Larruazaleko melanoma eta kartzinoma basozelularra irudi eta datu klinikoen bidez garaiz diagnostikatzen laguntzeko tresna garatzen ari dira. Pronostikoarekin lotutako molekula datuak ere aztertzen ari dira, tratamendu pertsonalizatuagoak definitzen laguntzeko.
OCT (Koherentzia Optiko bidezko Tomografia) teknologiaren aplikazioan oinarritzen da garatzen ari diren tresna larruazal minbizia diagnostikatzeko. Ekografia baten moduko irudiak hartzean datza, baina bereizmen mikroskopikoarekin. Adimen Artifizialaren tekniken ezagutzak ere gehitu dizkiote, irudien tratamenduei zuzenduak, hain zuzen ere. Orbanen eboluzioa aztertzeko eta automatikoki alderatzeko, argazkiak kasu errealen irudi banku bateko irudiekin erkatzen dira horretarako.
Biopsia optiko bidezko lesio susmagarriak in situ hobeto diagnostikatu ahal izango da teknologia honi esker, azkar eta modu ez inbaditzailean. Tumorea garapen fase goiztiarrean identifikatzen lagunduko du eta, aldi berean, kasu positibo eta negatibo faltsuak murrizten lagunduko du. Azken batean, aztertzeko modu berri honek diagnostiko epeak nabarmen murriztu, pazientearen trauma gutxitu eta prozedura kostuak aurrezteko aukera emango du.
Gaur egun, larruazaleko lesio susmagarriak biopsia bidez aztertzen dira. Prozesu horrek hainbat aste har ditzake eta kostu pertsonal altuak eragin ditzake, itxarotearen kezka eta tentsioa direla eta. Horretaz gain, kostu ekonomiko altua du, prozedurarena berarena eta kontsulta gehiago egin behar baitira. Horri gehitu behar zaio melanomaren eragina ia bikoiztu egin dela azken hamar urteotan Euskadin eta Espainian urtean %10 gehitzen dela.
Iaz, bost mila pertsona baino gehiago diagnostikatu ziren melanomarekin, bere eragina %10 gehitzen da urtean. 2017an Espainian 5.286 melanoma kasu izan ziren. Diagnostikatutako minbizien artean, larruazalekoa bederatzigarrena da emakumeen kasuan (iaz 2.810 kasu, minbizi guztien %3,09). Gizonen artean hamahirugarren tokian dago (2.376 kasu eta %1,7).
Diagnostiko tresna berri hau garatzea da ASTONISH (Advancing Smart Optical Imaging and Sensing for Health) Europako proiektuaren helburua. 3 urteko epea du eta 2019. urtean amaituko da. Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU), TECNALIA ikerketa-zentroa eta Ibermática eta NorayBio enpresak, Biocruces laguntzarekin eta Europako beste 20 enpresak parte hartzen ari dira proiektu honetan.
Iturria: UPV/EHU prentsa bulegoa: Irudi bidez larruazal-minbizia garaiz diagnostikatzeko metodologia garatu du euskal partzuergo batek.