Peru S. Gamarra Zientzialariek dirua ezinbestekoa dute euren lanetan aurrera egiteko. Egia da ere, lan gehienetan berdina gertatzen dela eta, gaur egun, gainera, inoiz baino gutxiago dagoela. Hala ere, zientzia munduan diru falta hori inon baino gehiago nabaritzen da. Zergatik? […]
Zientzia, barrez eta zinez
Antonio Martínez Ron Dibulgazio lanetan ari garenoi oso maiz egiten dizkigute zentzu gabeko ikasketei buruzko galderak. “Nolatan ari da norbait txakurrek txiza egiteko moduaz ikertzen?” edo “Zer axola zaigu kakalardoak Esne-bideaz baliatuta orientatzen badira? Erantzuna ez da samurra, zeren eta […]
Gauss txikitan
Asier Estevan Mugertza 1777. urtean, matematikari hoberenetariko bat jaio zen: Johann Carl Friedrich Gauss. Jatorri apaleko gizona zen, nekazari familia batean jaioa, bere gurasoak ez ziren inoiz eskolara joan. Hala eta guztiz ere, txiki-txikitatik erakutsi zituen Gaussek bere gaitasunak… Lehen […]
#KZJaia: 1. laburpena
Aurreko Urtarrilaren 7an abiatu zen #KulturaZientifikoa 1. Jaialdia, laburtuta #KZJaia moduan ezagutzen duguna. Jaialdia abiatu zenetik, egunetik egunera partaideen ekarpenak bata bertzearen atzetik partekatzen hasi ziren sarean. Erritmo bikaina hartu zuen jaialdiak (hori zen helburuetako bat), baina erritmo handi honek […]
Ziklogenesi Leherkorra: izen berria, fenomeno zaharra.
Euskalmet, Onintze Salazar Azken urteetan gure panorama meteorologikoa nahastera fenomeno “berri” bat etorri da. Ezagutu genuen lehenari Klaus izena jarri zitzaion, bigarrenari Xynthia eta azken egunetan urrutitik pasa, baina gurean eragina izan duenari Dirk deitu diogu. Lehenago ere sortu dira […]
Alkoholak arrastoa uzten du gazteen DNAn
UPV/EHUko ikertzaile batek, Mexikoko Nayarit-eko Unibertsitate Autonomoaren lankidetzarekin, zuzendutako aurretiazko azterlan batek adierazten du asteburuetan alkohola edateak DNAri eragin diezaiokeela Mexikon egin ziren ikerketa honen lehen urratsak, unibertsitateko ikasleen laguntzarekin, eta aztertu zen zer eragin izan zezakeen asteburuetan alkohola edateak […]
Eman bultzada #KulturaZientifikoa 1. Jaialdiari!
#KulturaZientifikoa 1. Jaialdiaren Txupinazoak eztanda egin zuenetik egun batzuk igaro dira dagoeneko. Jaialdiaren oinarriak, helburuak eta parte hartzeko moduak ere zabaldu ziren duela aste batzuk. Dakizuen moduan, Jaialdia irekia dago parte hartu nahi duen ororentzat. Jaialdiarekiko atxikimendua adierazi dute jadanik […]
Ameriketara Kolon baino lehen iritsi zen bakterioa
Antonio Martínez Ron Hona hemen torloju bat bezala kiribiltzen den bakterioaren istorioa. Helicobacter pylori deritzo, eta gure sabeletan maiz bizi delarik, ultzera gastrointestinal asko sortzen dizkigu. Bakterioa berraurkitu zuen zientzialariak, hau da, Robien Warren patologoak, mikroorganismoaren hazkuntza likidoa edan egin […]
Zazpi deabru txikiak
Juan Ignacio Pérez Zientziaz gutxieneko ezagutza duen jendeak badaki nor zen Niels Bohr fisikaria. Duela 101 urte, mekanika kuantikoari bidea ireki zion atomo eredua, berak proposatu zuen. Baina gehienek ez dakite nor zen Christian Bohr, Niels fisikari eta Harald matematikari […]
Gantz gehiegi jaten bada, ariketa ez da nahikoa
UPV/EHUko ikerketa baten arabera, nerabeen dietaren gantz-portzentajea eta sabelaldean gantz gehiegi izatea elkarrekin erlazionatu daude, egiten duten ariketa fisikoa egiten dutela Gehiegizko pisuaren eta obesitatearen prebalentzia nabarmen handitu da azken urteotan nerabeen artean, eta, horren ondorioz, horrek sortzen dituen arazoak […]