Archivo de Etiquetas:: zoologia

Amaia Portugal Arratoi, saguzar, primate eta bestelakoek eragindako zoonosien mundu mapa osatu dute. Hau da, gizakioi gaitzen bat kutsatzeko ahalmena duten espezieak non bizi diren zehaztu dute. Emaitzen artean badaude ezusteko batzuk: espezie biodibertsitate ugariena duten zonalde tropikalak ez dira, proportzioan, transmisio handiena dakartenak.
Ezagutzen ditugun giza gaixotasunen erdiak baino gehiagok jatorri zoonotikoa dute. Gizakiari transmititu dakizkiokeen beste animalien (eta […]

Juan Carlos Iturrondobeitia Europan izan dugun liztor inbasiorik arrakastatsuenaren protagonistari eskaini diogun artikulu-sortari bukaera emango diogu gaurkoak. Asiatik datorren liztorra edo Vespa velutinaren jatorria eta ezaugarriak ikusi genituen Asiatik datorren liztorra (I) artikuluan. Velutinaren bizi-zikloa eta honen inbasioak eragindako ondorioak aztertu genituen gerora Asiatik datorren liztorra (II) artikuluan. Amaitzeko, inbasioaren aurkako irtenbideak ikusiko ditugu. Habia-suntsiketak
Asiatik datorren liztorrari […]

Juan Carlos Iturrondobeitia Asiatik datorren liztorra edo Vespa velutinaren jatorria eta ezaugarriak ikusi genituen Asiatik datorren liztorra (I) artikuluan. Europan izan dugun liztor inbasiorik arrakastatsuenaren protagonistarekin jarraituko dugu. Velutinaren bizi-zikloa ikusiko dugu lehenik eta gerora, Asiako liztorraren inbasioaren ondorioak aztertzera ekingo diogu. Bizi-zikloa
Monoginoak diren kolonien ziklo biologikoak urtebete irauten du. Hau da, erregina fundatzaile bakoitzak kolonia bakarra osatuko […]

Juan Carlos Iturrondobeitia Asiako hego-ekialdean du jatorria, baina gaur egun bere kokapen naturaletik at egiten ari da, alegia, Bangladesh, Butan, Txina (Hong Kong Barne), India, Indonesia, Korea, errepublika, Laos, Malasia, Birmania, Tailandia, eta Vietnam horietatik kanpo ari da hedatzen. Frantziako Lot-et-Garonne departamenduan antzeman zen lehen aldiz Europan 2006an, eta harrezkeroztik kontinente honetan inoiz gertatu den liztor-inbasiorik arrakastatsuena izan da ziur […]

Amaia Portugal Europa, Asia eta Afrikako zenbait hegazti populazioren migrazio ibilbidea aztertu dute nazioarteko ikerketa batean. Zikoina batzuek ez dute Sahara zeharkatzen dagoeneko; neguan hegoaldera mugitu beharrik gabe, gizakiek sortutako zabortegi eta arrain haztegietan aurkitzen dute jatekoa.
Blog honetan makina bat aldiz idatzi dugu gizakiak planetan eragindako inpaktuari buruz: ozeanoak, tenperaturak, El Niño bezalako fenomenoak… Bada, zikoina […]

Filmetan edo CSI telesailean eta antzekoetan ikusten ditugun auzitegi-entomologoen lanak ez du zerikusirik alor horretako profesionalen egunerokoarekin. Hainbat gauza ikertzen badituzte ere: eraikinen egituretako kalteak, aizuntzeak, segurtasun-arazoak; lana pantaila aurrean ikusten duguna baino askoz normalagoa edo hurbilagoa da. Horretan dabil lanean azken hamabost urtetan UPV/EHUko auzitegi-entomologiako taldea, intsektu nekrofagoak bildu eta datuak ateratzen.
Intsektuen eta beste artropodo batzuen komunitateak aztertzen […]

Egunero zientzia eta teknologia dugu hizpide Zientzia Kaiera blogean. Ikerketak, pil-pilean dauden gaiak, argitalpenak, zientziaren historiaren pasarteak, zientzialariak eta beste hainbat dira protagonistak. Horrez gain, egon badaude inguruan tentuz erreparatzea merezi duten zientziaren historiako bestelako protagonistak.
Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Teknologia Fakultateko blogak ibilbide luzea du lan honetan. Urteak daramatza zientziarekin lotuta dauden hamaika datu, kontu eta istorio […]

Zientzialari 33 – Joxerra Aihartza from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo.
“Azkeneko 10 urteetan askoz ere artikulu gehiago idatzi dira saguzarraz beste edozein ugaztunez baino”. Joxerra Aihartza UPV/EHUko zoologiako irakaslea saguzarretan aditua da, eta elkarrizketa honetan animalia hauen berezitasun ugariak azaldu dizkigu. ‘Zientzialari‘ izeneko atal honen bitartez zientziaren oinarrizko kontzeptuak azaldu nahi ditugu euskal ikertzaileen laguntzarekin. […]

Javier San Martín 1881ean, Henri Didon apaiza dominikoak, eskola batean zegoen kirol-ekimen bat inauguratzen ari zelarik, “citus, altius, fortius” jaurtiki zien bertan zeudenei. Pierre de Coubertin ere bertan zegoen, eta hainbat urte beranduago, moldatu egin zituen hitz horiek, olinpiadetako lema modura. Askok uste dute baroiak bota zituela hitzak lehendabizi, baina esan bezala, ez zen horrela izan. Mugimendu olinpikoaren ustez, hitz […]

Javier San Martín Lurrean espezie askotako milioika indibiduok migratzen dute urtero. Maiz emititzen da telebistatik Ñuek nola zeharkatzen duten Mara ibaia. Krokodiloak ondoan dutela mehatxuka, milaka indibiduok zeharkatzen dute ibaia, jazarrita, eta batzuk hil ere egiten dira.
Batzuetan, belaunaldi bat baino gehiago igarotzen dira migrazio batean. Adibidez, Kardera tximeletek (Vanessa carduli espezieak) Hego Europan edo Ipar Afrikan ematen dute […]