animaliak Archives - Zientzia Kaiera

Adi eta kontuz, gaur Kiñu pozoi eta toxina artean ibiliko da eta hauen ezaugarriak, ezberdintasunak eta adibide harrigarrienak azalduko dizkigu. Munduan zehar, natura pozoiz beteta dago, eta pozoia ez da bakarrik historian zehar hilketa gehien protagonista izan: animalia eta landare […]

Oxfordeko Unibertsitateko ikertzaileek Kenya iparraldeko elefanteen migrazioak ikertu dituzte 22 urtez. Argitaratu berri den ikerketak animalia erraldoi hauen hautaketen zergatiak argitu ditu. Elefanteek kostu-irabazi erabakiak hartzen dituztela frogatu du artikuluak, eta beren inguruaz kontziente direla erakutsi. Zientzialarien hitzetan, “animaliek migrazio-ibilbideak […]

Ba zenekien Euskal Herriko haritz espezie batek orri iletsuak dituela? Edo hegazti bati kaskabeltz handia esaten diogula hogei gramo ozta-ozta pisatu arren? Ba zenekien garo edo iratze mota batek bi metro eta erdiko hostoak dituela? Eta gure mendietan intsektuak ehizatzen […]

Nature aldizkarian artikulu bat argitaratu berri dute eta orain arte ezagutzen den hegazti moderno zaharrenaren fosila deskribatzen du. Duela 69 milioi urte bizi zen, Antartikan. Liluragarria, ezta? Eta liluragarriak dira, halaber, pinguinoak; izan ere, gaur egun Antartikan bizi diren hegazti […]

Gehienetan hegazti edota itsas ugaztun handien migrazioei erreparatu ohi zaie hedabideetan eta dokumentaletan, distantzia itzelak egiteko gai direlako, baina horiek ez dira migrazio handiak egiten dituzten animalia bakarrak. Kasurako, hementxe bertan, tximeletetan arreta jarri izan dugu, demostratu baita batzuetan Ozeano […]

Galdera klasiko bat da: gainerako animalien aurrean, zerk egiten gaitu gizakiak gizaki? Hasiera batean gauza asko direla eman dezake, baina biologoek eta etologoek beren ikerketetan aurrera egiten duen heinean, argi dago gero eta gutxiago direla animaliekiko alde horiek. Bereizten gaituen […]

Itsasoaren inbentarioa (2021) zientziaren dibulgaziorako album bat da, 100 bat animalia eta landare biltzen dituena itsasoko biodibertsitate aberatsa osatzen duten espezie guztien artetik. Horietako batzuk galzorian daude, hala nola zerra-arraina eta hegalaburra. Krustazeoak, moluskuak, arrainak, ugaztunak eta bestelako espezieak aurkituko […]

Matematika Bigarren Mundu Gerran, Jean Leray matematikaria, gerrako presoa, topologian ikertzen ari zela, matematika modernoen ideia iraultzaileenetako bat sortu zuen: “sorta” kontzeptua. Sortak, Alexander Grothendieckek 1950eko eta 1960ko hamarkadetan geometria aljebraikoan sartutakoak, egitura konplexuak dira, beste objektu matematiko batzuen gainean […]

Munduan badira 10.000 hegazti espezie baino gehiago, eta haietatik 80 biltzen ditu Hegaztien inbentarioa (2020) liburuak: hala pinguinoa nola kolibria; bai enara eta bai zozoa; hontza eta pelikanoa… Animali hauen morfologia deskribatzeko balio duen hiztegi irudidun ttipi bat dakar hasieran […]

Animalien inbentarioa irudiduna (2020) honek mundu osoko fauna ordezkatzen duten ehun bat espezie biltzen ditu, hala ornodunak -ugaztunak, hegaztiak, arrainak, anfibioak, narrastiak- nola ornogabeak, zeinak, 60 klase baino gehiagotan sailkaturik, animalia espezieen % 95 baitira. Animalia bakoitzari dagokionez, izen zientifikoa […]