Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Perseverance NASAren ibilgailu autonomo bat da, eta 2021eko otsailaren 18an iritsi zen Jezero kraterrera (Marten lehortuta dagoen antzinako aintzira baten ohea). Ibilgailuak zazpi tresna zientifiko konplexu eta berritzaile ditu, iraganean ustez izandako bizitza zantzuen bila planetaren azalera esploratzeko, laginak bildu […]

Emakumeak zientzian Raye Jean Montague afro-amerikarrak ontzi militarrak ordenagailu bidez diseinatzeko lehen sistema sortu zuen. Sistema horren bidez erabat aldatu zuen ontzi horiek fabrikatzeko eta erabiltzeko modua. Hastapenetan, Washingtonen mekanografo lana lortu zuen Montaguek, itsas armadaren David Taylor Saiakera Kanalean […]

Zientzialari talde batek bere ikerketa-emaitzak munduari aurkeztuko dizkion artikulua idazten hasten denean datu horiekin bateragarriak diren argumetnu-lerro posibleen artean bat aukeratu behar du. Hau da, taldea “zientzia-egitateak” eraikitzen ari da, askotan joera pertsonal eta kulturalek eraginda, konturatu gabe. Duhem-Quineren tesiaren […]

Raye Jordan 1935eko urtarrilaren 21ean jaio zen, Little Rock Arkansas estatuko hiriburuan (AEB). Bere gurasoak Rayford Jordan eta Flossie Graves Jordan ziren. Hura, gaztetatik, bere alabak bizitzan aurre egin beharko zien hiru aurreiritzi handiak gorabehera –emakumea izatea, beltza izatea eta […]

Andrew E. Desslerrek eta Edward A. Parsonek zientzia atmosferikoan eta politikan duten esperientzia konbinatzen dute Klima-aldaketa globalaren zientzia eta politika liburuan (2006) zientzialariei, politikariei eta hiritarrei klima-aldaketaren labirintuan zehar laguntzeko asmoz. Zientziaren eta politikaren araubideak alderatu eta eskumenean diren aukerak […]

Gaur egun egiten diren gauzak ez dira lehen egiten zirenen modukoak. Ohiko solasaldi gaia da Gabon egunetako otorduetan, koinatuak joan den urtean jasotako opari horren inguruan hitz egiten dizunean. Eta egia da sentsazio hori luze eta zabal hedatuta dagoela. Ekoizpena […]

Joseph Kompek asmatu zituen (Bowling Green, Kentucky); patentearen izena “Adhesive Tape Products” da eta 1970eko abuztuaren 11koa da. Teknika hori 1970eko hamarkadan erabili zuten Japonian hainbat ortopedia espezialistek, eta kiropraxian eta akupunturan ere erabiltzen zen. Aurrerago, japoniar atleten eta olinpikoen […]

“- Gustatuko litzaizuke ispiluaren etxean bizitzea, katutxo hori? Ez dakit, ba, nik, esnerik emango ote dizuten. Baliteke ispiluko esnea edateko ona ez izatea”. Lewis Carrollek bazuen, 1871rako, ispiluaren islako objektuek objektu “errealen” moduko propietateak ez zituztelako irudipena. Objektu beraren bi […]

Emakumeak zientzian Jone Bilbao Antolinek hiru urte daramatza Urdaibaiko urak ikertzen, eta berak irabazi du txiotesia lehiaketaren azken edizioa, txiotesi ulergarrienaren kategorian. Bilbaok adierazi duenez, beti izan du interesa izaki bizidunetan, baina baita kutsaduran, fenomeno meteorologikoetan, eta halako prozesuetan. Eta […]

Konputazio kuantikoak garrantzitsua izan behar badu, sarean funtzionatu beharko du. Oso urrats garrantzitsua eman berri da posible izan dadin. The dawn of the quantum network: quantum interference over 300 km of optical fiber Emakumeak pisu txikiagoko gizonezkoak balira bezala tratatzea […]

Hurrengo ekitaldiak

“Zientziaren ertzetik” hitzaldi-solasaldien zikloa

Zientziaren ertzetik zientzia-dibulgazioan oinarritzen den hitzaldi-solasaldiaren zikloa da. Durangoko Bizenta Mogel Bibliotekak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu dute eta urritik martxora bitartean hilabetero hitzaldi bat eskainiko da. Hitzaldiak Durangoko Liburutegiaren hirugarren solairuan izango dira, arratsaldeko 18:30ean. Zientziaren ertzetik gertuko eta gaurkotasuna duten gaiak hurbildu eta azaltzea du helburu, orain…

2022ko urriaren 7a — 2023ko martxoaren 10a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8, Durango

Darwin Eguna: burmuinak eta landareen etxekotzeak eboluzioan izandako eragina

Burmuinak zer nolako eragina izan du gizakien eboluzioan? Nola funtzionatzen du eta zerk bihurtzen du aparteko organoa? Landareen etxekotzeak ondoriorik izan zuen giza eboluzioan? Galdera horietatik abiatuz egingo da aurtengo Darwin Eguna, otsailaren hamairuan Bilboko Bidebarrieta Liburutegian. Charles Darwin naturalista, geologo eta biologo ingelesaren jaiotzaren urteurrena ospatzeko asmoz Euskal Herriko…

2023ko otsailaren 13a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta, 4, Bilbo