Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

Juan Ignacio Pérez Iglesias

Egilearen artxiboa 126 artikulu

Pilotu-izurde tropikala, ur sakonetako gepardoa

Dibulgazioa, Kolaborazioak

biologia

Juan Ignacio Pérez Iglesias Moby Dick eleberrian idatzi zuen Melvillek “zeroiak zazpirena arnasten du bakarrik, beraien garaiko igandea”. Hala, Melville zetazeo odontozeto handi honek ur azpian egoteko duen sekulako gaitasunaz ari zen. Izan ere, kaxaloteak, gainerako zetazeoak bezala, urpekari bikainak […]

Istorioak entzutea gustatzen zaigu

Dibulgazioa, Kolaborazioak

antropologia psikologia

Juan Ignacio Pérez Iglesias Gizakiok gustuko dugu istorioak konta diezazkigutela. Narrazioak gustatzen zaizkigu. Eta batzuek gustuko dugu ere istorioak kontatzea. Ez dira bakarrik elkarri ahoz kontatzen dizkiogun istorioak. Irakurri ere egiten ditugu. Edo, gero eta gehiago, telebista edo irrati programetan […]

Igelak eltxoa jaten du

Dibulgazioa, Kolaborazioak

biologia ingurumena osasuna

Juan Ignacio Pérez Iglesias Joakim Weill ekonomialariak, Kaliforniako Unibertsitateko (Davis) kideak, 2020aren amaieran Ameriketako Geofisika Elkartean aurkeztu zuen komunikazio batean adierazi zuenez, baliteke azken hamarkadetan Costa Rican eta Panaman gertatutako malaria agerraldi gogorrak anfibioen populazioen murrizketen ondorio izana. Jatorri geografiko […]

Musika, elektroentzefalograman

Dibulgazioa, Kolaborazioak

teknologia

Juan Ignacio Pérez Iglesias Iaz, adimen artifizialeko (AA) teknikak erabiliz, proteinen egitura aurreikusi ahal izan zuten, horien aminoazidoen sekuentzian oinarrituz. Urtea amaitu baino pixka bat lehenago, teknika berberen bidez Schrödingerren ekuazioa ebatzi ahal izan zela argitaratu zen. Duela aste batzuk […]

Gurasoak baino hobeto zahartzen gara

Dibulgazioa, Kolaborazioak

osasuna

Juan Ignacio Pérez Iglesias Orain dela zenbait hamarkadatako familia argazkiak badituzu, begiratu itzazu eta egiaztatu noizkoak diren. Harritu egingo zara: ematen du argazkian agertzen direnek dituztenak baino hamar urte gehiago dituztela. Hain zuzen ere, zaharragoak dirudite. Eta zuk edo bikotekideak […]

Dementziak prebenitzea hobe, ezin baitira sendatu

Dibulgazioa, Kolaborazioak

medikuntza neurozientzia

Juan Ignacio Pérez Iglesias The Lancet aldizkariak Dementia prevention, intervention and care (“Dementziaren prebentzioa, esku hartzea eta zaintza”) izeneko txostena argitaratu zuen 2017an. Dementziei dagokienez, honako bederatzi arrisku faktore hauek identifikatzen ziren bertan: hezkuntza eskasa, hipertentsioa, entzumenaren galera, tabakoaren kontsumoa […]

Birusak, hautespen naturala eta txertoak

COVID19, Kolaborazioak

biologia

Juan Ignacio Pérez Iglesias Birus bat kutsatutako organismoaren zeluletan sartzen denean, zelula horien makineria baliatzen du bere material genetikoa –DNA edo RNA– erreplikatu eta, horrela, han barruan bilduta dituen instrukzioei jarraituz, jatorrizkoaren milaka kopia sortzeko. Prozesu horretan akatsak –mutazioak– gerta […]

Giza organismoa watt gutxiko berogailua da

Dibulgazioa, Kolaborazioak

biologia

Juan Ignacio Pérez Iglesias Giza organismoa milioika zelularen multzo bat da, non, etenik gabe, erreakzio kimiko ugari gertatzen dira eta barruan hainbat motatako substantziak eramaten dira alde batetik bestera. Horri esker irauten du bizirik. Gainera, bere denboraren parte bat zenbait […]