GPSa eta abar tresna arruntak diren garai honetan, ezin aproposagoa da Dava Sobel Longitudea (1995) liburuan dakarkiguna. John Harrison zientzialari eta erlojugile eskoziarra daukagu protagonista nagusi. Dozenaka urte eman zituen itsas kronometro zehatz bat egiten. B aina hor ibiliko dira […]
Bakterio gutxi batzuek giza gorputzetik kanpo bizitzeko gaitasuna dutenez, pentsatzekoa da beste pertsona batzuk izan daitezkeela gutako bakoitzak dituen bakterioen jatorria. Jakina da bakterioak hesteetara heltzen direla amak haurrari jaiotzean transmitituta, baina dagoen bakterio-dibertsitatea ezin daiteke soilik bide horren bidez […]
Urteak aurrera egin ahala, geroz eta zeliakia-kasu gehiago ezagutzen dira, eta hazkuntza, gainera, esponentziala da. Adituek diote bi arrazoi izan daitezkeela horretarako. Bata, ingurumeneko faktoreen ondorioz zeliakoen kopurua handitzen ari dela, eta, bestea, diagnostikoak hobetu eta ugaritu egin direla. Gainera […]
Komunikazioa Emakumeen Nazioarteko Egunaren harira, EHUko Kultura Zientifikoaren Katedratik, generoa eta zientziaren komunikazioaren inguruko hausnarketa egin da, eta dekalogo bat aurkeztu dute: Zientzia genero-ikuspegiarekin komunikatzeko dekalogoa, non laburbiltzen baitira egunean zehar hitzaldietan emandako gomendio eta ondorio nagusiak. Dekalogoan gomendatzen dute […]
Duela gutxi egindako ikerketa batek agian aurkitu du esklerosi anizkoitzaren jatorriaren enigmaren erantzuna eta, horrekin batera, tratamendua. J.R. Alonsoren The origin of multiple sclerosis Zeruko eskualde batean aurkitu da izarrak sortzen dituzten hidrogenozko hodeiak uste baino askoz azkarrago sortzen direla […]
XIX. mendean, pazienteak auskultatzeko modu eraginkorrena belarria zuzenean bularraren kontra jartzea zen. Baina arazo bat zegoen: garaiko morala. Mediku batek ezin zuen bere belarria emakumearen bularraren gainean jarri. René Laënnecek, Parisko Necker ospitaleko mediku buruak, kontsulta batean koaderno bat biribilkatu […]
Egungo zientziaren ikergai zirraragarrienetariko bat da Damasiok darabilena Descartesen hutsegitea (1994) liburuan: ea nola eratortzen den materia soiletik espiritua esaten zaion hori. Horra gogamena gogoeta sakonean bere izate eta jatorriaz, behaketa zorrotzarekin uztarturik introspekzio ernea. Emozioaren eta arrazoiaren arteko erlazioa […]
Testuinguru horretan, adibidez, komunikabideek funtsezko zeregina dute berdintasuna lortze bidera. Honen harira, otsailaren 9an, Zientziaren arloko Emakumearen eta Neskatoaren Nazioarteko Egunaren baitan Generoa eta Zientziaren Komunikazioa jardunaldia egin zen Bilbon. Bertan, zientziaren komunikazioaren esparruan genero-ikuspegia ezartzeko eta hobetzeko moduari buruz […]
Hain zuzen ere, D bitamina lortzeko modu berezi horrek eragiten du molekula horren defizita, itxuraz, nahiko ohikoa izatea. Defizit hori ez da eguzki erradiazio mugatua duten herrialdeetan soilik gertatzen, Eskandinavian kasu, bai eta egun eguzkitsu ugari eta eguzki erradiazio handia […]
Mendebaldeko ezti-erlea ( Apis mellifera ) arriskuan dago gizakien menpe dauden eremuetan bizi dituzten estres-faktore askoren ondorioz; besteak beste, nutrizio txarra, pestizidak eta patogenoak. “Badira zenbait urte agerian geratzen ari dela erleen heriotza-tasa asko handitu dela; horregatik, duela 6 urte […]