zientzia Archives - Zientzia Kaiera

Uxue Razkin Osasuna SARS-CoV-2arekin lotura dute beste bi koronabirus aurkitu dituzte Japonian eta Kanbodian, Elhuyar aldizkariak azaldu digunez. Bata Japonian aurkitu dute eta bestea Kanbodian. Japoniako laborategian ikusi dute bere genomaren %81 dela SARS-CoV-2 birusaren parekoa. Bigarrena oraindik ez dute […]

Uxue Razkin Bigarren Mundu Gerraren kariaz, Jane Hamilton Hall fisikaria Mexiko Berriko Los Alamosko Laborategi Nazionalean hasi zen lanean. Bertan, garatzen ari ziren Manhattan Proiektuan parte hartu zuen beste zientzialari batzuekin batera, Elda Emma Andersonekin kasu. AEBk, Erresuma Batuaren eta […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia #Reframecovid (berkokatu covid) egitasmoren sortzaile eta hedatzaileetako bat da Iraide Ibarretxe Antuñano. COVID-19az hitz egiteko erabiltzen diren metaforak bildu, ikertu eta proposatzen dituzte. Aitortu duenez, orain eremu zientifikoan dabilen arren, berez, “letretakoa” da. Hain zuzen […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Ikerketa ugari egin dira kirolaren eragina ezagutzeko, osasunaren ikuspegitik zein sozialetik. Hala ere, badaude aztertu gabeko ertzak, eta haietako bati erreparatu dio Nagore Martinez Merinok, bere doktorego-tesian: emakume presoak. Martinezek azaldu duenez, Jarduera Fisiko eta […]

Uxue Razkin Ez dut gogoratzen zenbatetan itzuli naizen “Harvardeko kalkulagailuen” argazkiak ikustera. XIX. mendearen amaieran, Harvardeko Astronomia Behatokian emakumez osatutako talde baten jarduna behatzea berezia dela pentsatzen dut. Euren lana imajinatzen laguntzen didate garaiko irudiek: zer idatzi zuten koaderno horietan? […]

Uxue Razkin Aitorpen batekin abiatuko naiz: Darwin viene a la ciudad. La evolución de las especies urbanas porliburua irakurtzen hasi naizen arte ez nituen hiriak ekosistema gisa identifikatzen. Natura, ingurumena, eta biodibertsitatea gisako kontzeptuetan pentsatzen nuenean, kolore berdea zetorkidan burura […]

Uxue Razkin “Ia denaren historia labur bat liburua esku artean hartzen duzunean eta lehenengo orrialdeak irakurtzen dituzunean, konturatzen zara ezer gutxi dakizula inguratzen zaituen guztiaz –zientzia edonon dago, baita gugan ere–. Eta hori da gerta dakizukeen gauzarik ederrena.” Unibertsoari neurria […]

Uxue Razkin Lantzean behin, norbaitek aurretik ezagutzen ez zenuen zerbait azaltzen duenean, liluratuta gelditzen zara; jakina, beti dago deus ez ulertzeko arriskua baina noizbehinka bada zerbait, hitz bat edo esaldiren bat burutik kendu ezin duzuna. Azalpen horrek jakin-mina pizten du […]

Uxue Razkin Sara Teasdale estatubatuarrak izarrak ezagutzen zituela aitortu zuen poema honetan: I know the stars by their names Aldebaran, Altair, And I know the path they take Up Heaven’s broad blue stair. (Izarren izenak ezagutzen ditut / Aldebaran, Altair […]

Uxue Razkin Gure gorputzaren autosuntsiketa baino gauza misteriotsuagorik ez dago. Hala, medikua den lagun bati gaixotasun autoimmuneei buruz galdetu egin nion; erantzunak behar nituen, istorioarekin jarraitu ahal izateko liburua argira hurbiltzen duen irakurleak bezala. Haren azalpenean, nik uler nezan arras […]