Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kanadan 2000. urtean erori zen meteorito baten aztarnak aztertu ditu Tokioko Unibertsitateko ikerketa-talde batek. Duela milioika urte espazioan egon zitezkeen ur-aztarnak ikertu nahi izan dituzte azterketa horren bitartez. Aste honetan bertan argitaratu dira ikerketa horren emaitzak Nature Communications aldizkarian. Teoria […]

Peru S. Gamarra Imajinatu, une batez, unibertsoa ez dela guk gaur egun ezagutzen dugun modukoa. Imajinatu ez dela landarerik existitzen, ezta inolako animaliarik ere ez. Joan gaitezen urrunago. Imajinatu, segundu batez bada ere, ez dela planetarik, asteroiderik edota izarrik existitzen […]

Duela 37 milioi urteko Iberiar faunaren ezagutza zuzendu du Zanbranan aurkitutako fosil batek Microchoerus primatearen aurkikuntzak Europar kontinenteko eta penintsulako ugaztunen arteko lotura baieztatu du Ainara Badiola UPV/EHUko ikerlariak parte hartu duen lana ‘Journal of Human Evolution’ aldizkarian argitaratu da […]

Antonio Martínez Ron Agintari batzuek lehenengo aldiz debekatu dute bakterio baten gene kodea plazaratzea. Clostridium botulinum mikroorganismoaren andui berri batez ari gara. Mikroorganismo honek oso ezaguna den toxina botuliniko hilgarria ekoizten du. Munduan den gairik hilgarrienetakoa dugu toxina hau, proteina […]

Peru S. Gamarra Gaizki sentitzen naiz. Hilabete inguru daramat honela eta ez zait pasatzen. Kilo mordo bat galdu ditut dagoeneko. Arraroa da hau dena. Inoiz baino gehiago jaten dut baina ezinezkoa zait gizentzea. Gainera, oso ahul nabaritzen dut nire gorputza […]

Juan Ignacio Pérez Iglesias Txikitan kontatu zidaten Pello, artzain gezurtiaren istorioa, baina uste dut oso ondo gogoan dudala oraindik ere. Pellok gustukoa zuen bere lagunei beldurra eragitea eta hori lortzeko, otsoa zetorrela esaten zien, nahiz otsoa gero ez zen inondik […]

Gasteizko Ingeniaritzako Eskolan lanean dabilen ikerketa talde bat algoritmo bat diseinatzen ari da erretako eremuen kartografia Landsat irudiekin automatizatzeko. Erretako eremuen kartografia automatizatzea ahalbidetuko duen algoritmo bat (edo batzuk, bakarrarekin egitea ezinezkoa bada) definitzea da Aitor Bastarrika irakasleak (Gasteizko Ingeniaritzako […]

MC1R genearen menpe dago, zati batean behintzat, larruazal ilunagoa edo argiagoa izatea eta ilearen kolore bat edo beste bat izatea. Melaninaren sintesia arautzen duen gene hori askotarikoagoa da eurasiar populazioengan afrikarretan baino. EHUko Santos Alonso ikertzaileak zuzendutako azterlan batek agerian […]

Jon Mattin Matxain Gaur egungo gizarteko ia edozein esparrutan (Kimika fakultateetako ikasleen artean eta hein batean irakasleen artean ere) Kimika esperimentala den galdetuz gero, gehiengo nagusiak baietz erantzunen luke, dudarik gabe. Kimikariak laborategian lanean irudikatzen ditugu, osagai kimikoak nahasten, bata […]

Ornitologoek aspaldi dakite sorbeltza oso bizidun bitxia dela. Behaketa eta neurketei erreparatuta, sumatzen zuten hegazti hauek gai zirela airean denbora tarte luzeak emateko, lurra ukitu gabe edo habiara jaitsi gabe. Uste zuten lo ere airean egiten zutela, hegaka biribilak egiten […]

Hurrengo ekitaldiak

Martxoak 14: π zenbakia protagonista BCAM Naukas ekitaldian

π letra grekoaz irudikatzen den Pi zenbakia, munduan dauden konstante matematikorik garrantzitsuenetakoa da, gizakiek duela Zirkunferentziaren luzeraren eta diametroaren arteko erlazioa zehazten duen zenbaki irrazional hau fisika, ingeniaritza eta geologia bezalako diziplina zientifikoei lotuta dago eta harritzeko moduko aplikazio praktikoak ditu eguneroko bizimoduan. Zenbaki honek mendez mende eragin duen lilura…

2025ko martxoaren 14a

Bizkaia Aretoa - UPV/EHU

Abandoibarra, 3, Bilbo

Mitoak argituz paleontologiaren eskutik

Paleontologia gure planetako bizitzaren iragan geologikoa aztertzen duen zientzia da. Iraganean bizi izan zirenen arrasto fosilen behaketan eta azterketan oinarritzen du bere ikerketa. Organismo organikoen arrastoak, esaterako, landareen eta animalienak, sarritan harkaitzei itsatsita gorde ohi dira, eta hauei esker duela milioika urte Lurreko bizilagunak eta haien ohiturak nolakoak ziren ulertzeko…

2025ko martxoaren 25a

Iurretako Herri Biblioteka

Bidebarrieta kalea, 4, Iurreta

Ingurumen erradioaktibitatea zaintzen

Ingurumenaren zaintza erradiologikoa funtsezko prozesua da ingurunean dagoen erradioaktibitatearekiko esposizioa kontrolatu eta minimizatzeko. Esposizio horren jatorria naturala edo instalazio nuklearren eta erradioaktiboen operazioetatik eratorritakoa izan daiteke. Herritarrentzako seguruak diren erradiazio-mailak mugen barruan mantenduko direla bermatzeko, airearen, uraren, lurzoruaren eta biotaren -flora eta fauna- analisiak eta neurketak egiten dira erradioaktibitate-iturritik hurbil…

2025ko apirilaren 9a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo