Nola eragiten du gaitasun kognitiboan gaztetan garun erdia kendu behar izateak? Neuroplastizitateak egin dezakeena sinestezina da. Neuroplasticity: Word and face recognition with half a brain Zehaztu beharreko ideia da planeta baten atmosferan oxigeno-kontzentrazio maila jakina bizi-zantzua izan daitekeen edo guztiz […]
Isabella Leitch, ugaztun jaioberrien pisuaren eta haien amen arteko lotura aztertu zuen nutrizionista feminista
Leitch 1890ean jaio zen Peterhead arrantzale-herrian, Aberdeenen, Eskozian. Aita herriko postaria zen eta familiak jarrera irekia eta aurrerakoia zuen emakumeen heziketaren inguruan; izan ere, Leitch eta haren hiru ahizpak eskolara eta gero unibertsitatera joan ziren, eta garai hartan oso emakume […]
Gure bihotzeko Kalmodulina
Kalmodulinak funtsezko zeregina du Ca2+ seinalea behar bezala deszifratzeko. Ca2+ bigarren mailako mezularia denez, ez da harritzekoa CaM-ak proteina kopuru handi batekin elkarreragitea. CaM izugarri kontserbatuta dagoen proteina da. Gainera, hiru gene ezberdinez kodetuta dago giza genoman. Proteinaren konformazioak plastikotasun […]
Geografiak gene-ikerketa baldintzatzen duenean
Hainbat mekanismo biologikoren ondorioz garatzen dira ezaugarriak eta gaixotasunak. Mekanismo horien jatorria genetikoa bada ere, ingurunearen arabera modu batera edo bestera gauzatuko dira. Ondorioz, geneen eta ingurunearen arteko korrelazioak gerta daitezke ezaugarriak eta gaixotasunak garatzeko. Korrelazio hauen jatorria izan daitezke […]
Grigori Perelman ez zen agertu
Madril, 2006ko abuztuaren 22a. Matematikarien Nazioarteko Biltzarra ( International Congress of Mathematicians , ICM) hastear da. Inaugurazio-ekitaldi arranditsua prestatu dute eta Espainiako Errege Juan Karlos jarri dute mahaiburu. Beste zenbait agintari ditu alboan, Nazioarteko Matematika Elkartearen (IMU) presidentearekin batera. Jende […]
Farmazia jasangarriago baterantz
Nazioarteko ikertzaile-talde batek Science aldizkari zientifiko entzutetsuan argitaratutako artikulu batean ohartarazi du kutsadura farmazeutikoa areagotu egin dela. Ikertzaile-talde horretakoak dira, besteak beste, Gorka Orive, UPV/EHUko NanoBioCel taldekoa, eta Unax Lertxundi, Bioaraba Osasun Ikerketa Institutuko kidea. “Gero eta froga gehiagok erakusten […]
Asteon zientzia begi-bistan #414
Klima-aldaketa Climahealth izena du eta klima eta osasun publikoari buruzko plataforma global bat da. Meteorologiaren Mundu Erakundeak eta Osasunaren Mundu Erakundeak elkarlanean sortua, xedea gai huen inguruko diziplinarteko informazioa eskaintzea da. Lau ataletan banatuko da plataforma: informatzea eta ulertzea, ekitea […]
Ezjakintasunaren kartografia #420
Loperamida, Fortasec ala Imodium bezalako markapean merkaturatzen dena, besteak beste, espektro autistaren nahasmenduei aurre egiteko balio lezake? Espektro autistaren nahasteek sendabiderik ez dutelako oinarritik abiatzen bagara, zer dela-eta harrotu den hautsa? J.R. Alonsok xehetasunez azaltzen du Loperamide and autism. Munduko […]
Iguanodonaren istorioa
Iguanodon dinosauroa Mary Ann Mantell eta Gideon Mantellek aurkitu zuten hortz bat topatuz XIX. mendearen hasieran. Hortza iguana baten hortzaren antza zeukanez, izena Iguanodon jarri zioten, baina… zelan irudikatu? Beste fosil gabe zaila jakitea dinosauro horien itxura. Richard Owen paleontologo […]
Laser-testurizazio prozesurako eredu matematikoa
Industria mailan laser-testurizazioaren lehen pausoak 90eko hamarkadaren erditik aurrera agertu ziren. Eta orduz geroztik, etengabeko garapenean dagoen fabrikazio-prozesua da. Izan ere, prozesu horrek dauzkan onurak nabarmenak dira. Alde batetik, laser bidezko prozesua izateak erreminta bakarrarekin geometria desberdinak lortzeko ahalmena eskaintzen […]