Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Estatistika eta parekidetasuna Duela hiru hamarkada Wall Street Journal egunkarian azaldu zen beirazko sabaia kontzeptua lehen aldiz. Emakumeek beren garapen profesionalean topatzen duten oztopo ikusezinari egiten dio erreferentzia sabaiak. Honek […]
Ezjakintasunaren kartografia #75
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Biziraupena eta ugalketa dira eboluzioaren bi oinarri nagusiak. Edota, gure eguneroko beharrei erreparatuz gero, sexua eta goserik ez izatea. Baina, azken finean, hau guztia matematika […]
Zientzialari (34) – Miren Onaindia: “Biosfera erreserba baten erdigunea pertsona da”
Zientzialari 34 – Miren Onaindia from Kultura Zientifikoko Katedra on Vimeo. Posible al da babestutako erreserba batean garapen iraunkorra lortzea? Nola? Badago adibide arrakastatsurik? Zalantza hauek argitu dizkigu Miren Onaindiak, Garapen Iraunkorra eta Ingurumen hezkuntzarako Unesco Katedraren zuzendaria UPV/EHUn. ‘Zientzialari‘ […]
Nola bizi humanitaterik gabe
Ana Ribera Zientzien eta letren artean, inola ere onuragarria ez den amildegi bat ikusi izan du beti gizarteak. Tamalgarria da zinez, banaketa hori, literatura, historia edo arteaz dakitenen eta fisika, kimika edo matematikaz dakitenen artean dagoena alegia. Amildegia ez da […]
Emakumeak luzeago bizitzea, gaur goizeko kontua
Amaia Portugal Oro har, heriotza-tasa ikaragarri murriztu zen XIX. mendearen bukaeran herrialde garatuenetan. Emakumeena gizonena baino %70 arinago txikitu zen, ordea. Tabakoa eta bihotzeko gaitzak daude alde handi horren atzean, Kaliforniako Unibertsitatean egindako ikerketa batean azaldu dutenez. Europar Batasunean, gaur […]
Makinek ikusteko gaitasuna dute
Teknologiak etengabe aurrerapausoak ematen dihardu, aparailu berriek funtzio berriak dakartzate eta hauek etengabe eguneratzen ari dira. Ez da harritzekoa makinek noizbait ikusteko gaitasuna izango dutenik esatea, baina dagoeneko badaude batzuk ahalmen hori eskuratu dutenak. Maiatzaren 26an Iñaki Goirizelaia, UPV/EHUko errektoreak […]
Zahartzaroko oroimen-galera, uste zena baino txikiagoa
Adinean aurrera egin ahala oroimena galtzen goaz. Izan ere, heldu zaharren oroimena ez da heldu gazteena bezalakoa, baina hau ez da orain arte uste zen bezain txarra ere. Zaharrek gazteek baino xehetasun espezifiko gutxiago gogoratzen dituzte baina, oro har, batzuek […]
Asteon zientzia begi-bistan #68
Asteon Interneten jorratu diren zientzia-gaien laburpena. Begirada bat emango diogu? Astronomia Pluton aurkitu zuen 1930eko otsailaren 18an Clyde William Tombaugh astronomoak eta asteon protagonista izan da planeta nanoa. NASAren New Horizons zunda Plutonera hurbildu da, planeta nanotik hurbileneko puntura ailegatu […]
Ezjakintasunaren kartografia #74
Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Automatizatu al daiteke molekula organikoen sintesia, horretarako behar diren pausuen artean arazketak beharrezkoak badira? Baietz dirudi eta Pablo Ortizek kontatzen digu nola: Assembly-line synthesis of […]
Dorotea Barnes (1904-2003): Ulisesen bidaia hasi zuen kimikari nafarra
Uxune Martinez “Semeak ezkon daitezela, baina nire alabek ikas dezatela” Francisco Barnes Salinas (1877-1947), II. Errepublikako Hezkuntza ministroa. Francisco Barnes sevillarra institutuko Historiako katedraduna zen. Lau alaba izan zituen Dorotea Gonzalez madrildarrarekin: Dorotea, Adela, Petra eta Angela. Ideia liberalak zituen […]