Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Javier Duoandikoetxea 1. Herrialde batean txanponen balio bakarrak 5 eta 7 dira. Zein da, era horretako txanponak erabiliz, ordaindu ezin daitekeen kantitate osorik handiena? Kantitate bat ordaindu ahal bada, horri 5en multiploak gehituta lortzen diren guztiak ere ordaindu ahal dira […]

Zientziaren oinarrietako bat da emaitzak errepikatu ahal izatea. Hau da, esperimentu bat baldintza berdinetan eta prozedura berdinarekin errepikatzen bada, emaitza berberak lortu beharko lirateke. Hori posible egiteko, ikertzaileek azaldu egin behar dituzte esperimentuaren xehetasun guztiak eta berri eman emaitzei buruz […]

Herrialde garatuetan biztanleria zahartuz doa. Ekonomia, osasun eta gizarte aurrerapenak direla eta, emakumeek ez dituzte hainbeste seme-alaba izaten eta, beraz, horretan ere zahartuz doaz, adinaren batezbestekoari begiratuta askoz ere gazteagoak badira ere. Gauza jakina da zahartze orokortua makrojoera demografiko eta […]

Sari hau, ordea, ez zen garapen teknologiko aipagarri baten sortzaileei emandako aitortza soilik; gaur egun, industria garrantzitsu baten interesa dute atzetik bateria hauek: autogintzarena. Izan ere, erregai fosilen ekoizpen-arazoak eta agortzeak energia elektrikoa erabilita mugitzen diren autoen garapena bultzatu du […]

Ingurumena Zientzia Kaieran irakur daitekeenez, Bilboko ekosistema-zerbitzuen eskaintzaren eta eskariaren arteko desorekak neurtu ditu Euskal Herriko Unibertsitateak. Indize bat diseinatu dute hiri bizkaitarreko espazio berde eta urdinek ematen dituzten hiru ekosistema-zerbitzuren eskaintzaren eta eskariaren arteko desorekak ebaluatzeko. Gainera, hiri-mota guztietarako […]

Eduardo Anguloren “Preparados para matar” seriea ingelesera itzultzeaz gain, mundu anglosaxoira ari da moldatzen Julio Ozores psikiatrak, erreferentzia berriak gehituta. Irakurtzera eta berrirakurtzera gonbidapena. Assasins Boro nitruro hexagonalari prezisio atomikoarekin ehundura emateko modua topatu dute DIPCn. Ehunka aplikazio izan ditzake […]

Lengoaia naturala erabiliz pertsonekin komunikatzeko gai diren sistemak dira elkarrizketa sistema automatikoak. Hauek diseinatzeko bi metodologia nagusi erabiltzen dira. Lehenengoa, sistemak erabiltzaileari eman ahal dizkion erantzunak eskuz diseinatzea eta programatzea da. Baina, zer gertatzen da elkarrizketa konplexua eta luzea bada? […]

Osasun-asistentziarekin erlazionatutako infekzioak (OAEI) osasun-eremu ezberdinetan osasun-arreta jasotzeagatik gaixoek pairatu ditzaketen infekzioak dira. Infekzio hauek ez dira gaixoetan azaltzen bakarrik; osasun-langileei, bestelako langileriari eta gaixoen bisitariei ere kalte egin diezaiekete. Infekzio hauen ondorioz, gaixoen morbilitatea eta heriotza-tasa areagotu egiten da […]

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, udako oporretan egiteko asteazkenero ariketa matematiko bat izango duzue, Javier Duoandikoetxea matematikariak aukeratu ditu Zientzia Kaieran argitaratzeko […]

Edozein egunetan ekonomiari buruzko egunkari bat hartu, eta begiratzen badugu inbertsioei buruzko atala, behin baino gehiagotan agertuko zaizkigu sigla hauek: ESG. Ingurumena, gizarte inpaktua eta gobernu ona adierazten duen ingelesezko sigla da ESG, eta enpresak hiru atal horien arabera sailkatzen […]