Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

astrofisika

Etiketen artxiboa 170 artikulu

Paradisuak geologo planetarioentzat

Dibulgazioa, Mugaldea

astronomia teknologia

Definizio hori, medikuntza espazialarekin uztar liteke, baina hori alde batera utzita, azken asteotan, Science aldizkarian hainbat misio eta ikerketaren berri eman izan da. Izan ere, espazioko objektu txikien, ilunen eta isilenak aztertu dira. Bertan lur hartu ahal izateko, zorrotz neurtu […]

Hubble teleskopioa: 25 urte orbitan unibertsoa arakatzen

Dibulgazioa

astronomia

Naiara Barrado eta Itziar Garate Hubble iraupen luzeko misio zientifikoa izateaz gain, ezagutzen den arrakastatsuenetarikoa ere izan da. Milaka artikulu idatzi dira haren datuetan oinarrituz. 1990eko apirilaren 24an jarri zen Lurraren inguruan orbitan eta 25 urtetik geroztik ari zaigu informazio […]

Zer da astronomia? Eta zer astrofisika?

#KZJaia, Dibulgazioa

astronomia

Naiara Barrado eta Itziar Garate Astronomia hitza grezieratik dator, astro (izar) + nomos (lege), eta unibertsoaren ikerketa esan nahi du, zehazki, fenomeno eta zeruko objektuen eboluzio, posizio, dimentsio, distribuzio, mugimendu eta energiaren azterketa. Hortaz, astrofisika (izar + fisika) astronomiaren zati […]

Molekulen hatz-markak

#KZJaia, Dibulgazioa

kimika_kuantikoa

Jon Mattin Matxain Duela hilabete batzuk HAT-P-11b izena duen planetaren atmosferan ur lurruna dagoela ikusi zuten zientzialari batzuek, eta Nature aldizkarian plazaratu zituzten beren emaitzak [1]. Exoplaneta honek (gure eguzki-sistemaren kanpo dagoen planeta honek) Neptunoren antzeko tamaina du, eta arras […]

Planeten lerrokatze anitzak

#KZJaia, Kolaborazioak

astronomia

Manu Arregi Misterio handia izan da zerua gizakiarentzat orain dela gutxi arte. Izarrez beteta ikusten genuen zeru sabaia. Euren artean mugitzen ziren “izar mugikorrak”, hau da, planetak. Baina ez genekien zer ziren ez batzuk ez besteak. Beti izan dugu patroiak […]

Quasarren, Unibertsoko astrorik argitsuenen, sorrera argituta

EHUko ikerketa

fisika

UPV/EHUko Fisika Teoriko Sailean lanean diharduen Tom Broadhurst ikertzaileak, Taiwango Unibertsitate Nazionaleko zientzialariekin batera, besteak beste, galaxien eta Unibertsoaren egituraren formazioari buruzko erantzun berriak proposatzen dituen ikerketa batean parte hartu du. Horren baitan, quasarren izaera berrinterpretatzea xede duen ikerketa bat […]

Rosetta eta matematika

#KZJaia, Dibulgazioa

matematika teknologia

Javier Duoandikoetxea Urtero legez, 2014ko amaierak zerrendak ekarri zizkigun: pertsonaia aipagarrienak, kirolari onenak, berri deigarrienak… Zientzia eta teknologiaren gertaera garrantzitsuenek ere izan zuten beren lekua eta hainbat aldizkari eta web gunetan aurkitu genituen. Nire lagun zirikatzaile batek ez zuen abagunea […]

Irene Sendra: “Ezagutzari ekarpenak egin ahal izatea zen, eta da, ikertzaile izateko akuilu nagusia”

#KZJaia, Emakumeak zientzian

emakumeak zientzialariak

Ana Galarraga/Elhuyar Zientzia Fisika-ikasketen azken urteetan sortu zitzaion Irene Sendrari ikertzaile izateko gogoa. “Garai hartan egokitu zitzaizkidan irakasleak, irakasle onak ez ezik, ikertzaile ere baziren, eta haien lanak asko erakarri ninduen”, gogoratu du. Hala, Valentziako Unibertsitateko Fisikako bosgarren mailan, Astronomia […]

Izar masiboen heriotzaren sekretuak argitzen

EHUko ikerketa

astronomia

UPV/EHU, Ikerbasque eta CSICen partaidetza duen nazioarteko partzuergo batek hiru supernoba eta horiei dagozkien gamma-izpien leherketen (Gamma-Ray Bursts edo GRB, ingeleseko sigletan) ikerketa gauzatu du. Gamma-izpien leherketak edo GRB gamma erradiazio-distira motz eta bizi batzuk dira, gutxi gorabehera egunean hiru […]