Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira
———————————————————————————————————– Hubard basoiloa (Chlamydotis undulata) toki lehorretan bizi da eta banako gutxi gelditzen diren arren, oso zabala da espeziearen banaketa geografikoa (Kanariar Uharteetan, Afrikako iparraldean, Arabian eta Pakistanen oraindik populazio zenbait gelditzen dira).
Arriskuan dagoen hegaztia da eta, horregatik, berreskuratzeko programa bereziak daude indarrean, bai Marokon, bai eta Pakistanen […]

Juanma Gallego Arlo forentseko adituek aurpegiak ezagutzeko duten abilezia neurtzen saiatu dira ikerketa batean, eta adimen artifizialaren “abileziarekin” ere alderatu dute. Ondorio garbia atera dute: gizakiak eta adimen artifizialak batera emaitza hoberenak lortzen dituzte.
Gero eta zabalduago dago aurpegiak identifikatzeko teknologia, eta horren zabalpen azkarrak polemika piztu du behin baino gehiagotan. Modu automatikoan argazki digital batean nor ageri den jakiteak […]

Josu Lopez-Gazpio Guztiok -edo ia guztiok- ezagutu ditugu alkohol asko edatearen ajearen ondorioak. Buruko mina, deshidratazioa, nekea, goragalea, botagura eta antzeko sintomak izan ohi ditu larunbataren biharamunak, tamalez. Alabaina, jakina da alkohol kontsumoa ez dela ona eta frogatuta dago ez dagoela onuragarria edo gomendagarria den alkohol kontsumo mailarik, baina, oraingoaren ere alkoholaren ajearen zergatia kimikan dago.
Kimika oinarri […]

Piper minek kapsaizina dute eta zitrikoek hesperidina. Bi konposatuok onuragarri dira gantz metatzeari eta sindrome metabolikoari loturiko gaitzei aurre egiteko. Biak konbinatzean, ordea, murriztu egiten dira dituzten eragin onuragarriak.
Kapsaizina eta hesperidina berezita harturik odolaren profil lipidikoa hobetzea, lipido hepatikoak gutxiago metatzea eta esteatohepatitis ez alkoholikoa prebenitzea lortu da mendebaldeko dietaz elikaturiko arratoietan. Bi konposatuak konbinatzean, ostera, murriztu egiten dira […]

Ziortza Guezuraga Ingurumena
AMBI indizea, Euskal Herriko padurak eta kosta aztertzeko AZTIn egindako lanabesak mundu mailako onespena duela azaldu du Arantxa Iraolak Berrian. Itsas inguruneak zein egoeratan dauden neurtzeko baliabidea da AMBI indizea eta toki askotan hartu dute erreferentzia gisara: Zeelanda Berrian, Txinan, Mexikon, Kanadan, Txilen, Marokon, Indian, Europa osoan… Toki askotan darabilte. AZTI zentroko ikertzaileen lorpen garrantzitsua. […]

Badirudi denetarik egin daitekeela 3D inprimatzearekin, etxeetatik hasi eta ilargi baseetara, kotxe atalak barne. Hala al da, baina? Silvia Romanek argitzen du: The 3D-printing hype: expectations vs. reality
Antioxidatzailea da hori? Zelan neurtzen duzun arabera. Estilbenoen kasua Adrián Matencioren eskutik When we forget basic science. A jar is not a jug
Goragoko ordeneko isolatzaile topologikoen, apurtuta ere elektrizitatea ertzetatik eroaten […]

Itsas genetika itsasoan bizi diren espezien DNA ikertzen duen zientziaren arloa da. Itsas organismoen genetikaren azterketa oso garrantzitsua izaten da itsas kudeaketa jasangarria ahalbidetzeko. Izan ere, organismo bakoitzaren espezieak ezagutzeak biodibertsitatea babesten laguntzen du.
Baina, kasu batzuetan, organismoak identifikatzerakoan zailtasunak egoten dira, besteak beste, organismoak oso txikiak direnean. Egoera hauetan, eDNA metabarcoding izeneko teknika erabiltzen dute zenbait ikertzailek.
eDNA (environmental […]

Octavio Pereira, Alvaro Martinez, Igor Ansoategui, Iker Ganzarain, Amaia Calleja Lan honetan zehar fresaketa bidezko simulazioa lantzen da tornuko ebaketa etenaren bitartez. Finkatutako helburu nagusia erremintaren jaulkitze-aurpegian lortuko diren tenperaturak ezagutzea izango da ebaketa prozesuan.

Helburu hori lortzeko, torneaketa prozesutik fresaketa prozesura estrapolazio bat egingo da, luzeran artekatutako pieza torneatzen bada posible izango dena, torneaketa fresaketa izango balitz bezala simulatuz, […]

Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Geroari begira
———————————————————————————————————– David Sloan Wilson biologo ezagunak interesgarria iruditu zaigun istorio bat azaldu du bere Evolution for Everyone (2007) arrakasta handiko liburuan. Nicrophorus generoko kakalardo bat da protagonista. Ingelesez, burying beetle esaten diote; kakalardo ehorzle izena eman diogu guk. Sarraskia jaten du, saguak edo habiatik erortzen diren txitak bezalako animalia txikien […]

Juanma Gallego Orain arte topatutako muskerrik zaharrenaren berri eman dute zientzialariek, eta horrek narrastien zuhaitz ebolutiboaren berrantolaketa ekarri du.
Taberna batera sartu eta barra-barra entzuten dira eztabaidak. Politika dela, futbola dela… edota beste ezein konturi buruzkoa izan daiteke ezbaia. Arrautza ala oiloa, zein izan zen lehena. Taberna horretan paleontologo bikotea txikito baten inguruan topatuz gero, lasai asko egon daitezke ezbaian […]