apirila 2014
Hileko artxiboa 26 artikulu
Peru S. Gamarra Kafetegi batean egunkaria irakurtzen gaudela, bat-batean titular honekin egiten dugu topo: “Hegazti gripea, pandemiaren arriskua”. Artikulua irakurtzen hasi eta gorputzean beldurra sartzen zaigu. Ekidin nahiko genukeen nolabaiteko ezinegona. “Gaixotasun hau ez da edonolakoa. Badaramatzagu hilabete pare bat […]
Neandertal eta cromagnon gizakiak ez ziren aldi berean Iberiar penintsulan bizi izan
Neandertal bat eta lehendabiziko gizakietako bat elkartzen irudikatzen genuen irudi hori ez zen Iberiar penintsulan gertatu. Horixe da, hain zuzen ere, Pirinioetatik sartzeko ibilbidean kokatutako hiru kobazuloetan (L’Arbreda, Labeko Koba eta La Viña) gure espezieko lehenengo gizakien aztarnen data berriz […]
Asteon zientzia begi-bistan #10
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Nagore Irazustabarrenak […]
Ezjakintasunaren kartografia #10
Mapping Ignorance-n asteon argitaratu diren artikuluak: Bizitzaren oinarri molekularraren ezagutzan egindako aurrerapausoek, Lurreko izaki bizidunak arbaso bakar batetik datozela aipatzen duen ideiari adierazle sendoak eman dizkiote. Espezie askoren zuhaitz genealogikoa egitekorakoan, adar asko ondo zehaztuta eta argi ezarrita daude. Hala […]
Zientzialari (5) – Itziar Laka
Hizkuntza egunero erabiltzen dugun arren, asko dira berari buruz ez dakizkigun gauzak. Itziar Laka UPV/EHUko Hizkuntzalaritzako katedradunarekin izan gara hizkuntzarako gaitasuna noiz garatzen den eta elebakarren eta elebidunen burmuinetan dauden ezberdintasunei buruz galdetzeko, besteak beste. Elkarrizketa hau ‘Zientzialari‘ saioaren bostgarren […]
Kultur migrazioak: zotzak erabiltzeko ohitura Txinatik iritsi zitzaigun duela 500.000 urte
“Activa tu Neurona” podkastaren azken atalean, Atapuerca Fundazioaren patronatuko idazkari den José María Rodríguez Pongak esan zuen ez garela uste bezainbeste aldatu, eta denbora uste baino geldoago doala. Onar dezagun gaur latin modernizatuaz hitz egiten dugula, edo aitzinako heroien izenak […]
Kultura zientifikoa sustatzen lehenak
Amaia Portugal Peter J. Bowler zientziaren historialaria da, eta Erresuma Batuko XX. mendearen hasieran dibulgazioa nola egiten zen jorratzen duen lan baten egilea: Science for All: The Popularization of Science in Early Twentieth-Century Britain. Bertako azalpenetan oinarrituta, hitzaldi bat eman […]
Saguzar hatz-luzeak badaki arrantza egiten
UPV/EHUko Jokabidearen Ekologia eta Eboluzioa taldeko ikertzailea da Ostaizka Aizpurua Arrieta. Saguzarrak ikertzen ditu, eta, azkenaldian, Valentzia inguruko saguzar baten jokabideak eta ohiturak zelatatzen aritu da. Izan ere, desagertzeko arriskuan dago saguzar hori (Myotis capaccinii, saguzar hatz-luzea), eta haren jokabidea […]
Karbonoan oinarritutako elektronika berri baterako bidean
Karbonoan oinarritutako nanoegitura guztiek, hala nola nanohodiek, grafeno-xaflek eta nanozintek, propietate nanomekaniko eta nanoelektriko paregabeak dituzte. Nanoeskalan, hau da milimetro bat baino milioi bat aldiz txikiagoa den dimentsioan, antolatutako material hauek, hautagai sendoak dira nanogailu askoren oinarria osatzeko, eta, energia-konbertsioan […]
Asteon zientzia begi-bistan #9
Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat. Teleportazioa zientzia-fikzioko […]