Animalien aferak
Kategorien artxiboa 119 artikulu
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Hiru espezie ditu Oryx generoak: Oryx gazella (orix arrunta), Oryx beisa (orix beisa) eta Oryx leucoryx (orix arabiarra). Hirurak bizi dira toki lehorretan, munduko leku idorren eta beroenetan ziurrenik. Oryx generoko […]
Serengetiko belarjale handien migrazioak
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Afrikan, iraganean, ugariak ziren herbiboro handien migrazio luzeak; orain, berriz, oso herbiboro gutxi gelditzen dira eta, gelditzen direnak Serengetin eta antzeko beste zenbait ekosistematan bizi dira. Serengetin ugaztun belarjale asko daude […]
Arratoi gizena
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Psammomys obesus du izen zientifikoa. Halako izen espezifikoa! Baina, dirudienez, ondo merezia du, arrak batez ere. Afrikako ipar-ekialdean eta ekialde hurbilean bizi da, hau da, Algeriako ekialdera eta Itsaso Gorriko bi […]
Urik edan gabe bizi
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Ipar Amerikako hego-mendebaldeko basamortuetan bizi diren kanguru-arratoiak (Dypodomys generokoak) asteetan eta hilabeteetan egon daitezke urik edan gabe. Hazi eta landare lehorrak jaten dituzte metabolismoa asetzeko behar duten energia lortzeko. Kanguru-arratoiak deritze […]
Edaten ote dute izurdeek urik?
Ura Edaten ote dute izurdeek urik? Baten batek pentsa dezake galdera erretorikoa dela hau, baina ez da. Erantzuna, gainera, ez da erraza. Ikus dezagun zergatik. Itsas arrainen edo itsas hegaztien egoera osmotikoaren antzekoa da itsas ugaztunena. Baleak, itsas lehoiak, izurdeak […]
Schmidt-Nielsen fisiologoak egindako aurkikuntzarik azkarrena
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Itsas hegaztien txanda heldu da dagoeneko, itsasoko urarekin harreman estua izanik, horiek ere arazo osmotikoei aurre egin behar baitiete. Hala ere, badago nolabaiteko joera itsastarrak diren hegaztien izaera itsastarra kolokan jartzeko […]
Edaten ote dute itsas sugeek urik?
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Ura ———————————————————————————————————– Arazo osmotiko argia dute itsas sugeek, itsasoko ura haien barne-medioa baino kontzentrazio osmotiko altuagokoa baita. Itsas sugeak deshidratatzeko arriskuan daude, egon ere, urak gorputzetik kanpora irteteko joera duelako? Itsas sugeak, kobrekin […]
Izokinaren lan astunak
Ura Aurreko bi ataletan azaldu ditugu ur gezetako arrainek (“Ura, bizitzarako ezinbestekoa”) eta itsas arrainek (“Itsasoan urak handi dira”) urarekin eta gatzekin dituzten arazoak. Izokinak arazo berberak ditu, eta bietakoak gainera: orain batzuk eta gero besteak. Meritu handiagoa, beraz, izokinarena! […]
Itsasoan urak handi dira
Ura Xabier Leteri entzun dizkiogun hitzak dira, eta egia da itsasoan urak handi direla. Urez beterik dago itsasoa, urez beterik eta gatzez beterik. Itsasoko ur litro batean 33 g gatz dago; sodio kloruroa da gehiena, hau da, etxean jakiei botatzen […]
Ura, bizitzarako ezinbestekoa
Ura Bizitzarako ezinbestekoa da ura. Eta animalia askorentzat ura lortzea izaten da buruhauste handienetako bat. Ura lortzeko edo ura aurrezteko animaliek garatu dituzten estrategiak ikusiko ditugu hemendik aurrerako artikuluetan, eta oso egoera desberdinetan ikusiko ditugu, gainera. Baina hasi, kontrako arazoa […]