Bilaketaren emaitzak: Ekaia

Ekaia, UPV/EHUko zientzi eta teknologi aldizkariak, ale berezia plazaratu du, kannabisaren inguruko eztabaida ikuspuntu askotariko eta desberdinetatik aztertzen duena. “Kannabisaren hamar aurpegiak” izenburupean, hamar artikulutan zehar, landare honek gizartean, osasunean, ekonomian eta norberarengan izan ditzakeen abantaila eta desabantailak ezagutzera ematen dira zuzenbidea, ekonomia, biologia, kimika, farmakologia edo fisiologia arloetako adituen bitartez.
Ekaia, UPV/EHUko zientzi eta teknologi aldizkariak, ale berezia […]

Koldo Garcia Azken asteotan birus batek gure bizitzak irauli ditu. Urtarrilaren bukaeran, oraindik urrunetik zetorren zurrumurrua baino ez zenean, Miren Basarasek aurkeztu zigun birus berria Zientzia Kaieran bertan; Josu Lopez-Gazpiok ere birusei buruzko argibideak eman dizkigu, birusak nolakoak diren azalduz edo zeluletara nola sartzen diren azalduz, hain zuzen ere. Birusak beti lotzen ditugu gaixotasunekin eta ikuspuntu negatiboa dugu haietaz, […]

Jose Miguel Campillo-Robles, Ariane Atxa, Laura Telleria, Itxaso Domingo Euskal artzainek mendeetan zehar ekoiztu dute gazta, hain preziatua den esnea luzaroan gordetzeko asmoz. Gaztagintza tradizionala gaur egunera arte ailegatu da Euskal Herrian. Izan ere, iraultza industrialak ia ez zuen eraginik izan gaztaren ekoizpen-prozesuan. Hori bai, hogeigarren mendearen 60-80ko hamarkadetan, ekoizpen industriala hedatu zen, gaztaren produkzio masiboari ekiteko.
Mamiaren prentsaketa urrats […]

Beñat Zaldibar Aranburu 2017. urtean, Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash eta Michael W. Young ikertzaileek Fisiologia edo Medikuntza Nobel saria irabazi zuten “erritmo zirkadianoak kontrolatzen dituzten mekanismo molekularretan egindako aurkikuntzak direla eta”.
Erritmo zirkadianoak gau/egun zikloak aurreikusten dituzten barne erloju biologiko baten bidez gidatzen dira, organismoen fisiologia eta portaera optimizatuz. Erloju zirkadianoa hiru zatitan antolaturik dagoela esan genezake. Alde batetik, […]

Nagore Barroso, Maria Isabel Moreno eta Leyre Perez Naturan badaude propietate oso bereziak aurkezten dituzten bai animalia bai landare ugari. Haien artean ezagunena loto lorea da, hainbat erlijioren sinbolo bihurtu zena, duela bi mila urte baino gehiago ezagutu ziren eta gizakia liluratu zituzten propietate bitxiengatik.
Lore honen ezaugarririk nabarmenena auto-garbitzeko gaitasuna da, gainazal superhidrofoboaren ondoriozkoa dena. Gaur egun, lore […]

María Teresa Gómez-Sagasti, Lur Epelde, Oihana Barrutia “Lurra”, “lokatza”, “buztina”, “lurzorua”… Izen ezberdinak ematen dizkiogu, baina gutxik egiten diote justizia. Lurzorua Lurraren “azal bizia” da, azpiko oinarri harritsua estali eta planetan bizitza posible egiten duena.
Lurzoruak, besteak beste, elikagaien ekoizpenean paper oso garrantzitsua betetzen du (izan ere, elikagaien %95 zuzenean edo zeharka lurzorutik datorrela kalkulatzen da) eta klima aldaketa arintzeko […]

Antonio Veloso eta Rebeca Sola-Llano Gaur egun, materialak karakterizatzeko erabiltzen diren teknikek informazio dezente agerian uzten dute, baina oraindik egiturari buruzko informazio osatua lortzea nahiko zaila da. Informazio hau garrantzi handikoa eta beharrezkoa da modu sakon batean polimero horietatik eratorritako materialen propietateak ezagutzeko. Polimeroak karakterizatzeko, Matrix Assisted Laser Desorption-Ionization Time of Flight Mass Spectrometry (MALDI/TOF MS) sortu zenetik, gero eta […]

Luz Fidalgo Mayo Teknologia arloan, material porotsuak lortzeko premia gero eta handiagoa da, beraien propietateak hainbat aplikaziotarako aproposak dira eta. Material horien artean zirkonio-MOFak, 2008. urteaz geroztik, gailendu dira, bai beren sendotasunagatik bai propietate bikainak izateagatik. Zr-MOFen egitura berriek paregabeko aukerak eskaintzen dituzte.
MOFak (ingelesez metal-organic frameworks) ordena handiko material hibrido porotsuak dira, metalez eta estekatzaile organikoz osatutako koordinazio-konposatuen sare […]

Iñigo Lozano, Itziar Galarreta, Sonia Pérez-Yáñez, Idoia Ruiz de Larramendi Nanoteknologia ikerkuntza arlo askoren garapenerako erreminta oso garrantzitsua izan da. Nanomaterialek materialek bulk egoeran (tamaina handian) aurkezten dituzten propietate desberdinak dituzte. Urreak adibidez, tamaina nanometrikoan ezagutzen dugun distira eta kolore horia galtzen ditu kolore gorria edo urdina hartzeko. Baina, zein txikiak dira nanopartikula hauek? Ideia bat izateko, nanometro batek […]

Uribarri Goikuria, Erlantz Lizundia Polimero biodegradagarrien inguruan interes handia dago eta ikerketa zabala gauzatzen ari da azken urteotan, besteak beste ingurumenarentzat kaltegarriak diren polimero eta plastiko arrunten ordezkatzeari begira.
Polimero biodegradagarrien artean, biopolimeroak garatzeko orduan aukera desberdinak daude oinarrizko material ugari daudelako agertzen eta aztertzen, propietate interesgarri eta aplikazio aukera anitzekin. Sailkapenik ohikoenetan, zuzenean biomasatik lortzen direnak, baliabide naturaletatik ateratako […]