Uxue Razkin Osasuna Gutxinaka ematen ari dira aurrerapausoak COVID-19aren txertoa lortzeko. Moderna konpainia estatubatuarrak egindako ikerketaz gain, Txinako ikertzaileek ere abiatu dute ikerketa bat. Horrez gain, Oxford Unibertsitateak ere (Erresuma Batua) iragarri du prest duela bere hautagaia II. eta III. fasean probatzeko. Elhuyar aldizkarian xehetasunak. COVID-19 izan da ikerketa askoren erdigune izurria hasi zenetik. Ionan Marigomezek, UPV/EHUko irakasleak eta PIEko […]
José Ignacio García Plazaola eta Beatriz Fernández Marín Greziako mitologiaren arabera, Orfeo (Apoloren eta Kalioperen semea) bere maitale Euridize heriotzatik salbatzen saiatu zen. Eta berak azpimundutik ihes egitea lortu bazuen ere, Euridize betiko galdu zen. Zoritxarrez, Orfeo ere hil egin zen: menadeek hil eta txikitu zuten. Mitologia klasikoaren eta tradizio berrienaren arteko nahasketa horren ondorioz, diotenez, Orfeoren odol tantetatik landare […]
Uxue Razkin Botanika Onddo espezie berri bat aurkitu dute Aranzadi Zientzia Elkarteko mikologoek Pagoetako Parke Naturalean. Pseudosclerococcum golindoi izendatu duten espezie berria: oso onddo txikia da, beltza eta dilista baten tamainakoa. Hildako egurrean bizi da, eroritako enborren azpialdean. Elhuyar aldizkarian aurkituko dituzue xehetasunak. Mikrobiologia Hil honetan gehien aipatu dugun hitza ziur asko “koronabirusa” izan dela: lanean, lagunartean, Twitterren… Gaixotasun berriari […]
Ziortza Guezuraga Zuretzat zer da onddo bat? Normalean burura datozen perretxikoez gain, ogia egiteko legamiak edota gaztagintzako lizun berdeak ere onddoak dira. Horrelakoak azaltzen hasi zuen Goienagusiko hitzaldia Isabel Salcedo mikologia irakasleak. Boletus edulis, onddo zuriak, edota basoan egon daitezkeen ardagaiak baino zerbait gehiago direla onddoak izan da Isabel Salcedo transmititu nahi izan duen ideia nagusia. Eta […]
Fitoplankton-komunitateak osatzen dituzten organismoak dira mikroalgak eta oso garrantzitsuak dira itsas ekosisteman. Fitoplanktonen azterketa esparru desberdinetan koka daiteke; hala nola, oinarrizko jakintza zientifikoan, uraren kalitatearen azterketan edota akuikulturaren testuinguruan. UPV/EHUko Landareen Biologia eta Ekologia saileko ikertzailea da Aitor Laza eta bere ikerketa-taldeak mikroalgak aztertzen ditu. Ikertzailearekin elkartu gara, besteak beste, Euskal Herriko alga mikroskopikoen ezaugarriei eta bere ikerketaren erronkei […]
Juanma Gallego Ingeniaritza genetikoaren eta bideratutako eboluzioaren tekniken bitartez, azukrea beharrean CO2az elikatzeko gai den Escherichia coli bakterioaren aldaera bat garatzea lortu dute. Gizakiak etxekotu dituen animaliak. Bat, bi, hiru… erantzun! Txakurra. Behia. Katua. Txerria. Ardia. Erlea. Zaldia. Streptococcus thermophilus. Saccharomyces cerevisiae. Ados bai, teknikoki horietako batzuk ez dira animaliak, bakterioak eta legamiak baizik. Baina elkar ulertzeko moduan […]
Uxue Razkin Klima-aldaketa Oraingo joera berean jarraitzen badugu, baliteke mende honen erdirako Pirinioetako glaziarrak desagertzea. Berrian irakur daitezkeen datuen arabera, horien azaleraren %70 galdu egin da 1980ko hamarkadatik hona. Baina egoera hau ez da bakarrik Euskal Herrian jazo, munduko mendi glaziarrak ere jasaten ari dira berotze globalaren ondorioak. IPCCko datuen arabera, urtero 3,6 milimetro igotzen da itsasoaren maila munduan, […]
Juanma Gallego Lur idorraren kolonizazioan likenak aitzindariak izan zirela ustea zabalduta dago adituen artean, landareei bidea ireki zietelarik. Arrazoi sinplea da: egungo ekosistemetan hala gertatzen da gehienetan. Baina datu berriek erakusten dute seguruenera hori ez zela hala izan. Zeharo bitxiak dira onddoak. Hasiera batean, itxuragatik, landare direla eman dezake. Baina gizakiok mundua antolatzeko eratu dugun sailkapenean erreinu propioa eman […]
Landarediak eragin zuzena izan ohi du ingurumenean eta baita gure erreketan ere. Gaur egun, landareek ekosisteman eragiten dituzten ondorioak ezagutzea ikertzaileentzako erronka handia da. UPV/EHUko Landareen Biologia eta Ekologia saileko Ibaien ekologia ikerketa taldea alor hori ikertzen dabil. Eukaliptoek, zehazki, kalte handiak sor ditzakete ibaietan; hazkunde azkarrekoak izanik, ur asko kontsumitzen dute eta lehorteak aregaotu ditzakete. Aitor Larrañaga, UPV/EHUko […]
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Zientzia-gaiak gutxitan iristen dira komunikabide orokorretara. Badira salbuespenak, ordea, eta horietako bat izan da Amaia Arranz Otaegui arkeobotanikariaren azken ikerketa: gaur egun Jordania den eremuan, duela 14.000 urte talo-itxurako ogia egiten zutela frogatu dute. Arranz gustura dago ikerketak izandako hedapenarekin, eta garrantzi handia ematen dio dibulgazioari: “Ikerketa gehienak ez dira gizartera iristen. Ikertzaileon zeregina […]
