biologia
Etiketen artxiboa 907 artikulu
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Oxigenoa ———————————————————————————————————– Txoriak eta saguak atalean ikusi dugunez, arnas aparatuaren egitura eta funtzionamenduari eta bihotzaren tamainari esker ari daitezke txoriak normaltasunez 6.000 metroko altueretan. Altuera horietan oxigeno gutxi dago, baina txorietan oxigenoa eskuratzeko […]
Birusak zainetan
Amaia Portugal Giza odoleko biroma arruntak zer ezaugarri dituen aztertu dute AEBtako ikertzaile batzuek, zortzi mila lagun baino gehiagoko lagina erabilita. Hemeretzi giza birusen sekuentziak identifikatu dituzte; herpesbirusak, batez ere. Lan honek ekarpena egin dezake, transfusioen segurtasuna hobetzeko eta patogeno […]
Amonio bidez elikatutako landareak intsetizida natural ahalmentsuagoak
Landareek nitrogenoa behar dute hazteko, eta nekazaritza intentsiboan, nitrogenodun konposatuak eman behar zaizkie landareei, ezinbestean. Ohiko ongarritzeak nitratoan oinarrituak daude eta ingurumen-arazo larriak eragiten ditu; esaterako, azaleko eta lur azpiko uren kutsadura eta berotegi-efektuko gasak isurtzea. Izan ere, lurreko mikroorganismoen […]
Asteon zientzia begi-bistan #149
Uxue Razkin Astrofisika Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eman dio Agustín Sánchez Lavega astrofisikariari 2016ko Euskadi Ikerkuntza Saria. Sánchez Lavega aitzindari izan da Euskadiko espazio-zientzien arloan astronomia eta astrofisika txertatzen: Zientzia Planetarioen Taldea sortu zuen, baita Bilboko Ingeniaritza Goi Eskola Teknikoko […]
Ezjakintasunaren kartografia #154
Posible litzateke autismoaren diagnostikoa egitea odol-analisi sinple batekin. José Ramón Alonsok aztertzen du gaia: Blood test for autism diagnosis. Eulien begietako fotorrezeptoreen ikerketak sistema harrigarriak ekarri dizkigu bistara. Fran Hernández de las Herasek azaltzen dizkigu zeintzuk diren: A membrane with […]
Txoriak eta saguak
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Oxigenoa ———————————————————————————————————– Duela ia mende erdia, Ameriketako Estatu Batuetako Duke Unibertsitateko ikertzaile batek etxetxori batzuk eraman zituen 6.100 metroko altueran zegoen toki batera. Itsasoaren mailan dagoen oxigenoaren erdia baino gutxiago dago altuera horretan […]
Asteon zientzia begi-bistan #148
Uxue Razkin Ingeniaritza UPV/EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako irakasle eta ikertzaile talde batek kobrezko piezak Acidithiobacillus Ferroóxidans bakterioaren bidez mekanizatzeko metodo bat patentatu du. Luis Gurtubay, Norberto López de Lacalle, Ana Elías, Adrián Rodríguez eta Estibaliz Díaz-Tena izan dira ikertzaileak hauen […]
Andeetako kamelidoa
Juan Ignacio Pérez eta Miren Bego Urrutia Oxigenoa ———————————————————————————————————– Goialdeetan bizitzeak badu antzik barrunbeetan bizitzearekin, antzeko zenbait arazori aurre egin behar baitiete batzuetan eta besteetan bizi diren animaliek. Antzekoak bai, baina berdinak ez. Bietan egin behar zaio aurre oxigeno-urritasunari; hori […]
Bakterioak, listua eta oxitozina ugari: zergatik gabiltza ba musuka?
Rocío Pérez Demagun taberna batean zaudela lagunekin, eta urrundik ikusten duzula lagun bat. Neska ala mutila, hori zure kontu. Elkarri begiratu eta une bat igaro ondoren, zuregana dator, tu pixka bat botatzen du bere eskura eta dastatzeko eskaintzen dizu. Nazkagarria […]
Asteon zientzia begi-bistan #147
Uxue Razkin Mikrobiologia Antibioerresistenteak mundu mailako arazo bihurtu dira. Mundu mailan, urte bakoitzeko 700.000 lagun hiltzen direla kalkulatzen da. Alarma sortzen duen esaldia dugu jarraian, etorkizun ilunaz mintzo dena: 2050. urterako hildakoen kopurua urteko 10 milioikoa izatera pasa litekeela uste […]