Archivo de Etiquetas:: geologia

Amaia Portugal Zenbait ikertzailek defendatzen dutenez, Zeelanda Berria Australiatik bereizten den eta ur azpian murgilduta dagoen beste kontinente baten parte da. Ia bost milioi kilometro karratuko azalera du Zeelandia izena hartzen duen lurralde honek, eta agerian ez egonagatik, kontinente izateko baldintzak betetzen dituela argudiatu dute artikulu batean.
Zenbat kontinente ditugu? Nola kontatu behar dira? Mundua ez da ados jartzen honen […]

Arturo Apraiz “Prozesu magmatiko anomaloak” azaltzeko estreinako saiakera J. Tuzo Wilsonek egin zuen 1963. urtean, puntu beroak (hot spot) aipatuz. Wilsonek esan zuen Hawaii uharteak bezalako kate bolkanikoak plaka tektoniko bat mantuan kokatutako puntu bero baten gainetik igarotzean sortuak direla (1. irudia).
8 urte beranduago, W. Jason Morgan (1971, 1972) geofisikaria, ahalegindu zen Wilsonen puntu beroen kontzeptuari oinarri fisikoa […]

Arrokak mendeetan gertatu diren prozesu naturalen ondorioz sortu dira, horregatik, informazio iturri garrantzitsua dira denboran zehar mundua nola aldatu den ulertzeko. 3 multzotan banatzen dira nagusiki: igneoak, metamorfikoak eta sedimentarioak. Azken hauek dira gure inguruan ugarienak eta oso sakonera handiko itsasoetan sortuak izan zirela diote adituek.
Arroken ezagutzak duen garrantziaz hitz egin digu Xabier Murelaga UPV/EHUko geologoak Zientzialariren […]

Amaia Portugal Gizakiak inoiz kutsatutako lehen ibaia identifikatu dutela uste dute Kanadako ikertzaile batzuek. Jordanian gertatu zen, orain dela zazpi mila urte, kobrearen erauzketaren ondorioz. Konbustio bidez ateratzen zuten metala, eta ingurunean zein bertako herritarren osasunean kalte handiak eragin zituen.
Wadi Faynan Jordaniako hego-mendebaldean dagoen lurraldea da, Itsaso Hilaren azpian. Wadi hitzak ubidea edo bailara esan nahi du […]

Arturo Apraiz Mantuko luma gorakorren kontzeptua oso hedatuta dago unibertsitateko ikertzaileen artean eta gero eta arruntagoa da ere unibertsitate-aurreko testuliburuetan. Hala ere, sortu zenetik oso eztabaidatua izan da hipotesia, eta ika-mikak ez dira oraindik amaitu. Izan ere, oraindik zehaztu gabe dago lumak zinez egiazkoak diren ala ez, eta egiazkoak izanda ere zein jatorri izango luketen eta nola eragin dioten […]

Amaia Portugal Eurasia eta Indiako plakek talka egin zutenean, bion gainean zegoen lurrazalaren masaren erdia galdu egin zela kalkulatu dute Chicagoko Unibertsitateko ikertzaile batzuek. Azalpen posible bakarra aurkitu diote desagertze horri: material hori guztia hondoratu egin zen, eta mantuarekin nahastu.
Duela hirurogei milioi urte inguru egin zuten talka Eurasia eta Indiako plaka tektonikoek. Lurrazalaren zati bat harrotu egin zen […]

Lurra berotzen eta itsas maila igotzen ari da. 2100. urterako gure kostaldean itsasoaren maila 29 eta 49 zentimetro artean igoko zela iragarri zuen AZTI-Tecnaliak. UPV/EHUko ikerketa batek klima-aldaketaren ondorioz aurreikusten den itsas mailaren igoerari aurre egiteko padurak berreskuratzea proposatzen du. Padurak ur geldiko eremuak dira, ez oso sakonak, lohitsuak eta landare ugari izaten dituzte. Itsas ondoan kokatzen diren zingira […]

Uxue Razkin Uranoren eta Gearen arteko ezkontzatik jaio zen Ozeano titana. Greziarrek mundua inguratzen zuen ibai erraldoiaren pertsonifikazioa zela zioten, ur masa handiak ordezkatzen baitzituen haien sinesmenean. Antzinatik izan zuten ozeanoen eta itsasoen berri, jakina, baina guztiz ezezaguna egiten zitzaien itsas hondoak ezkutatzen zuen enigma. XX. mendera arte itxaron behar izan zuen munduak Pandora kutxa behingoaz irekitzeko. Marie Tharp […]

Amaia Portugal Zante irlatik gertu aurkitutako arrasto batzuk hondoratutako antzinako zibilizazio batenak ote ziren aztertzen aritu da ikerketa talde bat. Ez da hala. Topatutako piezek zementuzkoak badirudite ere, duela bost milioi urte gertatutako fenomeno geologiko natural baten emaitza dira.
Altxor bilatzaile zenbaiten ametsak zapuztu ditu Ingalaterrako eta Greziako ikerketa talde batek. Urpekari batzuek aztarna bereziak aurkitu zituzten Zante irlatik (Grezia […]

Alagala euskera taldea Beñat Intxauspe Zubiaurre UPV/EHUko Estratigrafia eta Paleontologia Saileko ikertzailea da. Bertan “Eozeno garaiko gertakari hipertermalen ondorioak nanoplankton karetsuan eta sakonera txikiko itsasoan, Euskokantauriar arroan” doktorego-tesia burutzen ari da. Lan honen helburua da iraganean gertatuko lau beroketa globalen azterketa egitea eta etorkizunean zer gerta daitekeen aurreikustea. Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Alagala euskera taldeko […]