Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Intsektuek proteina-eduki altua dute (% 50-80 bitartekoa pisu lehorrean), eta gainera gantz-azido poliasegabe ugari dituzte, osasun kardiobaskularrerako onuragarriak direnak. Era berean, burdina, magnesioa, zinka eta beste mineral garrantzitsuak ematen dituzte, baita B taldeko bitaminak eta A bitamina ere. Ez hori […]

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, hamar urte betetzen dituen ohiturarekin jarraituz, udako oporretan egiteko ostiralero matematika-ariketa bat izango duzue. Javier Duoandikoetxea matematikariak […]

Batzuetan paleontologoei “fosil ehiztari” esaten zaie. Hala ere, George Gaylor Simpsonek, XX. mendean eragin handiena izan zuen paleontologoetako batek, esaten zuen “fosil ehiztariek ez zutela hiltzen, berpiztu baizik”. Izan ere, desagertu diren animaliak berpizten dituzte, irudizko adieran bada ere. Hau […]

Askotan, gizakiok eraikitako presek eta dikeek ibilgu ugariko ibaiak ibilgu bakar batean bideratzera behartu dituzte. Uholdeak aurreikusi eta saihesteko, ezinbestekoa da leheneratze eraginkorra egitea. Horretarako, ibai baten jatorrizko egoeraren azpian dagoen sorrera-mekanismoa ezagutu behar da eta, berriki argitaratutako artikulu honek […]

Gizakien artean, historian zehar zeru izartsua elementu garrantzitsuena izan da ozeanoetan nabigatzeko, eta oraindik ere abilezia horren funtsezko oinarriak nabigazio eskoletan irakatsi egiten dira, gailu teknologikoek huts eginez gero, elementu sinpleekin eta izarren laguntzarekin orientazio aukera izateko. Animalien artean, berriz […]

20 urte baino gehiagoko ikerketari esker, EHUko Neurokimika eta Neurodegenerazioa taldeak terapia berriak garatzeko etorkizun handiko bide bat aurkitu du, alzheimerrak, parkinsonak eta antzeko gaixotasun neurodegeneratiboek narriadura kognitiboa eragiten dutenean memoria hobetzeko. Marta Moreno Rodriguez doktoreak EHUko taldean egindako ikerketak […]

Matematika Kakeyaren aieru matematiko ospetsua, 100 urtez ebatzi gabe egon dena, hiru dimentsiotan frogatu dute Hong Wang eta Joshua Zahl matematikariek. Aieruak dio objektu bat espazioan norabide guztietara biratzea posible dela bolumen minimo batean. Lan honek matematikako hainbat arlotan (analisi […]

Eta betiereko gaztetasunaren iturria gure baitan balego? From within our brain and kidneys, we could have the protein of youth, José R. Pinedaren eskutik. Itsaso Hila bakarra da munduan gauza askorengatik. Horien artean, gatz pilaketa erraldoiak daudelako. Orain bakarrik hasi […]

Planetako bazter guztietan daude, ikusezinak begi-bistaz baina eragin handikoak. Kiñuk, gaurkoan, gure inguruan darabiltzaten izaki nimiñoei erreparatu die: birusei. Hain txikiak dira, ezen mikroskopio elektronikoarekin bakarrik ikus ditzakegun, baina duten eragina izugarria izan daiteke. Fama txarra duten arren, landare, animalia […]

Zenbat bilioi globulu gorri pasatzen dira bihotzetik minutu batean? Zergatik gara 1,5 cm altuago goizean esnatzean? Non daude hatzetako muskuluak? Galdera horien erantzunak eta beste hainbat kuriositate harrigarri biltzen ditu 100 kontu ondo ezagutzeko giza gorputza (2020) liburuak. Giza gorputzaren […]

Hurrengo ekitaldiak

Garuneko plastikotasun mekanismoak

Garuneko plastikotasuna garunak bere egitura, forma eta funtzioa aldatzeko duen berezko ahalmena da, esperientziari, ikaskuntza berriei edo garuneko kalte bati erantzunez. Prozesu horren barruan, seinale elektrikoetan eta kimikoetan oinarrituta dauden hainbat mekanismok hartzen dute parte informazioa kodifikatzeko, nerbio-sistema zentralaren egokitzapena eta berreskurapena errazten dutenak. Garuneko gaitza duten pertsonekin egindako ikerkuntza…

2025ko abenduaren 10a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Nerabeen eta mugikorraren arteko harremana

Azken urteotan, nerabezaroaren hasiera lehen telefono mugikor adimenduna izatearekin lotu da. Une horrek errealitatearen mundu paralelo baten antzera funtzionatzen duen ingurune digitalari atea irekitzen dio. Euskadin, 11 eta 12 urte bitarteko hiru nerabetik bik dute horrelako gailu bat, Euskal Herriko Unibertsitateko Weblearner ikerketa taldeak egindako lan baten arabera. Mugikorrekin, tabletekin…

2025ko abenduaren 12a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango