Azken urteotan krisi energetiko bat bizitzen ari gara mundu mailan. Batez ere baliabide fosilen eskasiagatik eta energia-kontsumoaren gorakadagatik. Eraikuntzaren sektorea baliabide fosil gehien kontsumitzen duen sektoreetako bat da, eta, gainera, CO2 gehien isurtzen duen sektoreetako bat da. Kontsumo horren eta emisioen zati handi bat eraikinaren erabilera-etapan, berokuntzaren kontsumoan, hoztean eta ur bero sanitarioan islatzen da. Gaur egun, eraikinen kontsumoaren % 50 berokuntzarako eta hozteko erabiltzen da.
Horregatik, energia-inportazioekiko mendekotasun gero eta handiagoa, energia-baliabideen eskasia, berotegi-efektuko gasen ekoizpena mugatzeko beharra eta krisi ekonomikoa eta energetikoa gainditzeko beharra direla eta, beharrezkoa izan da neurriak hartzea eraikuntza-sektoreko energia-eraginkortasunari dagokionez. Neurri horien bidez, eraikinen energia-kontsumoa kontrolatu daiteke,energia-aurrezpena eta energia-eraginkortasuna sustatu daitezke, eta baita iturri berriztagarrietatik sortutako energiaren erabilera sustatu daiteke ere. Europako, Estatuko eta Autonomia Erkidegoko eraikuntzako araudiaren barruan neurri hauek eskakizun gisa ezarri dira.
Azken urteotan eraikuntzari buruzko araudia aldatu egin da, energia-eraginkortasunari dagokionez hobekuntza eskatzeko, bai eraikin berriei, bai lehendik dauden eraikinei. Baina eraispen-tasa txikia eta eraikuntza berrien hazkunde txikia kontuan hartuta, birgaitzeari dagokio energia aurrezteko eta isurtzeko potentzial handiena. Izan ere, eraikinak birgaitzea oso garrantzitsua da, berehalako ondorioengatik ez ezik (energia-kontsumoa murriztea, eraikinen egoera hobetzea, etab.), epe luzeko ondorio positiboengatik ere, hala nola bizi-kalitatea handitzea, ingurumen-inpaktua murriztea eta abar.
Euskadiko etxebizitza-parkea Europako zaharrenetakoa da, eta, beraz, energetikoki pobreena. Hori dela eta, etxebizitza-parkearen eraginkortasun energetikoa hobetzeko eta egungo araudiaren eskakizun berriak betetzeko, beharrezkoa izango da epe laburrean eraikin hauetan esku hartzea, eta energetikoki birgaituz.
Eraikinen birgaitze energetikoaren prozesuen bidez egin daiteke. Horietako prozesu bat eraikinaren inguratzailea edo fatxada termikoki isolatzea da. Prozesu honekin energia-kontsumoan aurrezpen handia lortzen da. Izan ere, eraikinaren guztizko kontsumoaren % 50 inguratzailetik zehar ematen da.
Hortaz, eraikinaren fatxadaren birgaitze energetikoak energia-kontsumoa eta CO2 isuriak murriztea dakar. Baina, eraikin bat energetikoki birgaitzeko hainbat birgaitze-teknikak, isolamendu eta abar daude. Horregatik, eraikin bat birgaitzeko orduan, teknikarik egokiena aukeratzea ez da lan erraza. Artikulu honetan, aukeraketan lagungarriak diren irizpideak planteatzen dira, jasangarritasunaren ikuspegitik. Hau da, eraikin bat energetikoki birgaitzeko aukerak aztertzen dira kontuan hartuta, ekonomia, ingurumena eta egoera soziala. Honela, aukeraka era zabal batean egitea lortzen da. Izan ere, Eraikinak giza espazioak dira, eta bertan bizi eta lan egiten da. Horregatik, kontuan hartu behar da eraikitako eta giza ingurunearen berrikuntza. Hau da, eraikina birgaitzerako orduan jasangarritasunaren funtsezko hiru oinarriak kontua hartu behar dira.
Honela, planteatzen diren jasangarritasun-irizpideak lan-tresna bat bezala erabili daitezke. Lan-tresna honek jasangarritasunaren ikuspuntutik birgaitze-teknikarik egokiena aukeratzen lagunduko du. Bere erabilera birgaitze-prozesuan parte hartzen duten eragile guztiei zuzenduta dago, bai eraikinen jabeei eta bai eraikuntza-enpresak.
Artikuluaren fitxa:
- Aldizkaria: Ekaia
- Zenbakia: Ale berezia 2022
- Artikuluaren izena: Euskal Autonomia Erkidegoan kokatuta dauden eraikinen birgaitze energetikoa: Birgaitze-teknikak eta erabakia hartzeko jasangarritasun-irizpideak.
- Laburpena: Eraikuntzako energia-kontsumoak gora egin du azken urteotan. Horregatik, eraikinen energia-eraginkortasunari buruzko araudiak ezarri behar izan dira kontsumoa kontrolatzeko, energia-aurrezpena hobetzeko eta energia-eraginkortasuna hobetzeko. Baina Euskal Autonomia Erkidegoan zaharrak eta energetikoki pobreak diren eraikin kopurua oso altua denez, behar beharrezkoa da eraikin horietan esku hartzea eta epe labur edo ertainean energetikoki birgaitzea. Birgaitze-teknikarik egokiena aukeratzea ez da lan erreza eraikinak energetikoki birgaitzeko eraikuntza-soluzio ugari baitaude. Hau dela eta, erabakia hartzen laguntzeko, jasangarritasun-irizpideak erabiltzea planteatzen da. Horrela, birgaitze-teknikak ekonomiaren, ingurumenaren eta sozialaren ikuspegitik aztertuko dira.
- Egileak: Ziortza Egiluz, Jesús Cuadrado, Eduardo Rojí, Ugaitz Gaztelu
- Argitaletxea: UPV/EHUko argitalpen zerbitzua
- ISSN: 0214-9001
- eISSN: 2444-3255
- Orrialdeak: 31-47
- DOI: 10.1387/ekaia.23101
Egileez:
Ziortza Egiluz, Jesús Cuadrado, Eduardo Rojí eta Ugaitz Gaztelu UPV/EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako Ingeniaritza Mekanikoa Saileko iketzaileak dira.
Ekaia aldizkariarekin lankidetzan egindako atala.
