Atalaren araberako artxiboa: Ezjakintasunaren kartografia

Azalekotasuna, akritismoa, konspiranoia eta geopolitika konbinazioa ustiatuta desinformazioa eta fake newsak gorputzu egiten dira Twitteren, modu lazgarrian txertoen kasuan. Disinformation about vaccines on Twitter Martha Villabonaren eskutik.
Bildutakoak konpontzeen duena apurtzen du bilgarriak batzuetan. Adrián Matencio eta Carolina Abril: Could excipients decrease antimicrobial properties? Citronellal oil and cyclodextrins
Tunel efektuko mikroskopia dago, oso ondo dagoena baina erresoluzioari eta neurtu dezakeenari […]

Ariman sinesteko hainbat arrazoi ditu jendeak. Arrazoi kulturalez gain baina hauek informatuta. Heriotzetik hurbileko esperientziak eta esperientzia mistikoak bezala. Jesús Zamoraren Why people believe in the soul (2): near-death and mystical experiences.
Gaitz ezaguna da dislexia eta, gehiago edo gutxiago, artatua. Pertsona askok, horietako batzuk ospetsuak, dislexiko direla esateak laguntzen du horretan. Beste kontu bat da diskalkulia, “matematiketan kaskarra […]

Bai, zulo beltzek sekulako masa dute, espaziodenboran distortsioa sortu eta argiak haietatik ihes egitea saihesten duena. Zoragarri. Baina, non dago zulo beltz baten masa? Francisco R. Villatoro-k azaltzen du Where is the mass inside a black hole?
Txinatarrek, komunistak haiek, haien ekonomia ekonomia modu arrakastatsuan erreformatu bazuten, zergatik sobietarrek ezin izan zuten? José Luis Ferreirak klabe batzuk ditu: Why the […]

Zeozertan oinarritu behar da zerbait existitzen dela esateko. Hautemangarria den zerbait. Zer gertaera esperimentaletan oinarritu daiteke arima existitzen dela? Frogen errepasoa hasten du Jesús Zamora Bonillak: Why people believe in the soul (1): Out-of-body experiences
Aldibereko gertaeren sorta baino ez da espazioa. Eta gertaeren sarean lerro bat osatzen du denborak. Daniel Fernándezek hobeto azaltzen du The Road to Quantum Gravity […]

Lan eta lan. Lanean zazpi ahalak egiten. Hitzez hitz. Eta horren ondorioz ez bazara hiltzen, depresioa ate joka izango da. José Ramón Alonsok ematen dizkigu argibideak: Karoshi, depression and work hours.
Baso-sute handiak matematika erabiliz molda daitezke. Hala ere, sutea zabaltzearen aldagai guztiak kontuan hartu behar baditugu, fluido zurrunbilotsuen fisika eta fisika estatistikoa aintzat hartu beharko […]

Ez dago xederik prozesu naturaletan. Hori da Darwinen herentzia. Jesús Zamora Bonillak garatzen du Requiem for final causes artikuluan.
Gure hesteetan bakterio jakin batzuen presentzia edo gabezia izateak, gaua eta eguna suposa dezake minbizia tratatzeko orduan. Pasquale Pellegrini ikertzaileak azaltzen du zergatia: Bacteria and cancer: the deadly mix.
Substantzia bat gainazal metaliko batean pikosegundo bat baino eskala txikiagoan adsorbatzen […]

Antzeman dezakegunarengatik gerta daiteke etorkizunean bateriak izatea hainbat konturen oinarri. Bateria hauek egun diren baino seguruagoak izan beharko dute eta horretarako, erabiltzen diren elektrolito organikoak ezabatu beharko dira toxikoak eta sukoiak baitira. Egokiena elektrolito solidoak erabiltzea litzateke baina horretarako hauen funtzionamendua zehatz ezagutu beharko da. Horretan dabiltza BCAMeko ikertzaileak: How lithium ions move in substituted ceramic solid electrolytes […]

Zientzian, bestelako edozein informazio motan bezala, desinformazioa, okerreko informazioa eta fake news sortzeko intentzionalitatea existitzen dira, teoria konspiranoiko eta sare sozialen efektu esponentzialekin. Serio hartzen hasi behar dira kontu hauek. Martha Villabonaren Science communication: disinformation and fake news
Kutsadura kudeatzerakoan ere, diskriminazio sozialak daude eta, berriki, honi aurre egiteko mugimendu soziala. Arazoaren eta proposatutako irtenbideen analisia ekonomiaren ikuspuntutik bere konplexutasuna […]

Zonako medikuntza popularra ikertu, ebaluatu eta katalogatzeko proiektua jarri du abian 2015ean sortutako Antilletako Unibertsitateak, Frantziarren Antilletan eta Guyanan dagoena. Proiektuko bi partehartzailek azaltzen dute. TRAMIL: Program of Applied Research to Popular Medicine in the Caribbean
Badaude drogak, laket-drogak, erabilera erlijiosoko laket-drogak. Eta ayahuaska, depresioa tratatzeko balio lezakeen erabilera erlijiosoko laket-droga. José Ramón Alonsoren Ayahuasca in the treatment of depression […]

Molekulen arteko ezagutzea kritikoa da sistema biologikoetan. Ivan Coluzzaren taldeak ordenagailu simulazioa garatu du, proteinen sekuentzia peptidikoaren eta proteinak elkar ezagutzen duten tokien egituren arteko harremanaren arazoa ebazten duena. Ikertzaile nagusiak berak Design of protein-protein binding sites suggests a rationale for naturally occurring contact areas
Bioerregaiak ez dira iraganeko kontua, duten ingurumen-ekonomia inpaktua gora behera. Bereziki, norbaitek biogasolina lortzeko gai […]