Ziortza Guezuraga Klima-aldaketa
Elisa Sainz de Murieta ikertzaileari elkarrizketa irakur daiteke Berrian. Konfiantza du Parisko Akordioan, eta arrakasta iruditzen zaio hainbeste herrialdek sinatu izana, baina, helburuak jartzeaz gain, ekintzak eskatu ditu: “Neurriak orain hartu behar dira; ezin dugu itxaron”.
Eta Berrian ere aldaketa bertan dela azaltzen dute. Aurreko hiru urteak bezala, 2018a ere muturreko fenomeno meteorologikoz beteriko urtea […]

Josu Lopez Gazpio 1993an Steven Spielbergen Jurassic Park filma iritsi zen eta horrekin batera dinosauroekiko interes handia sortu zen. Ideia polita eta erakargarria zen: ingeniaritza genetikoa erabiliz desagertutako espezieak berpiztea posible da eta teknologia hori erabiliz zoologiko moduko bat sortu dute irla galdu batean. Filmaren fikzioa alde batera utzita, bertan aipatzen den kimera hori noizbait lortzea posible izango ote […]

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, udako oporretan egiteko asteazkenero ariketa matematiko bat izango duzu, Javier Duoandikoetxea matematikariak aukeratu ditu Zientzia Kaieran argitaratzeko. Guztira sei ariketa izango dira.
Gogoan izan ahalegina bera –bidea bilatzea– badela ariketa. Horrez gain tontorra (emaitza) lortzen baduzu, […]

Hala ere, klorhexidinaren kostua txikia denez eta kontrako erreakziorik eta konplikaziorik ez dakarrenez, ikerketak irakuzketa horiek erabiltzea gomendatzen du.
Klorhexidinarekin irakuzteak mikrobioen aurkako efektu ahaltsua du, baina aho interbentzioetan erabiltzeko gomendioetan elkarren kontrako iritziak daude. Ikerketak erakutsi du hura erabiltzean % 12 saihestuko liratekeela bakteriemia kasuak.
Gizakiaren aho barrunbean askotariko bakteria daude. Prozedura kirurgikoak egiten direnean, besteak beste, hortzen bat […]

Ziortza Guezuraga Botanika
Mahats uztan hezetasunak duen eragin kaltegarria irakur daiteke Berrian. Hezetasunak sortu duen mildiu onddoaren eraginez uzta %20-%30 inguru jaits daitekeela espero dute euskal ardogile batzuek. Euria egin eta hurrengo egunean, eguzkia atera eta tenperatura igotzen zen. Onddoa hedatzeko baldintzarik onenak direla horiek azaltzen dute. Biologia
Zenbat zelula daude giza gorputzean? Juan Ignacio Pérez Iglesiasek ematen du […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Ez da erraza “zenbat zelula ote daude giza gorputzean?” galderari erantzuna ematea, eta berez, duela gutxi hasi dira nolabaiteko fidagarritasuna duten estimazioak egiten: 2013.ean hasi ziren baina 2016.ean, zehatzago jokatu zuten, zientzialarien ustez ugarienak diren sei zelula moten estimazioak egitean. Sei zelula mota hauen artean daude zelula guztien %97a. Kalkulu hauek diote gutxi gorabehera 30 bilioi […]

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, udako oporretan egiteko asteazkenero ariketa matematiko bat izango duzu, Javier Duoandikoetxea matematikariak aukeratu ditu Zientzia Kaieran argitaratzeko. Guztira sei ariketa izango dira.
Gogoan izan ahalegina bera –bidea bilatzea– badela ariketa. Horrez gain tontorra (emaitza) lortzen baduzu, […]

Atzerriko hizkuntzetako soinuak eraginkortasun berdinarekin ikasten dira inguru zaratarekin edo ingurune isiletan, ikerketaren arabera.
Posible da atzerriko hizkuntza bat ikastea nahiz eta ikasketa hori inguru zaratarekin egin, ama hizkuntzak ikasterakoan dauzkagun baldintza berdinak errepikatzen baitira. Hala frogatu du ikerketa batek.
Atzerriko hizkuntza bat ikasi duten ikasle gehienek zailtasun handiak sentitu dituzte, sarritan, aipatu hizkuntza ikasgelatik at ulertzeko. Eguneroko bizitzan, […]

Ziortza Guezuraga Osasuna
Txankletak oker erabili ohi direla irakur daiteke Berrian. Almudena Rebollo podologoaren arabera txankletak ez dira ibiltzeko oinetakoak, ez dutelako batere eusten. Horrek desoreka eragiten du gorputzean, eta gainkarga, gihar lesioak eta ondoeza dira horren ondorioak.
Kafea ondo hartzeko algoritmoaren ingurukoak azaldu ditu Josu Lopez-Gazpiok. Izan ere, algoritmo baten bidez kafeina dosiak hartzeko estrategiak optimizatzea […]

Josu Lopez Gazpio Kafeina munduan gehien kontsumitzen den psikoestimulatzaileetako bat da. Lo gabeziari aurre egiteko erabili ohi da, alegia, nahikoa lo ez egitearen ondorioz gertatzen den logaleari aurre egiteko. Kafea hartuz errendimendua hobetu nahi izaten dugu eta, izatez, frogatuta dago kafeina kontsumituz hori lortzen dela. Alabaina, kontsumoa segurua eta eraginkorra izan dadin momentu eta kantitate egokian hartu behar da.
Argitaratu […]