fisika Archives - Page 18 of 63

Beste 30 urte igaro ziren Günther Christoph Schelhammerri pazienteen gortasuna diagnostikatzeko sardexka bat erabiltzea otu zitzaionetik, diapasoiak gaur egun duen itxura lortu arte. Hori gertatu zenean, ez zen otorrinoen kontua izan, tronpetista ingeles bati esker baizik. XVIII. mende hasieran, barrokoko […]

Nola eragiten du gaitasun kognitiboan gaztetan garun erdia kendu behar izateak? Neuroplastizitateak egin dezakeena sinestezina da. Neuroplasticity: Word and face recognition with half a brain Zehaztu beharreko ideia da planeta baten atmosferan oxigeno-kontzentrazio maila jakina bizi-zantzua izan daitekeen edo guztiz […]

Drake-ren ekuazioa ezaguna bihurtu zen publiko orokorrarentzat Carl Sagan zientzialariaren Cosmos telesailaren bidez. Ekuazioa Esne Bideko zibilizazio aurreratuen kopuruaren probabilitate-kalkulu bat da; bistan da zibilizazio aurreratu bat egoteko, lehenik bizitza existitu behar dela. Horregatik, ekuazioak barneratzen duen faktoreetako bat da […]

Blanca Martinez geologoak latinezko albus (zuria) errotik datorren hitz bat izan du ahotan egunotan: albedoa. Albedoa gainazal bati eragiten dion argi-energiaren eta islatzen denaren artean dagoen proportzioa da. Albedoa dimentsiorik ez duen propietate bat da, eta bere balioa 0 eta […]

Geografia Isabella Bird esploratzaile, idazle eta naturalista Yorkshire-n jaio zen 1831n. 19 urte zituela bizkarreko tumore bat kendu zioten eta sendagileek itsas bidaia bat egitea gomendatu zioten. Lehen bidaia hartan bidalitako gutunez baliatu zen bere lehen liburua argitaratzeko, The Englishwoman […]

Alzheimerren gaixotasunaren jatorriari buruzko hipotesi amiloidea hipotesi popularra da, baina oso urrun dago kontsentsu zientifikotik. Izan ere, zientzia bat dator aitortzerakoan ez dagoela ebidentzia argirik alzheimer ez-genetikoa zerk eragiten duen jakiteko. Kasu onenean, hipotesi amiloidea sostengatzen zuen oinarrizko artikulu zientifikoa […]

Azken hamarkadetan, material berriak lortzeko “gainazaleko sintesi” deritzon hurbilketa berria garatu da, disoluzio estandarrean eginiko kimikarekin alderatuz, oinarrizko desberdintasunak dituena. Disolbatzaileen espazio tridimensionala beharrean, ikuspegi berri honetan, erreaktiboen ingurua ondo definitutako bi dimentsioko gainazal solidoa da, hutseko balditzetan mantentzen dena […]

Gaur egun oso iritzi zabaldua da, klase politikoko pertsona asko barne, ezagutza zientifikoa, lehenik, kulturala dela eta, bigarrenik, aurrekoarekin lotuta, iragankorra eta kontingentea. Behin segurutzat jotzen zena, orain jada ez da segurutzat jotzen, masa ezjakinak errepikatzen du. Ba al dago […]

Biologia Svante Pääbo paleogenetikariak jasoko du Fisiologia edo Medikuntzako Nobel saria aurten. Sari honekin haren lanaren mugarriak aitortu nahi izan dizkiote, desagertutako hominidoen genomari eta giza eboluzioari buruz egin dituen aurkikuntzengatik. Besteak beste, neandertalen genomaren sekuentziazioa gauzatu zuen, eta lan […]

Ziklo katalitiko bat azaltzeko protoi baten (hidrogenoa) tunel efektua erabili behar diren aldi bakanetarikoa da hau. Gainera, hidrogeno iturri gisa izan litezkeen konposatu familia batean. DIPCk: First reported case of hydrosilane activation mediated by hydrogen quantum tunnelling. Zelulek kanporatzen dituzten […]