Ekaia aldizkaria Archives - Zientzia Kaiera

Ikerkuntza zientifikoaren aztergaiak gizartearen kezkekin eta eskaerekin batera doaz. Osasun esparruan, gaixotasunak sendatzeko metodo terapeutiko berriak eta eraginkorragoak bilatzea erronka erakargarria eta beharrezkoa da. Minbiziak ardura nabarmena sortzen du biztanlerian, izan ere heriotza kausa ohargarrienetarikoa da mundu osoan. Gainera, minbizia […]

Osasun-asistentziarekin erlazionatutako infekzioak (OAEI) osasun-eremu ezberdinetan osasun-arreta jasotzeagatik gaixoek pairatu ditzaketen infekzioak dira. Infekzio hauek ez dira gaixoetan azaltzen bakarrik; osasun-langileei, bestelako langileriari eta gaixoen bisitariei ere kalte egin diezaiekete. Infekzio hauen ondorioz, gaixoen morbilitatea eta heriotza-tasa areagotu egiten da […]

Azken urteetan teknologiaren iraultza izugarria gertatu da, bizitzaren erritmoa azkartu eta egoera erosoagoak erraztu dizkigunak. Gizartearen garapen ekonomiko, teknologiko eta industrialak orain arte erregai-fosilen bidez asetzen zen energia-beharra areagotu du; izan ere, erregai fosilen konbustioaren bidez energia kantitate handiak lortzen […]

Koordinazio polimeroek (CPs) azken urteetan jasan duten hazkundea ikaragarria izan da material ez-organiko hibridoen arloan. Konposatu hauen karakteristikarik erakargarriena beraien egitura kristalinoa diseinatzeko erraztasuna eta hauek aurkezten dituzten propietate ugariak dira. Egitura horiek eraikitzeko bi osagai beharrezkoak dira: estekatzaileak eta […]

Giltzurrun gutxiegitasun kronikoa (GGK) da arazo funtzional zein estrukturalen ondorioz giltzurrunek bere zeregina betetzeko duten gaitasunaren galera. GGKaren ondorioz, haurrek zailtasun-metabolikoak, zailtasun-kardiobaskularrak eta garapen-zailtasunak pairatzen dituzte, eta hori dela eta, populazio-talde horietan morbilitate eta heriotza-tasak handiak dira. Ildo horretan, esku-hartze […]

Asko izan dira azken hamarkadetan munduan egin diren aurrerapenak, eta horiei esker bizi-kalitatea hobetzeaz gain, bizi-itxaropena ere luzatu egin da. Hala ere, demografiaren eta industriaren hazkundearen ondorioz, kontsumoa ere areagotu da, eta horrek, ingurumenaren kaltetan, hondakinen eta kutsatzaileen gorakada ekarri […]

Badakizue aho barneko listua ekoizteko organo bat daukagula? Listu-guruina egitura epitelial bat da, oso adarkatuta garatzen dena eta listua ekoizteko eta jariatzeko diseinatuta dagoena. Listua hitz egiteko, dastamenerako, murtxiketarako, irensketarako eta liseriketarako ezinbestekoa da. Gizakietan, hiru listu-guruin nagusi daude eta […]

Parkinsonen gaixotasuna (PG), gaixotasun neurodegeneratiboen artean ohikoena da, Alzheimer gaixotasunaren atzetik. PGaren kasu gehienek ez dute inolako erlaziorik gordetzen asaldura genetikoekin, zahartzea arrisku faktore nagusiena izanik. Mendebaldeko batezbesteko bizi itxaropenaren handitzea aintzat hartuta, PG pairatzen duten gaixo kopuruak gorakada esanguratsua […]

Europar Batasunak (EB) energia merkatu aldakor bati aurre egin behar dio, eta ildo horretan, “Horizon 2020” deritzon programa jarri du indarrean. Bertan, 2020ra arteko epealdia ezarri dute honako xede hauek bideratu ahal izateko: Kontsumitutako energiaren % 20ak jatorri berriztagarria izan […]

Mikrotxantiloiak, definizioz, gainazaletan (2 dimentsiotan) egiten diren maila mikrometrikoko formak dira eta albo-neurri gisa nanometro eta milimetro arteko dimentsioak dituzte. Gainera, horrelako egiturak gainazal mota ugaritan eta material mota anitzetan egin daitezke. Mikrotxantiloiek substratu jakin baten gainazala zelulak itsats daitezkeen […]

Hurrengo ekitaldiak

Artea eta Matematika erakusketa: ‘Fractus’ eta ‘Azares’

Matematika eta artea oso urrun dauden bi diziplinatzat hartzen dira, ageriko loturarik ez balute bezalaxe. Baina, bien arteko harremana aztertzen denean, nabarmena da antzina-antzinatik arte garaikideraino mantendu izan den bien arteko elkarreragin oparo, sakon eta aberatsa. Pitagorasen zientziak, bere kontzeptuekin –pi zenbakia, kasu– eta teoremekin, ideia sortzaileak eragin ditu eta…

2021eko irailaren 17a — 2021eko irailaren 27a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

“Eboluzioa genero-ikuspegitik” erakusketa

Nork esan du zientzia neutroa dela? Edozein giza-jardueratan gertatzen den bezalaxe, zientziaren kasuan ere, hainbat faktorek baldintzatu, mugatu eta are alde batera ala bestera makurraraz dezakete. Horren harira, giza-eboluzioari buruz egin izan den interpretazio konbentzionala zientziak jasandako mugapenen adibide garbia da. Eboluzioaren errealitate zabal eta inklusiboa bistaratzeko asmoz, ugalketa eta…

2021eko irailaren 17a — 2021eko irailaren 27a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, 48009

Bidebarrieta Zientifikoa: “Eboluzioa genero-ikuspegitik”

Nork esan du zientzia neutroa dela? Edozein giza-jardueratan gertatzen den bezalaxe, zientziaren kasuan ere, hainbat faktorek baldintzatu, mugatu eta are alde batera ala bestera makurraraz dezakete. Horren harira, giza-eboluzioari buruz egin izan den interpretazio konbentzionala zientziak jasandako mugapenen adibide garbia da. Alde batetik, interpretazio baldintzatu hori aurkitu eta aztertutako fosilen…

2021eko irailaren 22a

Bidebarieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo