Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Itsasoa izozten bada, ez da soilik gainazalarekin kontaktuan dagoen airea hotz dagoelako, baizik eta mekanismo bat dagoelako beheko geruzen kalitate handiagoko urak gainazalera igotzea eragozten duena. Mekanismo honen gakoa gazitasuna da. Salinity of ocean’s surface water and Earth’s climate Kaosetik […]

Jone Iraeta Orbegozok lehen hitzetik aitortu du jendeak aurpegi arraroarekin begiratzen diola, ingurumen-psikologoa dela esaten duenean. Hori dela eta, ingurumen-psikologoen zeregina zertan datzan argitu du, hasteko: “Pertsonek beren ingurune fisikoarekin duten harremana aztertzen dugu”. Diziplinartekoa dela nabarmendu du, eta lagungarria […]

Antropologo bat Marten liburua, Oliver Sacks neurologoak idatzitakoa, 1995 argitaratu zen. Liburuan zazpi kontakizun paradoxiko topatu ditzakegu, kasu kliniko banatan oinarriturikoak. Giza garunak gobernatzen dituen funtzioen zenbait akats edo matxura nabarmen ikergai, bere neurologo-esperientziatik abiatzen da Sacks doktorea, zorroztasun sakonez […]

Gure espeziean ohikoa da parekatze selektiboa , hau da, antzekoak diren pertsonek bikotekide izateko aukera gehiago dute zoriz itxaron daitekeena baino. Antzekotasun horiek askotarikoak izan daitezke: adinaren arlokoak, geografikoak, etnikoak, erlijiosoak, sozioekonomikoak, fisikoak, izaeraren arlokoak edo ezaugarri psikologikoak. Bikotekideen ezaugarriak […]

Ezaguna da tximeleta baten hegazkadari buruz esaten dena: munduaren punta batean egindako mugimendu txiki batek urakana eragin dezake munduaren beste puntan. Ez da horrela, noski. Baina berdin dio, ideia horrek balio duelako irudikatzeko ideia nagusi bat: eguraldia bezalako sistema kaotiko […]

Psilozibina sendagai potentzialki baliagarri bihurtu da zenbait gaixotasun neuropsikiatrikotarako, azkar ekiten baitio jardun terapeutikoari. Hala ere, oraindik ere ez dago oso garbi zer mekanismok eragiten dituzten ondorio horiek. UPV/EHUko Neuropsikofarmakologia taldearen lan batek errotik aztertzen du psilozibina haluzinogenoak saguetan duen […]

Emakumeak zientzian Nazioarteko ikertzaile-talde batek ikerketa ekonomikoan generoak lankideen edo parekoen ekarpenen bikaintasunaren aitortzan duen eragina aztertu du. Proiektu hau egiteko zientzia elkarte nagusietako emakume eta gizon zientzialarien profilak bildu eta alderatu dira. Ondorioztatu dutenez, gaur egun, emakume akademikoek gizonek […]

Hominino desagertuei eta giza eboluzioari buruzko aurkikuntzek jaso dute aurten Medikuntza edo fisiologiako Nobel saria, Svante Pääbori eman diote. Aurkikuntza horiek egin zirenetik bi iraultza izan dira, bata soziala (irakur bitez banakako jatorriak aurkitzeko analisi genetikoak) eta bestea zientifikoa. Lehenengoa […]

Eduardo Angulo biologoak tomatearen nondik norakoak azaldu dizkigu artikulu sorta batean. Fruituak dituen osagaiak aparte, bere jatorria eta etxekotze hipotesiak ere aurkeztu dizkigu. Patataren ondoren, bigarren baratze labore garrantzitsuena da. Asian ereiten da gehien eta, haren atzetik, Afrikan, Europan, Amerikan […]

Populazio hori orografia malkartsura eta klimatologia hezera egokituta dago. Baserriko ekonomiaren giltzarria da, eta naturarekiko iraunkorra den abeltzaintza estentsiboa ahalbidetzen du. Gainera, eskualde horretako espezieen biodibertsitate zabalari eusten laguntzen dio. Hala ere, mende luzez mendi, baso eta zelaietan egon diren […]

Hurrengo ekitaldiak

“Zientziaren ertzetik” hitzaldi-solasaldien zikloa

Zientziaren ertzetik zientzia-dibulgazioan oinarritzen den hitzaldi-solasaldiaren zikloa da. Durangoko Bizenta Mogel Bibliotekak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu dute eta urritik martxora bitartean hilabetero hitzaldi bat eskainiko da. Hitzaldiak Durangoko Liburutegiaren hirugarren solairuan izango dira, arratsaldeko 18:30ean. Zientziaren ertzetik gertuko eta gaurkotasuna duten gaiak hurbildu eta azaltzea du helburu, orain…

2022ko urriaren 7a — 2023ko martxoaren 10a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8, Durango

Nola lortzen da energia olatuetatik?

Energiaren gaia azken urteetako eztabaidagai nagusietako bat bilakatu da. Izan ere, beharrizan energetikoei aurre egiteko erronkak energia-iturri ezberdinen inguruko ikerketa bultzatu du. Zabalkunde handiagoa izan duten energia lortzeko beste bide batzuekin alderatuz itsasoko olatuetatik eratorritakoek, agian, oihartzun gutxiago izan dute. Hala ere, itsaso zabalean zein kostaldean abian jarritako ekimen eta…

2022ko abenduaren 14a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo