Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Hegazkinen desplazamendua hegalei atxikitzen zaizkion turbinei esker lortzen da. Airea konprimatu eta errekuntzako ganberetan sartzen da, non erregaiak etengabe erretzen diren. Presio eta tenperatura altuko airea turbina batera eramaten da, partzialki zabaltzen baita konpresorea mugitzeko duen energia lortzeko. Atzeko errodamenduen […]

Gizakiok izaki zelulanitzak gara. Hau da, zelula ugariz osatutako organismoa gara, gutxi gorabehera 30 bilioi zelulaz osatuak. Hala ere, ezin dugu ahaztu zelula hauek guztiak hasierako zelula bakar baten ondorengo urrunak direla. Lehen zelula hura zigotoa da, espermatozoideak obulua ernaltzean […]

Hondakin-urak biztanleriari buruzko informazio kimikoa gordetzen du: gaixotasunak, sendagaiak, substantzia toxikoak… Mekanismoa sinplea da: birusen arrastoak gorotzekin batera kanporatzen dira; izan ere, digestio hodian sartu eta ateratzen dira. Pandemiaren hasieratik jarri dira martxan SARS-CoV-2 birusa hondakin-uretan atzemateko proiektuak –baita Euskal […]

Googleri datuak, istorioak eta era guztietako jakintza zatiak eskatzean, bilatzaileak ematen digun informazioaren jatorria gu geu garela pentsatu ohi dugu. Hau da, haren jabe lehendik baginela pentsatzeko joera izaten dugu, eta horrenbestez, neurriz kanpo balioesten ditugu gure baliabideak eta gaitasun […]

Osasuna Dementzia kasu asko helduaroan kirolik ez egiteak eragiten dituela azaldu du Alfredo Ramos-Miguel farmakologiako ikertzaileak. Euskal Herriko Unibertsitateak honen inguruko ikerketa batean parte hartu eta aurten amaitu dute. Ikerketa Alzheimerren gaixotasuna ikuspuntu epidemiologiko eta patologiko batetik ikustean datza, eta […]

Sorginak (eta belagileak) antzinako kontuak zirela uste bazenuen, birplanteatu JR Alonsoren hau irakurri ostean: Witches, then and now Eboluzioa ez da gelditzen. Gizakientzat ere ez. Zein alderditan eboluzionatu dezakegu hurrengo milurtekoetan? Future evolution: from looks to brains and personality, how […]

2013ko irailean, George D. Morganek Rocket Girl bere liburuaren aleetako bat lehen aldiz hartu zuen esku artean. Lan hura argitaratuz datu historiko eta zientifikoak bildu eta ikertzen emandako ia hamar urteko zikloari forma eman zion. Testuaren azalean Ashley Stroupe zientzietan […]

Historian zehar, farmaziak eraldaketa nabariak jasan ditu. Aurretik, farmaziak, botiken prestaketa eta dispentsazioa zituen oinarri nagusitzat, baina gaur egungo gizartean aldaketa nabarmenak ematen ari dira alor ezberdinetan, eta osasuna ez da salbuespen bat. Egun, biztanleria gero eta kezkatua dago ongizatearekin […]

Bi alderdi garrantzitsu ditu Txikispora philomaios bizkarroiaren aurkikuntzak. Batetik, bizkarroi berria aurkitu, identifikatu eta karakterizatu du ikerketa honek. Bestetik, zelulaniztasunaren jatorria azaltzen lagunduko dezake, izan ere, zelulaniztasuna garatu aurretik animalien eta onddoen arbaso komuna bereizi zenetik denbora gutxira eboluzionatu zuen […]

Zelulen bikoizketa kontrolatzen duten geneetan gertatzen diren mutazioek eragiten dute kontrolaren galtze hori. Beste gene batzuetan gertatzen diren mutazio gehigarrien ondorioz, zelula horiek aska daitezke eta zabaldu odol- hodietan zehar. Hala, tumoreak gorputzeko beste atal batzuetara hel daitezke. Baina, beti […]

Hurrengo ekitaldiak

Surfa eta Zientzia erakusketa Bilbon

Surflariek oletuen gainetik irrist nola egiten duten badakizu? Nola sortzen dira olatu horiek? Zalantzarik gabe, surfaren atzean zientzia asko dago eta erakusketa honek galdera horien erantzunak bildu ditu. Surfa eta Zientzia erakusketak kirol horrek zientziarekin daukan harremana azaltzen du infografiekin, ikusentzunezko materialarekin, olatuak sortzen dituen tanke batekin eta surferako erabiltzen…

2024ko azaroaren 6a — 2024ko abenduaren 12a

Bizkaia Aretoa UPV/EHU

Abandoibarra Etorbidea, 3, Bilbo

Ezagutza zientifikoak eta bertsoek bat egingo dute Euskararen Astean

Abenduarekin batera Euskararen Astea helduko da eta, horren barnean, UPV/EHUko Euskara Sustatzeko Zuzendaritzak, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak eta Bidebarrieta Liburutegiak Bertsozientziaren edizio berri bat antolatu dute. Aurten ere bertsolaritzak eta ezagutza zientifikoak bat egingo dute oholtza gainean “Jakinduriek mundue erreko dau” lelopean. Oraingo honetan, Idoia Torregarairen gidaritzapean, Iruri Altzerrekak eta…

2024ko abenduaren 4a

Bidebarrieta Liburutegia

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo