fisika
Etiketen artxiboa 547 artikulu
Nanometroa gure inguruan dauden atomoen eta molekulen neurria da, non efektu kuantikoek aparteko portaerak eragiten dituzten. Hain zuzen ere, eskala horretan zer gertatzen den aztertzea da nanozientziaren helburua, diziplina askotarako baliagarria izan daitekeelako eta aplikazio berriak sortzen lagun dezakeelako. ‘Bottom-up’ […]
Asteon zientzia begi-bistan #291
Uxue Razkin Ingurumena Esteban Abad Holgado CSICeko kimikaria elkarrizketatu dute Berrian, Zaldibarko luiziaren harira. Zabortegiko suteetako kearen bidez airera zabaldu diren partikulak (dioxinak eta furanoak) kezka dira. Horiei buruz hitz egin du adituak: “Toxikoak dira; kontrolatu egin behar dira maila […]
Ezjakintasunaren kartografia #296
Arroparen etiketak ez nabaritzea da ohikoena. Jantzi ostean denbora pasata, arropa bera ez nabaritzea da ohikoena. Ohitze deitutako mekanismoa da hau, bizitzarekin aurrera egitea ahalbidetzen duena. Berdin funtzionatzen du, baina, autismoa duten pertsonengan? JR Alonsoren Habituation and autism Argumentazio bide […]
Asteon zientzia begi-bistan #290
Uxue Razkin Medikuntza Azken urteetan, modan jarri da proteina asko dituzten dietak. Horren harira, publikatu den ikerketa batean ikusi dute dieta horiek arterietan plaken pilatzea eragiten dutela. Testuan azaltzen digutenez, proteina maila altu hauek odolean zenbait aminoazidoren kopuruak handitzen dituzte […]
Ezjakintasunaren kartografia #294
Anai-arreben arteko harremana, positiboagoa da haietako batek desgaitasun neurologikoa duenean, biak neurotipikoak direnean baino. Limitazioak ditu egindako ikerketak, baina oso interesgarria da. J.R. Alonso: Siblings and discapacity Titularretako “clickbait”ak ez du beti funtzionatzen, bereziki zenbait gairi lotuta. Hedabideetako editore batzuk […]
Ezjakintasunaren kartografia #293
Zientzia merkatua bailitzan aztertzea zientzia marketizatzea al da? Jesús Zamora Bonillaren The marketization of science and the ‘marketization’ of science studies (1) Testu batek, diskurtso idatzi batek dituen sentimenduak atzeman ditzake algoritmo batek, makina batek? BCAMekoek: An algorithm to discern […]
Ezjakintasunaren kartografia #292
Oso logika erraza da. Landareek eguzki energia baliatzen badute konposatu organikoak sintetizatzeko, zergatik guk ez? Sinplea da ideia, martxan jartzea ez horrenbeste. Aurrerapausuak badaude ere: Daniel González-Muñozen Leaf-based microreactors for organic synthesis Trenen abiadura handiak limite fisiko eta teknologikoak ditu […]
Asteon zientzia begi-bistan #286
Uxue Razkin Pedagogia Etorkizuneko zientzia bermatzeko beharrezkoa da zientzia-bokazioak sortzea. Horretarako, zientziaren irakaskuntza esperimentazioari lotuta egon behar da. Azken hamarkadetan, ordea, jarduera ez-interaktiboak proposatu dira. Badira ere metodologia esperimentalak proposatu dituztenak. Baina laborategian ematen duten denboraren zatirik handiena behaketak eta […]
Ezjakintasunaren kartografia #291
Pertsonentzat ilea dena dira zilioak zelulentzat. Zerbaiterako balio dutela suposatzen da, horretarako baitaude, baina garrantziarik gabeko kontua izango da. Zilioen kasuan, ikerketa sakon batek gauza harrigarriak ekarri ditu argira: José V. Torres-Pérezren A Tale of Primary Cilia: from overlooked organelles […]
Ezjakintasunaren kartografia #290
Harrigarria badirudi ere, pertsona itsu batek ekuazio matematikoak ebaztean kortex bisuala baliatzen du. Fisikari, pedagogo eta itsua den Marta Buenok One sense less, one more equation Paretoren printzipioa, aukeraketa sozialaren oinarrizko printzipioa, urratzen dituzte zenbait eskubide indibidualek. Paradoja liberala da […]