Zientzia Kaiera, Author at Zientzia Kaiera

Ariketa fisikoa egitea osasungarria dela esaten digute behin eta berriro. Fisikoa bakarrik ez, buruari eragitea ere onuragarria da. Nagiak atera eta aurten ere, hamar urte betetzen dituen ohiturarekin jarraituz, udako oporretan egiteko ostiralero matematika-ariketa bat izango duzue. Javier Duoandikoetxea matematikariak […]

Nik idatzitako beste artikuluren bat irakurri baldin baduzue, jakingo duzue, zientzia esparruaren barruan, Geologian lan egiten dugunok «harri-miazkatzaile» izatearen ospea daukagula. Eta, beste zenbaitetan esan dudan moduan, ospe hori benetan merezi dugu. Listua erabiltzen dugu lanerako. Izan ere, askotan, harri […]

Zergatik ez dira hondoratzen itsasontzi erraldoiak, harri txiki bat uretara botata berehala hondoratzen den bitartean? Bideo honek itsasontzien flotagarritasunaren sekretua azaltzen du, zientziaren laguntzaz eta Arkimedesek duela 2000 urte proposatutako printzipio ospetsuaren bidez. Ez da magia, fisika baizik! Uraren indar […]

Aitorpen batekin hasi behar dut gaurkoan. Bai, daitort: loti ederra baino lotiagoa naiz. Eta udazken-negu bide honetan gabiltzala, hotza eta iluntasuna gero eta handiagoak diren sasoi honetan, ohearen deia gero eta indartsuagoa da. Niretzat behintzat. Berri txarrak ditu zientziak lotiak […]

Ozeanoetan milioika tona itsas zabor flotatzen ari dira, gehienak plastikoak. Horri erantzuteko, inoiz baino premiazkoagoa da hondakin horiek eraginkortasunez kudeatzea. Errealitate horren aurrean, Euskal Herriko Unibertsitateko Materialak + Teknologiak ikerketa-taldeak lehen pauso bat eman nahi izan du. “Ikuspegi praktiko bat […]

Esklerosi anizkoitza (EA) hanturazko gaixotasun kroniko bat da, neuronen eta axoien kalte progresiboa eta desmielinizazioa eragiten dituena. Heldu-gazteen artean desgaitasun neurologikoen arrazoi nagusia da, emakumeengan duen prebalentzia handiagoa delarik. Eritasunak gaixoen bizi-kalitatea nabarmen aldatzen du, desgaitasun sintoma ugari dituelako; espastizitatea […]

Intsektuek proteina-eduki altua dute (% 50-80 bitartekoa pisu lehorrean), eta gainera gantz-azido poliasegabe ugari dituzte, osasun kardiobaskularrerako onuragarriak direnak. Era berean, burdina, magnesioa, zinka eta beste mineral garrantzitsuak ematen dituzte, baita B taldeko bitaminak eta A bitamina ere. Ez hori […]

Batzuetan paleontologoei “fosil ehiztari” esaten zaie. Hala ere, George Gaylor Simpsonek, XX. mendean eragin handiena izan zuen paleontologoetako batek, esaten zuen “fosil ehiztariek ez zutela hiltzen, berpiztu baizik”. Izan ere, desagertu diren animaliak berpizten dituzte, irudizko adieran bada ere. Hau […]

Askotan, gizakiok eraikitako presek eta dikeek ibilgu ugariko ibaiak ibilgu bakar batean bideratzera behartu dituzte. Uholdeak aurreikusi eta saihesteko, ezinbestekoa da leheneratze eraginkorra egitea. Horretarako, ibai baten jatorrizko egoeraren azpian dagoen sorrera-mekanismoa ezagutu behar da eta, berriki argitaratutako artikulu honek […]

Hurrengo ekitaldiak

Osasun sistemikoa gizakiaren potentzial biologikoa garatzeko oinarri gisa

Zerk bihurtzen du aparta kirolari bat? Zeintzuk dira eliteko atletek konpartitzen dituzten ezaugarri fisiologikoak eta metabolikoak, esate baterako Everest oxigenorik gabe eta sei egunen buruan bi aldiz igo zuen Kilian Jornet mendi-lasterkari bikainarenak? Jesús Álvarez-Herms fisiologoak Jorneten ibilbidearen erronkarik gogorrenetakoentzat elikadura programak diseinatu ditu. Garaipenak eta errekorrak lortu ditu atleta…

2025ko irailaren 17a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

Bilbo Zientzia Plaza 2025

Aurten ere, Bilbo zientzia-dibulgazioaren hiriburu bilakatuko da irailean.17tik 30era, zientzia protagonista izango duten hitzaldiekin, erakusketekin, tailerrekin eta ikuskizunekin itzuliko baita Bilbo Zientzia Plaza (BZP). Zortzigarren edizio honetako plater nagusia Naukas Bilbao izango da, aurten bere 15. urteurrena ospatuko duena eta Euskalduna Bilbao zientziaz eta umorez beteko duena irailaren 19an eta…

2025ko irailaren 17a — 2025ko irailaren 30a

Bidebarrieta Kulturgunea, Bizkaia Aretoa - EHU eta Euskalduna Bilbao

Bilbo

Naukas Bilbaoaren 15. urteurrena

Beste urtebetez -hamabost, dagoeneko-, irailean itzuliko da Bizkaiko hiriburura Estatu espainolean egiten den dibulgazio zientifikoko ikuskizunik handiena, Naukas Bilbao. Bere formula paregabearekin itzuliko da, zientziaren ezagutza era samur eta askean zabaltzeko eta gerturatzeko helburuarekin. Naukas dibulgazio zientifikoko plataformak eta EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak elkarlanean antolatutako ekimenak Euskal Herriko eta Estatuko…

2025ko irailaren 19a

Euskalduna Bilbao

Bilbo

Fernando G. Baptista. Infografia zientifikoaren esploratzailea

Infografia ezinbesteko tresna da zientziaren komunikazioan. Informazio konplexua ulergarri egin dezake eta hori lortzeko hainbat elementu erabil ditzake: ilustrazioak, diagramak, mapak edo grafikoak, betiere era ulergarri batean baina zehaztasunari uko egin gabe. Arrazoi honengatik, ilustratzaile zientifikoaren lana funtsezkoa da begiratu batean ikusezinak diren prozesuak ulertzeko eta zientzia modu argi, bisual…

2025ko irailaren 20a — 2025ko irailaren 30a

Bizkaia Aretoa-EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo