Gehienetan hegazti edota itsas ugaztun handien migrazioei erreparatu ohi zaie hedabideetan eta dokumentaletan, distantzia itzelak egiteko gai direlako, baina horiek ez dira migrazio handiak egiten dituzten animalia bakarrak. Kasurako, hementxe bertan, tximeletetan arreta jarri izan dugu, demostratu baita batzuetan Ozeano […]
Toxikologia substantzia toxikoak aztertzen dituen zientzia da, baina, horrez gain, substantzia toxiko horien eraginak ere aztertzen ditu. Auzitegi-toxikologia, aldiz, auzitegi-zientziekin lotura duen toxikologiaren atala da; alegia, pozoiak eta pozoiketak aztertzen dituen auzitegi-zientzia.Ez da erraza pozoia zer den esatea. Jatorrian venenum […]
Irudika ezazu zeure burua nasa batean zutik tranbia bat pasatzen ikusten. Tranbian doan neska bati pilota gorri distiratsu bat erortzen zaio. Neskaren ustez, pilota beherantz erori da zuzen-zuzenean. Baina, nasatik, ikusten duzu pilotak arku bat egiten duela tranbiaren lurra ukitu […]
Ingurumena UPV/EHUko Life Cycle Thinking taldeak Ekuadorreko Yasuni Parke Nazionaleko 16. eta 67. blokeetako petrolioaren eragina aztertu du. Diru-sarreren % 79 herrialde aberatsetara doa, eta ingurumen-inpaktuen % 19,6 Amazoniak pairatzen ditu. Gainera, erauzketak indigena-komunitateetan kultura-eraldaketak eragin ditu, hala nola menpekotasun […]
Zientzian egiantzekotasunaren kontzeptua azaleratu ondoren, metodo zientifikotzat hartzen duguna berreraikitzeko ordua iritsi da. Closer to the truth (5): Reconstructing ‘the scientific method’, Jesús Zamorarena. Bateriak berotu egiten direla eta horrek eragina duela errendimenduan, jakin badakigu. Teknika berri bat, hozte likido […]
Elikagai bat dastatzen dugunean, haren zaporeak gure zentzumenak piztu eta esperientzia atsegina edo, batzuetan, desatsegina sor dezake. Baina, zaporeak gozatzeaz gain, gure garunak elikagaien kalitateari eta osasungarritasunari buruzko mezu garrantzitsuak jasotzen ditu. Gaurkoan, Kiñuk zaporeei erreparatu die eta hauek nola […]
Imajinatzen duzu zure garuna etengabe lanean ari den superordenagailu bat dela? Ba, horrela da, bai. Gure burmuina izugarri konplexua eta harrigarria da, eta hori hobeto ulertzeko, azalpen eta marrazkiak eskaintzen ditu Nolakoa da gure garuna? Eta nola funtzionatzen du? (2021) […]
Zientzialariok fenomeno naturalak neurtzea maite dugu. Momentuz, ez dirudi giza izaera neurtu ahal denik, baina esparru horretarako ideiaren bat ekar dezakegu. Uhin ekuazioa Matematikariek, fisikariek eta bestelako zientzialariek uhinen fenomenoa matematikoki modelatu ahal izan zuten zientziaren historian zehar. Urmael batera […]
Zer egin dute ba erromatarrek gure alde? Life of Brian film ospetsuko pasarte ezagunetako bat da, seguruenera errealitate zurrun bat agerian uzten duelako: hein handi batean gure zibilizazioaren hainbat oinarri Erromak jarri zituen. Bada, zerrenda horri beste ekarpen bat gehitu […]
Egindako ikerketak erakutsi du Yasuni Parke Nazionaleko 16. eta 67. blokeetako petroliotik sortutako diruaren % 79 herrialde aberastuetara doala: % 20 erauzketa-enpresek irabazten dute; % 21 findegiek zein banaketa-bitartekariek; eta % 38 Espainiako Gobernuak, zergen bidez. Ortzi Akizuk, ingeniaria eta […]