Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1225 artikulu
Baina ez geologia oro har, baizik eta kokaleku oso zehatz baten geologia. Star Trek: Generations filma ikusi baduzue, zehazki Kirk eta Picard kapitainek Veridian III planetan duten interakzioa, bai eta Total Recall (Desafío Total Espainian) filma ere, zehazki Quaid Marten […]
Egoera sozioekonomikoaren eragina hizkuntzan
Gainera, egoera sozioekonomiko horrek gizarte jakin batean bizi diren banakoek izan ditzaketen aukerak zedarri ditzake. Zenbaitetan, ikerketa psikologiko ugariren iragarle sendoa izan daiteke. Era berean, egoera sozioekonomikoak hizkuntzaren erabileran ere eragina duela erakutsi da. Hizkuntzezko lorpen ezberdinak, hala nola, lehenengo […]
Nozebo efektua eta glutena
Superelikagai kontzeptua elikagai jakin batzuen kontsumoa sustatzeko erabiltzen da, eta gehiegizkoak edo irrealak diren propietate osasungarriak ematen zaizkie. Beste batzuetan, zenbait mantenugai deabrutzen dira, hala nola laktosa eta glutena. Modu okerrean sinesten da mantenugai horiek osasunerako ondorio kaltegarriak dituztela, baita […]
Nire sailean hori ez da gertatzen (edo zelan justifikatu ezer ez egitea)
Gizonak fisikan Azterlan batean, Melissa Dancyk eta Apriel K. Hodarik elkarrizketak egin zizkieten gizonezko zenbait fisikariri, eta agerian geratu zen zientzialari haiek beren diskurtso berdin zaleak baliogabetzen zituzten arau sexistei eusten zietela. Ikerketan argi geratu zen goi mailako hezkuntza jaso […]
Gandor neuralaren jatorria
Has gaitezen hasieratik. Ornodun guztien garapen enbrionarioan esku hartzen duten zelulek osatzen dute gandor neurala (1. irudia). Zelula horiek plaka neuralaren ertzetan sortzen dira, hau da, enbrioian hondoratu eta gure nerbio sistema zentrala (entzefaloa eta bizkarrezur muina) sortuko duten azaleko […]
Paleodieta beti ez zen uste genuen modukoa
Haragiaren kontsumoa gizakiaren eboluzioan funtsezkoa izan zelako ideia luze eta zabal hedatuta dago, eta, hein handi batean, aditu gehienak bat datoz esatean haragiak berebiziko garrantzia izan zuela, batez ere, garunaren garapenerako beharrezko energia izatea ahalbidetu zielako gure arbasoei. Baina horrek […]
Eris, planeta nanotik planeta “bigunera”
Eztabaida hori kategoria berri baten agerpenarekin amaitu zen (planeta nanoarena), zortzi planetako Eguzki Sistemara itzuli gintuena… baina bertan dagoeneko bederatzi planeta nano daude. Guzti horietatik oso gutxi ikusi ahal izan ditugu, Zeres eta Pluton kenduta. Izan ere, distantzia ikaragarriek bereizten […]
Lankidetzetan aniztasuna egoteak zientzia ona sustatzen du
Nork egiten du zientzia? Ikerketa taldeen aniztasunak ondorioak ditu mundu errealean. Gizonek eta emakumeek ikuspegi desberdinak izan ditzakete, batez ere, sexua eta generoa tartean dituzten ikerketetan. «Zientzia egiten duenak erabakitzen du benetan nolako zientzia egingo den», adierazi du Londa Schiebingerrek […]
Olatz Ortega, biologoa: “Derrigorrezkoa iruditzen zait desberdinak garen pertsonek lekua izatea zientzian”
Olatz Ortega Vidalesen X sare sozialeko profilean hau dago idatzita: “Biologia (bizitzaren oinarria) | Ekotoxikologia (Bizia salbatzeko metodo bat)”. Hortaz, hasieratik, argi uzten du beretzat berebiziko garrantzia dutela bi gai horiek. Hain zuzen, unibertsitateko ikasketak hautatzean, biologiako graduaren alde egin […]
Endometriosia diagnostikatzeko oztopo lasterketa
Endometriosia emakumeengan oso ohikoa den gaitz kronikoa da. Hamar emakumetik bati eragiten dio; hau da, Espainian 2 milioi kasu baino gehiago daude, eta mundu osoan 190 milioi bat emakumeri eragiten die. Hala ere, jatorria ezezaguna da: zergatik hasten da endometrioko […]