Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Jesús Zamora idazten dabilen zientziaren filosofiaren historiaurrean Platon alde batera utzi eta Aristotelesekin hasten gara. Jakintza maila ezberdinek bere horretan jarraitzen dute. The ‘prehistory’ of philosophy of science (6): Plato’s best student. Atlantikoa ez da beti gaur bezalakoa izan. Laku […]

Polimero naturalak ekonomia zirkularra bultzatzeko tresna bikainak dira, merkeagoak eta ekologikoagoak baitira. Gaur egun, petroliotik datozen aplikazioak ordezkatzeko erabiltzen ditugu material hauek, edo, esaterako, litioa eta kobaltoa bezalako elementu urrien ordez erabiltzeko. Zelulosa biosferan daukagun polimero natural ugariena da eta […]

Juanma Gallego Grafenoa eta laser izpi bat erabilita, laborategian deskarga elektriko baten ibilbidea bideratzea lortu du ikertzaile talde batek. Etorkizunean teknologia hori tximisten norabidea eta jomuga aldez aurretik erabakitzeko baliagarria izango den esperantza agertu dute. Mundu osoko biztanleek haien bizitokitik […]

Josu Lopez-Gazpio Azaroaren 3an AEBtako presidentea aukeratzearekin batera, zenbait estatutan beste hainbat erabaki hartzeko aukera ere izan zuten. Horietako batek behintzat lotura zuzena dauka zientziarekin, hain zuzen ere, Oregonen psilozibina legeztatzeko aukera bozkatu zuten. Gutxigatik, baina, azkenean baiezkoa gailendu zen […]

Asier Gómez Olivencia, Joseba Rios-Garaizar, Mikel Arlegi Burunda bailara Sakanako korridoreko parte da, hau da, Arabako lautada Iruñearekin lotzen duen eta iparraldean Aizkorri mendigunearen bukaerak eta Aralar mendiak mugatuta eta hegoaldean Urbasa-Andiak mugatuta dagoen igarobide naturalaren parte. Izatez, Asturica Augustatik […]

1923an Raoul Husson (1901-1967) Parisko Goi Eskola Normaleko (École Normale Supérieure) ikaslea zen. Egun baten Husson mozorrotu egin zen, Nicolas Bourbaki izena zuen ustezko matematikari bizardun baten papera hartzeko. Eta, horrela jantzita, nahita ulertezina zen eta arrazoibide faltsuekin josita zegoen […]

Uxue Razkin Osasuna COVID-19aren kontrako txertotik oso hurbil gaude. Baina egoerak islatzen du gizartearen zati handi batek ez duela jarri nahi, konfiantza falta baitago txertoarekiko. Miren Basarasek idatziko artikulu argigarri hau irakurtzea besterik ez duzue, txertoen segurtasunaren inguruan: “Txertorik ez […]

Zenbait paisaia naturaltzat ditugu, baina, errealitatean, mendeetan edota milurtekoetan zehar gizakiekin izandako elkarrekintzaren ondorio dira. Dehesa iberikoa, oihan amazonikoa adibide ezagunak dira. Ikerketa baten arabera, antzinako kontrol gabeko praktikek beste adibide bat arriskuan jartzen dute: Kilimanjaroa. Fires shaped Mount Kilimanjaro’s […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Ane Velasco Bilbaok genetika ikasi zuen, nahiz eta batxilergoan beste gai batzuk ere gustuko zituen: filosofia, historia… “Ez neukan oso argi, baina agian biologia zen gehien gustatzen zitzaidana, eta genetika beste arloak baino bereziagoa iruditzen […]

Juanma Gallego Leonardo da Vinci artista eta jakintsu ospetsuaren marrazkietan bildutako mikrobioma aztertu dute, sekuentziazio masiboko teknikak erabilita. Emaitzek erakutsi dute paper zaharrek mikrobioen araberako sinadura bat gorde dezaketela. Aspalditik ireki gabeko eskuizkribu eta bestelako paperen artean zaudenean, ezustekoak agertu […]