Archivo de Etiquetas:: fisika

Zelan antzematen dituzte autistek gainontzekoon emozioak? Begitartean jartzen dute arreta, aurpegieran edo gorputz osoan? José Ramón Alonsok ematen digu erantzuna Recognition of emotions by people with autism artikuluan.
Baliteke zure umore txarraren oinarria izatea entzefaloa logale dela. Antza, gure entzefaloak logura badu ez da goxoa izaten kontua. Rosa García-Verdugok kontatzen digu zergatik Why (some) sleepy brains get […]

Uxue Razkin
Klima larrialdia
Climate Central ikerketa zentroak mapa batean aztertu du 2050ean non izan dezaketen uholde arriskua itsasoaren maila igotzean. Munduan, 300 milioi lagun bizi diren lekuak arriskuan egongo dira (Asian, gehienbat: Txinan, Bangladeshen, Indian, Vietnamen, Indonesian eta Thailandian). Euskal Herrian ere pairatuko dugu eragina. Oro har, kostalde osoan nabarituko dute, batez ere, Aturri ibaiaren inguruko herrietan, Lapurdin […]

Emakumearen ugalkortasuna adinaren arabera aldatzen dela jakiteak ez gaitu harrituko. Hala ere, ezustekoan harrapatuko gaituenak da aldaketa horren zergatiak. Rosa García-Verdugok azaltzen dizkigu zergatiak Female fertility limited by chromosome errors artikuluan.
Energia berriztagarriei buruz hitz egiterakoan ez da aipatzen olatuen energia. Eta egia esan aipatu beharrekoa da, izan ere, hau behintzat aurreikus daiteke. Bestelako kontua da honen […]

Emergentziak eta horrelakoek ez diote analisiari eusten aukeramena justifikatzerakoan. Jesús Zamoraren arabera, behintzat: Why emergent levels will not save free will (& 2)
Film batetik aterata dirudi José Ramón Alonsok azaltzen duen istorio hau… Beldurrezko filma: The bodyguard
Ez dakigu oso ondo zergatik galaxia kumuluetako erdiko galaxiak diren disdiratsuenak. Argira dakar (kliska-kliska) gaia DIPCko ikerketa batek: A common formation mechanism […]

Bryan Caplan ekonomialariaren iritziz, ikasteak dirua eta denbora galtzea dakar. Jesus Zamora Bonilla irakaslea ez dator bat horrekin: Caplan’s ‘case against education’ (1).
Terminator etorkizuneko androidea izateaz gain, bere burua modu harrigarrian konpontzen duen polimeroa da. Mikel Irigoyenek kontatzen digu: Terminator: self-healing does no longer belongs to fiction only.
Masa txikia duten objektuek eragindako grabitazio-lentea efektua […]

Egia izango da garagardo bat hartzearren sedentario bilakatu ginela? Did we settle down for beer? Pablo Ortizen eskutik.
CRISPR teknologiak emaitza garrantzitsuetarantz doa: Rosa García-Verdugoren CRISPR gene therapy against AIDS
Kristaletako akatsak, bereziki bidimentsionalak badira, kristala bera bezain garrantzitsua izan daitezke. Zuzen identifikatzeko tresna teoriko eta esperimentalak behar direla frogatzen dute DIPCkoek How to identify a point defect in 2D […]

Bada aukeramena zaintzen tematzen denik. Arazoa da zenbait argumentu aztertzean ez diotela eusten. Jesús Zamora Bonillaren Why emergent levels will not save free will (1)
Parasito batek izakiekin egin dezakeena sinestezina da. Sinestezina aukeramenean sinesten baduzu, noski. José Ramón Alonsok Bad companies
Korrelazio egitura duen fenomeno fisikoa agertzen denean, tentsore sarea da probabilitaterik altuena, informazio teoriatik hasi eta unibertsoaren egituraraino. […]

Non sortzen da denbora? Zer zerikusi du masarekin? Daniel Fernándezen The road to quantum gravity (4): The flow of time for massive objects
Espazio misioei buruz hitz egitean jaurtiketak, azalera ailegatzeak eta emaitzek emozionatzen gaituzte. Oso gutxitan pentsatzen dugu ikuspuntu tekniko eta ekonomikoki misioa bideragarria izan dadin ibilbidea kalkulatzeko behar diren matematikak. BCAMen Calculating a spacecraft optimal trajectory
Orden garaiko […]

Gaixotasunen batek saihesten ez badu, gibelak birsortzeko ahalmena duela badakigu. Mekanismo honen klabea topatu dutela dirudi. Rosa García Verdugoren A new progenitor cell has the potential for (future) liver regeneration
Ez bere izena daraman orekak, ezta irabazitako Nobela sariak ez zuten Nash famatu egin. “Una mente maravillosa” filmak egin zuen entzutetsu. Hala ere, berebiziko garrantzia du Nashen orekak joko teorian […]

Bat datoz zientzialariak: klima-aldaketa erreala da eta giza jatorria du. Zergatik dago ukatzen duenik, orduan? Martha Villabonak aztertzen du Why is climate change denied?
Plastikoak ingurugirorako arazo direla ezaguna da. Konpontzeko, plastikoak ez erabiltzeaz gain, berrerabiltzeko aukera dago eta, ezinezkoa denean, berziklatzea. Esaten ez dena da plastikoen berziklatze gaitasuna mugatua dela, makromolekula erraldoiak baitira. Berziklapenaren irtenbidea, kimikoki osoa den berziklapena […]