Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Lana aurrera eraman dute hainbat testuinguru eta zerbitzuetarako sarbide desberdinak erabiliz (tableta, smartphonea, ordenagailu eramangarria…) eta besteak beste, 4G estaldura-eremu bera partekatzen duten erabiltzaileei ematen zaizkien multimedia-edukien formatua egokitu ahal izateko metodo berriak definitu ditu ikerketa-taldeak. Banda zabaleko sare mugikorren […]

Uxue Razkin Astrofisika Thaisa Storchi astrofisikariari egin diote elkarrizketa Berrian. Zulo beltz supermasiboekin lan egiteagatik jaso zuen L’Oreal-Unesco saria. Bere lanak berretsi zuen edozein galaxia motak zulo beltz bat duela. Zulo beltz supermasiboak galaxien erdigunean daudenak dira. Storchik azaltzen digu: […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Denoi ezaguna egingo zaigu, edo egin beharko zitzaigun behintzat, gure espezieak Afrikan eboluzionatu zuela eta handik irten zela beste lurralde batzuetara abiatzeko. Hala ere, haietako […]

Gizakiaren genetikak kirolean duen eraginari buruz aritu da Adrian Odriozola UPV/EHUko genetikako irakaslea gaurko elkarrizketan. Dopin genetikoa bezalako kontzeptu berriak azaldu ditu. Bere esanetan, susmoa dago genetikan oinarritutako dopina burutzen ari dela gaur egun eta honi lotuta, Rioko Joko Olinpikoetan […]

César Tomé López XX. mendeko 80ko hamarkadan zehar, oinarrizko partikulak aztertzen ziharduten fisikariak ados ziren materiaren osaeraren inguruan. Batetik, hiru leptoi pare (oso partikula arinak, are masarik gabeak ia) eta beren antipartikulak proposatzen zituzten; adibide klasikoa elektroia eta dagokion neutrino […]

Amaia Portugal Zenbait faktore genetikok areagotu egiten dute azaleko minbizia izateko arriskua. Esaterako, gizonengan inpaktu handiagoa du emakumeengan baino, oro har, pigmentazio argiagoa eta eguzkiarekiko sentikortasun handiagoa dutelako. MC1R ilegorrien geneak gaitzarekin duen lotura ere zehaztu dute berriki ikerketa batean […]

Javier Duoandikoetxea Urtero bezala, aurten ere Oslo galaz jantzi zen maiatzean Abel sariaren emate-ekitaldia ospatzeko. Une nagusia maiatzaren 24an izan zen, egun horretan hartu baitzuen Andrew Wiles matematikari britaniarrak 2016ko Abel saria Haakon Printzearen eskutik. Cambridge, 1993ko ekainaren 23a Andrew […]

Gene akastunek eragiten dituzten gaitzak konpontzeko material genetikoa zelulan sartzea oinarri duen estrategia terapeutikoa da gene-terapia, eta, haren bidez, akats genetikoak zuzendu, terapiarako beharrezkoa den osagai biologikoa eratu edo gaitza sortzen duen genearen eragina eten daiteke. Genea dagokion zelulara heldu […]

Uxue Razkin Astronomia Aurreko astean aurreratu genuenez, Juno zunda Jupiterrera iritsi da. Planetari buruzko datuen zain daude astronomoak. Planetak eremu magnetiko indartsu bat du, Lurrarena baino hamalau aldiz indartsuagoa, eta ez dakite hori nola sortzen den. Zundak hori argituko du […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Udan gorputzaren aurkako hainbat eraso egiten ditugu. Azal zuriko gizonezkoak dira gehien galduko dutenak eguzkitan esposizio luzeak eginez gero. Bárbara Hernando eta Conrado Martínez-Cadenas ematen […]

Hurrengo ekitaldiak

Ekimen kolektiboen eragina osasunean

Prozesu kolektiboak gizarteen eta pertsonen bizitzaren erdigunean aurkitzen dira, eta funtsezko funtzioa betetzen dute gizarte-kohesioan, ahalduntzean eta ongizatean. Gizarte-taldeen biziraupena zein norbanakoaren bizi-kalitatea bermatzeko beharrezkoak diren fenomenoak dira. Isolamenduaren, bakardadearen eta indibidualismoaren gorakadak markatutako testuinguru batean, batez ere mendebaldeko gizarteetan, ekimen kolektiboen bidezko emozioen partekatze sozialaren garrantzia nabarmendu dute hainbat…

2026ko urtarrilaren 9a

Bizenta Mogel Biblioteka

Komentukalea, 8., Durango

Kuantikaren misterioa ulertzeko gakoak

Fisika kuantikoak materiaren eta energiaren portaera aztertzen du partikula atomikoetan eta azpiatomikoetan. Begi hutsez ikusezinak izan arren, gure errealitatearen euskarri dira. Mundu mikroskopiko horretan agintzen duten legeek ez dute fisika klasikoan bezala funtzionatzen, ez diote eguneroko logikari erantzuten eta matematikaren bidez bakarrik deskriba daitezke. Paradoxikoa izan daitekeen arren, probabilitatez eta…

2026ko urtarrilaren 21a

Bidebarrietako Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4., Bilbo