Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Garapen jasangarria da gizateriak aurrean duen mundu mailako erronka garrantzitsuenetako bat. Horretarako, erabakigarria da tokiko, eskualdeko eta mundu mailako garraioa eraldatzea, eraginkortasun handiena ingurumen inpaktu txikienarekin erdiesteko. Trenak zeregin handia du garraioaren deskarbonizazioan. Gaur egun munduko bidaiarien eta merkantzien garraioaren […]

Nature aldizkariak argitaratu du UPV/EHU, DIPC eta Ikerbasquen parte-hartzea duen ikerketa, eta dagoeneko 100 isolatzaile eta erdieroale magnetiko topologiko berri baino gehiago aurkitzeko aukera eman du. Taula periodikoak elementuak euren propietate kimikoen arabera sailkatzen ditu, hala nola elektroi kopurua edo […]

Burutik atera ezinik izaten ditugun melodia horiek asko esaten dute garunaren funtzionamenduaz. JR Alonsok hitz egin zigun honen inguruan eta, orain, melodia horiek alde batera uzteko teknikak dakartza. Horietako bat txiklea murtxikatzea da: Earworms revisited Modan daude kriptomonetak, inbertsio munduan […]

Terapia zelularrean zelulak erabiltzen dira osagai aktibo gisa eta medikamentu arruntek dituzten mugetatik haratago joatea ahalbidetzen du estrategia terapeutiko berriak garatuz. Medikuntzaren arloan aplikagarritasuna izan dezake gaixotasun kroniko, neurodegeneratibo zein inmunogenikoetan. Honen harira, zelula amek zeresan handia dute terapia zelularrean […]

Egungo simetria kontzeptua objektuen simetria geometrikoa deskribatzearekin batera hasi zen zedarritzen, matematika zein fisika arloetan. Hartu elur-maluta perfektu bat, bere erdigunea ardatz harturik eta horri finko eutsita 60º biratu, eta ez da hasierako elur-malutatik bereizterik izango. Aitzitik, 90º biratuz gero […]

Klima-larrialdiak eta bere ondorioek hamaika ertz dituzte. Aurreko batean hona ekarri genuen basoen gene-dibertsitateak klima-aldaketari nola egiten dion aurre. Gaurkoan beste ingurune batera begira jarriko gara klima-aldaketa eta gene-informazioa gurutzatzen diren lekua ezagutzeko. Orain hondartza-sasoian bete-betean gaudela, itsasora bidaia bat […]

2020ko uztailaren 31n eguneratutako deskripzio oharrean, Osasunaren Mundu Erakundeak dio antibiotikoekiko erresistentzia dela gaur egun munduko osasunaren, elikadura segurtasunaren eta garapenaren arrisku larrienetako bat. Gero eta infekzio gehiago daude gero eta tratamendu zailagoa dutenak –esate baterako, pneumonia, tuberkulosia, gonorrea eta […]

Elikatzeko onddoak lantzen dituzten kakalardoak badira. Anbarean harrapatutako fosilak aztertu ondoren, ikertzaile talde batek ondorioztatuta du harreman hori uste baino zaharragoa izan daitekeela, eta duela 100 milioi urte hasi zela. Gutxitan erreparatzen diegu kakalardoei, baina zenbait espeziek portaera guztiz bitxiak […]

Animalia sozialentzat gosearen antza du bakardadeak. Hungry lonely brains Rosa García-Verdugorena. Aurreikusi daitekeen etorkizuneko gutxienez bi arazoren (klima-aldaketa eta ur edangarria), irtenbide osagai komuna dute: basoak Reforesting Europe would increase rainfall Elizabeth Lewis, Edouard Davin eta Ronny Meier. Konposatu organikoetan […]

Gutxik esan dezakete aldaketa baten buru izan direla. Jende guztia noranzko berean zihoan garaian, Alice Hamilton medikuak buelta eman eta kontrako bidea hartu zuen. Laneko gaixotasunak eta istripuak izan zituen bere ikerketen ardatz, langileek jasaten zituzten arriskuak ezagutzeko eta, beraz […]