Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Itsas ondoan kokatzen diren zingira hauek itsas mailaren igoerari aurre egiteko oztopo naturalak dira baina asko galdu egin dira nekazaritzarako lur eremuak sortzeko. Euskal Herriko Unibertsitateko Estratigrafia eta Paleontologia Saileko ikertzaileek egindako ikerketa batek ondorioztatu du galdutako padurak denbora tarte […]

Uxue Razkin Antropologia Antzinako zortzi himalaiarren genomak sekuentziatu ditu AEBtako eta Suediako ikerketa talde batek. Duela 3.150 urtetik duela 1.250 urte arte, eta hiru garai desberdinetan, bizi izan ziren zortzi lagunen arrastoak dira (Annapurna mendiaren bueltan dagoen natura erreserban aurkitutakoak) […]

Mapping Ignorance blogean hainbat artikulu interesgarri argitaratu dira. Hona hemen asteon plazaratu diren artikuluen laburpena. Korrika egitea modan dago, eta ez hori bakarrik, maratoiak egitea ere bai. Baina prestatuta al dago giza gorputza horretarako? Korrika egiteko gaitasunik ote du zuhaitzetatik […]

Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Itxasne Azpitarte Iraculisek oso gaztetik zekien zer egin nahi zuen: ikertzaile izan nahi zuen. “Batxilergoan nengoenetik nekien ikerketan aritu nahiko nuela. Oso argi nuen; eta, enpresa batzuetan ikertzen bada ere, ikertzaile izateko doktore-tesia egitea da […]

Amaia Portugal Antzinako zortzi himalaiarren genomak sekuentziatu ditu AEBtako eta Suediako ikerketa talde batek. Haien DNAk lotura estua du gaur egungo sherpa eta tibetarrenarekin. Horrek erakusten duenez, kulturari dagokionez bilakaera izan bada ere, genetikoki, gaur egungo himalaiarrak garai batekoen ondorengo […]

Adrian Alvarez Aitor Oteiza elgoibartarrak eta Irune Martinez ermuarrak aplikazio bat garatu zuten 2014an 50 urtetik gorako pertsonen narriadura kognitiboa oztopatzeko. Bi ekintzaile gazte hauek elkar ezagutu zuten Ermuako Izarra Center-en, biek egitasmo bera partekatzen zutelako: nagusientzako aplikazio bat garatzea […]

Esteban Esteban Zer ordu da? Egun erraz erantzun dezakegu erlojuan edo telefonoan begiratuta, baina beste garai batzuetan ez zen hain erraza. Eguzki-erlojuen garapena Antzinako jendeak bazekien gutxi gorabehera zer ordu zen, itzalen bidez. Hemendik ikusita, Eguzkia orduak pasa ahala mugitzen […]

Nerea Fontecha, Miren Basaras, Jose C. Quilez, Silvia Hernáez, Daniel Andía eta Ramon Cisterna Giza papilomabirusaren (HPV-Human papillomavirus) transmisioa kutsatutako azalen arteko kontaktu zuzenaren ondorioz ematen da. Papilomabirusak eragindako infekzio genitala munduan sexu bidez transmitituriko infekzio (STI) ohikoena kontsideratzen da […]

Gasteizko Ingeniaritzako Unibertsitate Eskolako Maria Luisa Palaques irakasleak zuzentzen duen ikertaldeak sei urteko lanaren emaitza argitaratu berri du: ‘Euskadiko Kartografia Historikoaren Inbentario Digitala’ lana. Bertan, 1900. urtean baino arinago egindako mapa orokorrak, mapa nautikoak eta kartografia militarra jaso dira, guztira […]

Uxue Razkin Biologia Arrain-haztegietako arrain-multzoen jokabide-aldaketak on line monitorizatzeko metodologia bat ikertu du Harkaitz Eguiraun ingeniariak, UPV/EHUko Plentziako Itsas Estazioan egin duen doktoretza-tesian: “Arrainak sentsore biologiko gisa erabil daitezke, kanpo-perturbazioen eraginez euren portaeran gertatzen diren aldaketak modu ez-inbaditzailean neurtu daitezkeelako” […]

Hurrengo ekitaldiak

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo

Osasun sistemikoa gizakiaren potentzial biologikoa garatzeko oinarri gisa

Zerk bihurtzen du aparta kirolari bat? Zeintzuk dira eliteko atletek konpartitzen dituzten ezaugarri fisiologikoak eta metabolikoak, esate baterako Everest oxigenorik gabe eta sei egunen buruan bi aldiz igo zuen Kilian Jornet mendi-lasterkari bikainarenak? Jesús Álvarez-Herms fisiologoak Jorneten ibilbidearen erronkarik gogorrenetakoentzat elikadura programak diseinatu ditu. Garaipenak eta errekorrak lortu ditu atleta…

2025ko irailaren 17a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Naukas Bilbaoaren 15. urteurrena

Beste urtebetez -hamabost, dagoeneko-, irailean itzuliko da Bizkaiko hiriburura Estatu espainolean egiten den dibulgazio zientifikoko ikuskizunik handiena, Naukas Bilbao. Bere formula paregabearekin itzuliko da, zientziaren ezagutza era samur eta askean zabaltzeko eta gerturatzeko helburuarekin. Naukas dibulgazio zientifikoko plataformak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak elkarlanean antolatutako ekimenak Euskal Herriko eta Estatuko…

2025ko irailaren 19a

Euskalduna Bilbao

Bilbo

Fernando G. Baptista. Infografia zientifikoaren esploratzailea

Infografia ezinbesteko tresna da zientziaren komunikazioan. Informazio konplexua ulergarri egin dezake eta hori lortzeko hainbat elementu erabil ditzake: ilustrazioak, diagramak, mapak edo grafikoak, betiere era ulergarri batean baina zehaztasunari uko egin gabe. Arrazoi honengatik, ilustratzaile zientifikoaren lana funtsezkoa da begiratu batean ikusezinak diren prozesuak ulertzeko eta zientzia modu argi, bisual…

2025ko irailaren 20a — 2025ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa-EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo