari zaizkiolako bizitzaren azken uneetan dagoen […]

Ingurumena Jone Bilbao Antolin ingurumen zientzialaria 2019tik UPV/EHUn dabil tesia egiten, Ibai Ekologia ikerketa taldearen barruan, Fitoplanktoneko laborategian. Bilbaok Urdaibaiko estuarioko uren saneamendua izan du tesian ikergai. Izan ere, Urdaibaiko estuarioa EAEko Biosfera Erreserba bakarraren parte izan arren, presio antropogeniko […]

Argitalpenak Sagua, eulia eta gizakia liburua 1997an argitaratutako liburua da, eta bere idazlea, François Jacob, genetika-lanen sorreraz, bilakabideaz eta etorkizunaz mintzo da bertan. Jacoben esanetan, ezaguera eta gizatasuna ezkontzetik etorriko dira gizarteak aurrerantzean beharko dituen balioak, mundu-ikuskera berri bati egokituak […]

Tom Broadhurst Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) Ikerbasque ikertzaile eta Donostia International Physics Centerreko (DIPC) ikertzaile elkartua partaide duen nazioarteko talde batek unibertso urruneko supernoba baten hiru irudi lortu ditu, kolore desberdinetan, lehen planoan kokatutako galaxia baten handitze-ahalmenari esker. Ikerketaren emaitzak […]

Argitalpenak Zientzia Kaieran 1995ean argitaratutako liburu bat aurkeztu dute, Oliver Sacks neurologoak idatzitako Antropologo bat Marten liburua. Liburuan zazpi kontakizun paradoxiko topatu ditzakegu, kasu kliniko banatan oinarriturikoak. Sacks doktorea bere neurologo-esperientziatik abiatzen da zuzenean tratatu dituen kasu horien inguruan hausnartzeko […]

Arkeologia Hizkuntza baskonikozko idazkunik zaharrena aurkitu du Aranzadik Arangurenen, Nafarroan, K.a. I. mendekoa den esku baten formako brontzezko xafla baten. Irulegiko eskua izendatu dute eta lau lerroko inskripzio bat dauka grabatuta hizkuntza baskonikoan. Lehen hitza sorioneku gisa transkribatu daiteke euskarara […]

Hurrengo ekitaldiak

“Zientziaren ertzetik” hitzaldi-solasaldien zikloa

Zientziaren ertzetik zientzia-dibulgazioan oinarritzen den hitzaldi-solasaldiaren zikloa da. Durangoko Bizenta Mogel Bibliotekak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu dute eta urritik martxora bitartean hilabetero hitzaldi bat eskainiko da. Hitzaldiak Durangoko Liburutegiaren hirugarren solairuan izango dira, arratsaldeko 18:30ean. Zientziaren ertzetik gertuko eta gaurkotasuna duten gaiak hurbildu eta azaltzea du helburu, orain…

2022ko urriaren 7a — 2023ko martxoaren 10a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8, Durango

Darwin Eguna: burmuinak eta landareen etxekotzeak eboluzioan izandako eragina

Burmuinak zer nolako eragina izan du gizakien eboluzioan? Nola funtzionatzen du eta zerk bihurtzen du aparteko organoa? Landareen etxekotzeak ondoriorik izan zuen giza eboluzioan? Galdera horietatik abiatuz egingo da aurtengo Darwin Eguna, otsailaren hamairuan Bilboko Bidebarrieta Liburutegian. Charles Darwin naturalista, geologo eta biologo ingelesaren jaiotzaren urteurrena ospatzeko asmoz Euskal Herriko…

2023ko otsailaren 13a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo