UPV/EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultatearen 50. urteurrena ospatzeko hainbat ekitaldi egingo dira Bilboko Bizkaia Aretoan.
Ezki hostotxiki (Tila cordeta Mill.) baten landaketarekin hasi ziren, 2019ko urtarrilaren 28an, UPV/EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultatearen 50. urteurrena ospatzeko ekitaldiak. Zientziaren Oinarrien Batasunaren ikurtzat hartzen da zugaitz hau. Hasierako ekitaldi horrek, 1968ko maiatzean Bilboko Unibertsitateko Zientzia Fakultatea, gaur egun Zientzia eta Teknologia Fakultatea, sortu zeneko haziaren landaketa adierazten zuen.
Zientzia Fakultatearen lehenengo urratsak 1968/69 ikasturtean eman ziren, Deustuko zubiaren ondoan zegoen “Botica Vieja, 1″ean. 1971 urtearen amaieran egoitza oraingo kokapenera, Leioara, lekualdatu zen.
Zientzia eta Teknologia Fakultatearen titulazioen eskaintza oso bizia izan da. Natur Zientzien bost adar klasikoak eskaintzen hasi zen: Biologia, Fisika, Geologia, Kimika eta Matematika. 1994/95 eta 2000/01 ikasturteen artean, eskaintza bigarren zikloko Biokimika, Ingeniaritza Elektronikoa, Ingeniaritza Kimikoa eta Ingurugiro Zientzien lizentziaturetara zabaldu zen.
2004/2005 ikasturtetik aurrera Zientzia Fakultateak, Zientzia eta Teknologia Fakultatea izena hartu zen. Egun, bederatzi gradu eskaintzen dira, Ingeniaritza adarrean bi (Ingeniaritza Elektronikoa eta Ingeniaritza Kimikoa) eta Zientzien adarrean zazpi (Biologia, Biokimika eta Biologia Molekularra, Bioteknologia, Fisika, Geologia, Kimika eta Matematika). Fisika eta Ingeniaritza Elektronikoa gradu bikoitza eta nazioarteko hiru gradu bikoitzak ere eskaintzen dira.
Eskaintza zabal honek bilakatzen du Zientzia eta Teknologia Fakultatea gizartearen erronkei aurre egingo dien profesionalak trebatzeko Euskal Herriko erreferentzia garrantzitsuenetako bat, bai teknologia berrien garapenean, zein garapen iraunkorrean, nola ingurumenaren kontserbazioan edo biozientzien ikerketan.
Sasoi hartako egoera politikoan espero zitekeen bezala, hasierakoak zailak eta prekarioak izan ziren,. Gaur egun, irakaskuntzan, ikerketan eta garapen teknologikoan esperientzia handia duen zentroa da Fakultatea. Garatzen diren arlo desberdinetako ikerketa lerroen Shanghaiko rankingenean kokapen oso ona da horren egiaztapen argia.
Fakultate baten kalitatea ez da soilik irakasleen bikaintasunaren arabera neurtzen, hein handi batean ikasleen kalitatearen araberakoa ere bada. Gaur egun, lehen mailako ikasleak ditu. Titulazio unibertsitarioetara sartu ahal izateko sarrera nota altuenak Zientzia eta Teknologia Fakultateko titulazio batzuetan aurkitzen dira. Gradu bikoitzera sartu ahal izateko sarrera nota, UPV/EHUko altuena, adibide oso adierazlea da, lor daitekeen maximoa 14 izanik, ikasle “txarrenak” 13ko nota baino altuagoa du!
50 urte hauetan, 17.500 pertsona egresatu dira lizentziatu, ingeniari edo graduatu, eta 2.000 pertsona doktore maila lortu dute. Kopuru hauek ongi adierazten dute Zientzia eta Teknologia Fakultateak gizarteari egin dion ekarpen itzela pertsona kualifikatuei dagokionez. Gizarte arlo desberdinetan lan egiten duten profesionalak, hain zuzen, batez ere produkzio-ehunaren parte direnak, baina baita erakundeetan eta heziketa munduan lan egiten dutenak, askok erantzukizun postuetan.
Mende erdi honetan, ikerketaren bikaintasunaz eta arlo desberdinetako profesionalen prestakuntza zorrotzaren bidez, Zientzia eta Teknologia Fakultateak egin duen lana gizartearekin partekatu nahi du, Euskal Herriaren hazkunde ekonomikoan eta sozialean kolaboratu izanaren harrotasuna erakutsiz. Hartara, Biba Zientzia!, Ciencia Viva ekimena abiatu du.
Programatutako jardueretako batzuk Bilboko Bizkaia Aretoan egingo dira:
Fisikaren astea
- Martxoak 20. Baroja Aretoa.
