Espazioko baldintzak ez dira egokienak gizakiontzat inondik ere, eta zaila litzateke bertan bizirautea. Espazio zabalean tenperatura -270 ºC-koa da (zero absolutua deritzona) eta huts ia perfektu bat. Horren ondorioz, izozteaz gain puztu egingo ginateke presio aldaketagatik. Eguzki irradiazio ultramorea ere […]
Anorexiak oso patologia larria izaten jarraitzen du, batez ere nerabeen artean, eta arazo bat du: ez du tratamendu medikorik. Azterketa berri bat esperantza-arrasto bat izan liteke. A hunger peptide prevents weight loss in anorexic mice, Rosa Garcia-Verdugo. Batzuetan, beste batzuek […]
Kalkulu eta behaketa ugari eginda, ondorioztatu zuen ez zela posible planetak Lurraren inguruan mugitzea, ordura arte pentsatzen zen bezala. Haren soluzioa sinplea bezain iraultzailea izan zen: planetak ez zebiltzan Lurraren inguruan orbitatzen, baizik eta Lurra bera eta beste planetak zebiltzan […]
Fisika Innsbruckeko Unibertsitateko ikertzaileek supersolidoen zurrunbilo kuantikoak behatu dituzte lehen aldiz eta Nature aldizkarian argitaratu dute bere lana. Supersolidoak aldi berean solido eta superfluido diren materiaren fase paradoxikoak dira. Esperimentuak materia kondentsatuaren eta neutroi izarren barne-egituraren ulermena hobetzeko balio du […]
Kimika UPV/EHUko Katalisi metalikoa eta Organokatalisia Ikerketa Taldeak metodologia berritzaile bat garatu du zenbait molekula desimetrizatzeko, enantiomero zehatzak selektiboki sortuz. Horrek egitura berriak sortzeko aukera ematen du, balizko aplikazio terapeutikoekin. Prozesu horretan, kobrezko katalizatzaileak erabiliz, molekulen plano-simetria hautsi eta asimetria […]
“Nola demontre zaharberritu eta kontserbatu daiteke VHS zinta batean grabatutako artelan bat?”. Euskal Herriko arte garaikideko museo baten arduradunak behin botatako galdera da. Eta ez zitzaioan arrazoirik falta: garaiak aldatzen ari dira etengabean, eta, horiekin batera, beharrak zein mundua bera […]
Matematika Matematikari batek n2 + 1 segidaren faktore lehen handienen hazkuntza frogatu du, batuketaren eta biderketaren arteko harreman konplexua argitzeko. Hamar urte baino gehiagoko lana izan da, eta kurba eliptikoak eta Shimuraren kurbak erabiliz lortu du emaitza Héctor Pastén matematikariak […]
Lurrak, gure planetak, satelite natural bakarra dauka. Gauza jakina bada ere, zenbaitetan bigarren plano batean geratzen da aldi baterako “satelite” txikiak iristearekin batera; baina bitxikeria bat baino zerbait gehiago da. Barne planetei —Merkurio, Artizarra, Lurra eta Marte— erreparatzen badiegu, ikusiko […]
Agian ez litzateke aukera egokiena bidaia espazial batentzat. Lehenik eta behin, distantzia hartu behar da kontuan. Saturno bataz beste 1.400.000 km-tara dago Lurretik, eta egungo teknologiarekin bertara iristeko, zazpi urte inguru beharko genituzke. Baina behin iritsita, beste arazo bat izango […]
Ekologia Gernikako araztegia itxi ondoren, Urdaibaiko estuarioko fitoplanktonaren komunitatean aldaketa esanguratsuak identifikatu dituzte UPV/EHUko ikertzaileek. Mantenugaien isurketen murrizketak uraren kalitatea hobetu du, eta horrek fitoplanktonaren biomasa eta osaeran eragin du. Estuarioaren kanpoaldean biomasa jaitsi den bitartean, araztegi inguruan igo egin […]