Juanma Gallego Gizakiok aspalditik ohituta gaude landareekin lan egiten, baina Lurretik kanpoko nekazaritza garatzerakoan Neolito aroko lehen ahaleginetan bezain galduta egon gaitezke. Zientzialariak lanean ari dira hori gerta ez dadin, etorkizun hurbil batean espazio nekazaritza errealitatea bihurtu nahian. 2020ko irailean […]
Juanma Gallego Nekazari izateak denbora librea kendu zigulako hipotesia berretsi dute antropologoek, landa lanean: gizarte tradizional batean egiaztatu ahal izan dute ehizan eta bilketaren ekonomiari lotuta mantentzen direnek aisialdi gehiago daukatela. Lehen aldia zen AEBtako presidente bat Hiroshima bisitatzera zihoana […]
Juanma Gallego 2050. urtean klima-aldaketa atzera bueltarik gabekoa izatea nahi ez badugu, ezinbestean munduko populazioaren dietak aldatu behar direla ohartarazi du zientzialari talde batek. Haragi gutxiago (bereziki, haragi gorri gutxiago) eta landare jatorriko elikagai gehiago. Gero eta argiago dago horiek […]
Ania Ibarguren, Joseba Arizmendiarrieta, Francesco Storino, Monica Usanoz eta Inazio Irigoien Biohondakinak lekuan bertan aprobetxatzea ahalbidetzen duen konpostatze-sistema berritzaile bat aurkezten da hurrengo artikuluan: Oilategi konpostagailua. Oilategi baten egitura du, eta konpostagailu bat edo gehiago eduki ditzake barnean, parte-hartzaileek etxean […]
Juanma Gallego Azterketa zabal baten ostean, planetako lurren egoeraz ohartarazi du Europako Batzordeak. Urtero, Europako Batasunaren erdiaren tamaina duen eremua narriatzen da. Guztiena eta inorena. Horrelako irudia har daiteke lurzoruaren gaira aurrenekoz hurbiltzean. Geografoak, klimatologoak, geologoak, biologoak, ekologoak, agronomoak… era […]
Josu Lopez-Gazpio Munduko biztanleria handitzen doan neurrian, nekazaritza intentsiboa ere hedatzen doa munduko txoko guztietara. Horren aurrean, geroz eta gehiago dira dietak ingurumenean dituen eraginak kontuan hartu eta txikitu nahi dituzten kontsumitzaileak. Hori egiteko aukera hori duten kontsumitzaileak haien dietak […]
Ana Galarraga / Elhuyar Zientzia Beatriz Royo Castillejok lehenengo hitzetik aitortzen du zortea izan duela. Izan ere, duela gutxi ama izan da, baina ez du zailtasunik izan ikerketa-lana eta amatasuna bateratzeko, bere laborategiko buruaren jarrerari esker. “Borondatea egonez gero, gauzak […]
Amaia Portugal Marten patatarik erein ote daitekeen argitzeko, proiektua jarri dute martxan Perun, La Joya basamortuko lur idorra baliatuta. Planeta gorrian baratzeek bizirauterik izango ote luketen jakitea da helburua, baina bai eta Lurreko txokorik latzenetan laborantza ahalbidetzeko moduak garatzea ere […]
Kalifornia haranaren erdialdetik datoz munduan kontsumitutako intxaurren bi heren, eta estatuan kontsumitzen direnen % 80 baino gehiago. Azken 50 urteotan bi sits izurritek —codling moth (Cydia pomonella) eta navel orangeworm (Amyelois transitella, Lepikdotera, Pyralidae)— mehatxatu dute intxaurren ekoizpena. UPV/EHUko Kimika […]
Antonio Cantó Aurrera doa oraindik ere gizakiak Lurrean eragin dituen hondamendi handienetako bat. Planeta mailan eragiten ari den basogabetzeaz ari naiz. Lehenago nekazaritzak, eta gero industriak eragin dute eta eragiten ari dira hau. Fores Trends erakundeak berriki egin duen ikerketan […]