18:30 Hitzaldia: A. Sanchez-Lavega: “¿Hay mas vida en el universo?”.
19:00 Mahai-ingurua: “Ciencia y Tecnología en el siglo XXI”.
– Cristina Oyon (SPRI taldearen Ekimen Estrategikoen arduraduna).
– Jose Maria Pitarke (CIC-Nanoguneko Zuzendari Nagusia).
– Javier García-Abajo (CSIC eta ICREAko Research Professor).
– Agustin Sanchez Lavega (UPV/EHUko Katedraduna).
Moderatzailea: Eva Caballero (Radio Euskadiko kazetaria).
- Martxoak 21. Baroja Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Roberto Emparán (ICREA Ikerkuntza Irakaslea eta “Iluminando el lado oscuro del Universo” izeneko dibulgazioko liburu berrriaren egilea): “Reconocimiento a Stephen Hawking: de los agujeros negros a la Teoría del Todo”.
Matematikaren astea
- Martxoak 25. Oteiza Aretoa.
18:00 Mahai-ingurua: “Experiencias Matemáticas en empresa”.
*Matematikako eta Batxilergoko ikasleei eta orientatzaileei bereziki zuzenduta.
- Apirilak 2. Mitxelena Aretoa.
19:00 Ekitaldia: Judith Rivas (UPV/EHU); Nagore de las Cuevas eta Arkaitz Pascuas; Andoni Aresti Dantza Eskola eta Mungiako Udal Dantza Eskola: “Pasos de baile a ritmo de matemáticas”.
Geologiaren astea
- Apirilak 1. Oteiza Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Irantzu Guede, UPV/EHUko Geologian doktorea, Mineralogia-Petrologia: “Geología en mitos y leyendas”.
- Apirilak 2.
Tailerrak. Chillida Aretoa.
16:00-20:00 Familientzako geologiako tailerra. Aintzane Goffard (UPV/EHUko Geologoa, Estratigrafia-Paleontologian laguntzailea) eta Irantzu Guede (UPV/EHUko Geologian doktorea, Mineralogia-Petrologia).
18:00 Hitzaldia. Oteiza Aretoa.
Humberto Astibia, UPV/EHUko katedraduna: “Los fósiles, documentos de la historia de la Vida archivados en las rocas”.
- Apirilak 3
18:00 Hitzaldia. Arriaga Aretoa.
Blanca Martínez, UPV/EHUko Geologian doktorea, Estratigrafia-Paleontologia: “Geología y música”.
- Apirilak 4
18:00 Hitzaldia. Aretoa zehazteko.
Ihintza Urain Alberdi, geologoa, 2018an egresatua: “Geologia eta ingurugiroa: Geologoaren papera energia aldaketan eta Lurraren inguruko kultura berri baten aurrean”.
- Apirilak 8. Oteiza Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Jose María Tubía, UPV/EHUko geodinamikan katedraduna: “Riesgo geológico de los tsunamis”.
Ekitaldi nagusia.
- Apirilak 11. Mitxelena Aretoa.
18:30 Hitzaldia: Prado Martín Moruno, 2017 L’Oreal-Unesco awarded Women for Science: “La energía oscura y el destino del Universo”.
“GARGANTUA” dantza saioaren estreinaldia (“Interstellar” pelikulako GARGANTUA zulo beltzean oinarrituta). Martxel Rodriguez, dantzari profesionala eta fisikaria, “KUKAI dantza talde”-ko dantzaria.
Kimikaren astea
- Apirilak 29. Oteiza Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Oscar González. Kimika Analitikoa Saileko irakaslea. “Artelanetan aurkitu diren gauzarik bitxienak”.
- Apirilak 30. Arriaga Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Pascual Román, Irakasle emeritoa. Kimika Ezorganikako Katedraduna. “El sesquicentenario de la tabla periódica de los elementos químicos”.
- Maiatzak 2. Arriaga Aretoa.
18:00 Hitzaldia: Jose Luis Vilas. Kimika Makromolekular ikerketa taldeko zuzendaria. “Hidrogeles: imprimiendo salud”.
Biozientzien astea
- Maiatzak 6. Aretoa zehazteko.
18:00 Mahai-ingurua: “Zientzia, jainkoaren esistentzia, zergatik du gizakiak sinisteko beharra”.
Bestelako ekitaldiak
- Ekainak 27. Aretoa zehazteko.
19:00 “ZTF/FCTren ekarpena Euskararen Normalizazioan” Hizlariak: Pedro Miguel Etxenike, Jacinto Iturbe eta Jesusmari Txurruka.
Amaiera ekitaldia
- Uztailak 12. Mitxelena Aretoa.