animaliak Archives - Zientzia Kaiera

Populazio hori orografia malkartsura eta klimatologia hezera egokituta dago. Baserriko ekonomiaren giltzarria da, eta naturarekiko iraunkorra den abeltzaintza estentsiboa ahalbidetzen du. Gainera, eskualde horretako espezieen biodibertsitate zabalari eusten laguntzen dio. Hala ere, mende luzez mendi, baso eta zelaietan egon diren […]

Ozeanoa hain sakon eta zabala izanik, gizakiarentzat oraindik eremu misteriotsua da zentzu askotan. Eta izaki misteriotsuak ditu; honen adibide dira zifioak. Inoiz entzun al duzu zifio izena? Ez da animalia ezaguna, egia esateko. Baina duen protagonismo falta ezin zaio tamaina […]

Bernard Heuvelmans zoologoak folkloreak sortutako izakiak maite zituen, existitzen ez ziren horiek, alegia. Hain gogoko zituen diziplina berri bat asmatu zuela hauek aztertzeko: kriptozoologia. Kriptozoologia sasizientzia da, grekotik datorren hitz da eta bere esanahi literala hau da: “animalia ezkutuen azterketa” […]

Jaio, hazi, ugaldu eta hil. Ezaguna da animalia gehien-gehienen patua. Erdian, noski, gauza asko daude. Animalia askorentzat mugarri horien artean dagoen bizitza biziraupen latza da. Tamalez, baita gizaki askorentzat ere. Beste hainbatek, berrik, bizitzaren bidezidorrean bestelako gauza politak egiteko pribilegioa […]

Sustatzaileek argudiatu dute katu-koloniek hiriko kaleak karraskari, hegazti, intsektu eta narrasti txikien izurriterik gabe mantentzen laguntzen dutela, eta, beraz, garrantzitsua dela kolonia hauek modu egokian kudeatzea. Baieztapen honek, ordea, gaur egun zientzia-komunitatean gori-gorian dagoen gai batekin egin du topo: katuek […]

Ahab kapitainak balea zuri handiarekin zuen obsesioaren istorioa epopeia tragiko bat da; hain zuzen ere, baleak kapitaina hiltzea, Pequod ontzia hondoratzea eta tripulazioa galtzea (Ismael izan ezik) eragin zuen, azkenean. Baina XIX. mendeko baleazaleen bizitzaren kronika bat ere bada, bai […]

Zetazeoen bi espezie soilik elikatzen dira beste itsas ugaztun batzuez: orka ( Orcinus orca ) eta orka faltsua ( Pseudorca crassidens ). Azken hau orkaren oso antzekoa da, baina eskeleto txikiagoa du eta gris koloreko azala, orkaren bereizgarri diren orban […]

Espainiar estatuan, adibidez, basurdeak arazo bilakatu dira zenbait tokitan beren ugaritasunagatik, eta ehizaren bidez egiten da populazio hauen kontrola. Izatez, ehiza da, gaur egun, basurdeen hilkortasun-kausa garrantzitsuena. Basurdeak (Sus scrofa) ez dira espezie inbaditzailea, baina ugariak dira ingurune natural askotan […]

Zelulen bikoizketa kontrolatzen duten geneetan gertatzen diren mutazioek eragiten dute kontrolaren galtze hori. Beste gene batzuetan gertatzen diren mutazio gehigarrien ondorioz, zelula horiek aska daitezke eta zabaldu odol- hodietan zehar. Hala, tumoreak gorputzeko beste atal batzuetara hel daitezke. Baina, beti […]

Azpiegitura linealak informazio kartografiko antolatua eta sailkatua dutenak dira. Hau da, trazadura edo ibilbidearen informazio lineala duten azpiegiturak dira, hala nola, errepideak eta trenbideak, zubiak, hormak, tunelak, uraren, argiaren eta gasaren eraginpeko zerbitzuak. Azpiegitura linealek eragin oso negatiboa dute biodibertsitatean […]

Hurrengo ekitaldiak

“Zientziaren ertzetik” hitzaldi-solasaldien zikloa

Zientziaren ertzetik zientzia-dibulgazioan oinarritzen den hitzaldi-solasaldiaren zikloa da. Durangoko Bizenta Mogel Bibliotekak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu dute eta urritik martxora bitartean hilabetero hitzaldi bat eskainiko da. Hitzaldiak Durangoko Liburutegiaren hirugarren solairuan izango dira, arratsaldeko 18:30ean. Zientziaren ertzetik gertuko eta gaurkotasuna duten gaiak hurbildu eta azaltzea du helburu, orain…

2022ko urriaren 7a — 2023ko martxoaren 10a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8, Durango

Nola lortzen da energia olatuetatik?

Energiaren gaia azken urteetako eztabaidagai nagusietako bat bilakatu da. Izan ere, beharrizan energetikoei aurre egiteko erronkak energia-iturri ezberdinen inguruko ikerketa bultzatu du. Zabalkunde handiagoa izan duten energia lortzeko beste bide batzuekin alderatuz itsasoko olatuetatik eratorritakoek, agian, oihartzun gutxiago izan dute. Hala ere, itsaso zabalean zein kostaldean abian jarritako ekimen eta…

2022ko abenduaren 14a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo