osasuna Archives - Zientzia Kaiera

Ingeniaritza Cécile Biéler-Butticaz ingeniari elektrikoa izan zen, hain zuzen ere, Suitzako lehen emakumezko ingeniari elektrikoa. Ezaguna egin zen invarra (burdinaren eta nikelaren arteko aleazioa) aztertzen egin zuen lanagatik. Biéler-Butticazek Lausanako Soroptimist kluba ere sortu zuen, eta beste batzuekin batera, hezkuntzaren […]

Kimika Edith Marie Flanigen kimikaria harribitxiak asmatu zituen zientzialari moduan da ezaguna. Zehazki, esmeralda sintetikoak sortzea lortu zuen Flanigenek. 1952an lortu zuen Flanigenek Kimika Fisiko Ez-organikoko lizentzia, Sirakusako Unibertsitatean. Segituan hasi zen lanean Union Carbide konpainian, eta urte batzuk pasata […]

Psikologia Ibane Aizpurua psikoneuroimmunologiako ikertzailea, eta tesia egiten dabil gai horren inguruan. Psikoneuroimmunologia da prozesu psikologikoen, eta nerbio- eta immunitate-sistemen arteko elkarreragina eta horrek osasunarekin duen erlazioa aztertzen duen zientzia. Aizpuruak zehazki bularreko minbiziaren biziraupenarekin erlazionatutako faktore psikosozialak ikertzen ditu […]

Miamin harrapatu dugu Ibane Aizpurua Pérez, han baitabil ikertzen. Aitortu duenez, asko eskertzen du hango eguraldia eta giroa, aukera ematen baitio paseatzeko eta bainu bat hartzeko, adibidez, unibertsitatetik atera ondoren. Aizpurua tesia egiten ari da, eta psikoneuroimmunologian ikertzen duen lantalde […]

Funtzio nagusi horietaz gain, nerbio-sistemaren garapenean, garuneko funtzionamenduan ere eragina izan dezakete. Hortaz, hormonek garuneko egitura horietan oinarritzen diren funtzio kognitibo eta jokabideetan ondorioak gauzatu ditzakete, batez ere gizabanakoaren garapeneko bi momentutan: jaio aurreko garaian eta pubertaro garaian (Sisk & […]

Antibiotikoen gehiegizko erabilerak eta erabilera okerrak osasun-erronka garrantzitsuenetako bat bizkortu dute, bakterioek antibiotikoekiko erresistentzia zabala garatu baitute. Osasunaren Mundu Erakundeak 2019an munduko giza osasunerako 10 mehatxu nagusienen artean sartu zuen antibiotikoen aurkako erresistentzia. Mundu mailako arazo hau Osasun Bakarraren ikuspegitik […]

Zoologia Jane Goodall, Dian Fossey eta Biruté Galdikas primatologo aitzindariak izan ziren XX. mendean. Hiru emakume horiek simio handiekin bizi izan ziren, eta beren lanari esker, jakintza asko batu da txinpantzeen, gorilenen, eta orangutanen jokabidearen inguruan. Louis eta Mary Leakey […]

Osasuna Hesteetako hanturazko gaixotasunaren intzidentzia eta prebalentzia gorantz doaz. Pentsatzen da gaixotasun hau pairatzea faktore askoren elkarrekintzaren araberakoa dela, hala nola, mikrobiotaren, immunitate-sistemaren, ostalariaren genetikaren eta ingurumen-faktoreen araberakoa. Mikrobiotari dagokionez, gaixotasun hori hesteetako hantura mikrobioen aniztasunaren murrizketarekin lotuta dago, eta […]

HHGa handitzen ari den gaixotasun globala da, eta haren intzidentzia eta prebalentzia areagotuz doa herrialde guztietan. Kausa ezezaguna bada ere, uste da mikrobiotaren, immunitate-sistemaren, ostalariaren genetikaren eta ingurumen-faktoreen arteko elkarrekintza konplexuaren ondorioz sortzen dela. Mikrobiota terminoak, nitxo ekologiko jakin batean […]

Ingeniaritza Enedina Alves, Brasilgo ingeniari beltza erreferentea izan zen ibaietako presa hidroelektriko handien eraikuntzan. Paranáko estatuan jaio zen Enedina, 1913ko urtarrilean, eta Ingeniari zibil gisa graduatu zen 1945ean. Hala, 32 urterekin Brasilgo lehen emakumezko ingeniari beltza bihurtu zen. Graduatu ondoren […]

Hurrengo ekitaldiak

“Zientzia Forgesen arabera” erakusketa irailean

Antonio Fraguas “Forges” umorista grafikoak behin eta berriz islatu zituen bere binetetan klima-aldaketa, Higgsen bosoiaren aurkikuntza edo biodibertsitatearen galera. Gai horiek sarritan landu zituen zientziarako baliabide gehiago eskatzen zituen bitartean. Lan horietako askok osatzen dute “Zientzia Forgesen arabera” erakusketa, Bilboko Bizkaia Aretoan ikusgai egongo dena irailaren 11tik 30era. Zientzia binetetan…

2023ko irailaren 11a — 2023ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Bilbo Zientzia Plaza: ikasturteari hasiera ematen dion zientzia-dibulgazioko jaialdia

Bilbo Zientzia Plaza jaialdiaren seigarren edizioa izango da irailaren 11tik 30era, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatuta. Bilbo Zientzia Plaza irailean zehar izango da eta hitzaldiak, erakusketak, tailer zientifikoak eta bestelako ekitaldiak biltzen dituen estatuko zientzia-dibulgazioko ekimen handiena da. Zazpi ekitaldi biltzen ditu programak, hainbat ikuspegi landuak, askotariko publikoari zientzia hurbiltzeko…

2023ko irailaren 11a — 2023ko irailaren 30a

Euskalduna Jauregia - Bizkaia Aretoa - Bidebarrieta Liburutegia

Bilbo

Jean-Marie Lehn Kimikako Nobel sariduna eta Francesca Ferlaino fisikaria Bilbon izango dira Passion for Knowledge nazioarteko zientzia jaialdian

Passion for Knowledge Bilbora iritsiko da. Donostia International Physics Centerrek (DIPC) antolatutako zientzia jaialdi horretan Francesca Ferlaino eta Jean-Marie Lehn egongo dira. Ikertzaile biek hitzaldi bana eskainiko dute urriaren 3an, Euskalduna Bilbaoko 0D gelan. Ferlainok zientzialari gazteentzako Schrödinger Prize eta Feltrinelli Award-ak irabazi zituen eta Innsbruckeko Unibertsitateko ikerketa taldearekin batera…

2023ko urriaren 3a

Euskalduna Bilbao. 0D gela.

Abandoibarra Etorbidea, 4, Bilbo