kimika
Etiketen artxiboa 498 artikulu
Auto autonomo bat hilketa-makina bihurtu ez dadin argi gutxiko baldintzetan erabili nahi denean, lehenik eta behin beste ibilgailuak “ikusi” ahal izan behar ditu, eta, horretarako, pintura beltza erabiltzea baino gauza hoberik ez dago. LiDAR-detectable black for self-driving vehicles to see […]
Ezjakintasunaren kartografia #492
Ikasgelan apunteak eskuz hartzea edo eskemak eta laburpenak eskuz egitea, zen normalena duela gutxira arte. Orain, ordenagailuan idazten da zuzenean, eta, agian, ordenagailuan azpimarratzen da. Gauza bakoitzak bere abantailak eta desabantailak ditu, baina, ikasi nahi denean, zein da onena? Rosa […]
Landareetan oxido nitrikoa sortzeko lehenbiziko bide metabolikoa deskubritu dute
Nazioarteko ikerketan NUPeko IMAN institutuko (Biologia Aplikatuko Diziplina Anitzeko Ikerketarako Institutua), Material Aurreratuetako eta Matematikako Institutuko (INAMAT2), UPV/EHUko eta Tubingako Unibertsitateko (Alemania) ikertzaileak parte hartu dute. Lana Molecular Plant aldizkari zientifikoan argitaratu berri da. Osasun kardiobaskularra eta kirol errendimendua Oxido […]
Asteon zientzia begi-bistan #484
Emakumeak zientzian Aixa Barbarin Lópezek historia ikasi zuen EHUn, eta ondoren Cádizko Unibertsitatera joan zen urpeko arkeologia ikastera. Dioenez, oso gustura dago egin zuen aukeraketarekin, oso lan interesgarria eta dinamikoa baita. Gaur egun, batez ere, portuetan dabilela adierazi du, eta […]
Ezjakintasunaren kartografia #491
Immunoterapiak eraginkorrak izan daitezen, lehenik eta behin, arloa ezagutu behar da. Eta hori ez da hutsala: Remodeling of the immune microenvironment in B-ALL leukemia, Marta Irigoyenek. Ibilgailu elektrikoen arazo nagusia ez da karga, haien balio-bizitza amaitutakoan duten ingurumen-inpaktua baizik. Horren […]
Musketa-usaina lurringintzan (eta 2): musketa sintetikoak
Lurringintzak zituen beharrei aurre egin ahal izateko, aspalditik egin dira musketa-usainak modu sintetikoan lortzeko ahaleginak. Hain zuzen ere, 1759. urtetik dokumentatuta dago Marggraf kimikariak zenbait saiakera egin zituela. Esperimentu haiek oso arrakastatsuak izan ez ziren arren, hauspotu egin zuten ikerketa […]
Asteon zientzia begi-bistan #483
Emakumeak zientzian Zinemaren historian emakumeek garrantzi handia izan dute. Hainbat emakumezko zuzendari, gidoilari, kamera-operadore eta konpositore izan dira. Azken hauen artean, zientzia fikziozko filmetarako soinu-bandak egiten zituzten emakumeak benetan berritzaileak izan ziren. Lehen soinu-banda elektronikoa Forbidden Planet obrarena izan zen […]
Indar birakariak, protoian neurtutako presio suntsitzaileak
Protoia planeta subatomiko bat balitz bezala esploratzen hasi dira fisikariak. Ebakidura-planoetan partikulen barrualdeko xehetasun berriak ikusten dira. Protoiaren nukleoan, ezagutzen den beste edozein materia-formatan baino handiagoak dira presioak. Gainazalerantz goazela, erdibidean, elkar jotzen duten indar-zurrunbiloak daude. Eta “planeta” hori, bere […]
Asteon zientzia begi-bistan #481
Emakumeak zientzian Audrey Richards britainiar biologoa eta etnografoa izan zen Afrikako etniak aztertzera denbora gehien dedikatu zuen pertsonetako bat. Ikuspuntu antropologikotik eta sozialetik egin zituen bere ikerketak, eta bere lanekin ikerketa ildo berriak ireki zituen. Teoria berri bat ere proposatu […]
Asteon zientzia begi-bistan #479
Ingurumena Hondakin elektronikoen hazkundeaz ohartarazi du NBEk. Azaldu dutenez, hondakin elektronikoen sorkuntza bost aldiz azkarragoa da birziklapena baino, eta horren ondorioz, hainbat arazo sortzen dira mundu mailan. Kalkulatzen da berreskuratu gabe geratzen diren materialek 57 mila milioi euro balio dutela […]