Kolaborazioak
Kategorien artxiboa 1201 artikulu
Amaia Portugal Ezin da burmuin bat gizon batena edo emakume batena den asmatu, soilik haren ezaugarri anatomikoak aztertuta. Hala ondorioztatu du nazioarteko ikerketa talde batek, 1.400 garunen eskanerrak behatu eta gero. Gizonek eta emakumeek badituzte desberdintasun fisikoak, eta batzuk oso […]
Agian ez zenekien hainbat elikadura-gehigarri naturan lortuak direla
Maria José Moreno Bada nolabaiteko eztabaida etiketetan E marka daramaten gehigarriak dituzten janariei buruz. Badira artifizialak izanda arriskutsuak direla esaten dutenak, baina badira halaber ideia horren aurka sutsuki azaltzen direnak. Artikulu honetan ordea, ezagutzera emango ditugu hainbat E elikagai, Europar […]
Kazetariak eta ikertzaileak, elkar ulertzera kondenatuak
Amaia Portugal Zientziaren eta komunikabideen arteko gorabeherak izan dituzte eztabaidagai, Natur Zientzien Topaketan egindako mahai-inguru batean. Kazetariek zein zientzialariek nagikeriak eta beldurrak uxatu behar dituzte, eta elkarlanean jardun, dibulgazioaren eta gizartearen mesedetan. Mezu hori eta beste zenbait igorri dituzte hizlariek […]
Paper-txoriak tolestea, dirudien baino konplexuagoa
Jose Ignacio Royo Prieto Non eta UPV/EHUko Miguel de Unamuno Ikastetxe Nagusiko blasoian ikus daiteke paper-txori bat, Bizkaiko Arbola eta unibertsitateko ikurrarekin batera. Hauxe da arrazoia: idazle eta filosofo bilbotarrak (Migel Unamunokoak, berak bere euskarazko olerkietan sinatu zuen legez [1]) […]
Manhattan egitasmoaren liburutegia
Ana Ribera Agian hauxe da zeure erantzukizunei bikain erantzun diezula esateko erarik onena: inor inoiz ez da zutaz kexaka liburutegia edo dokumentuen aretoa eramateko moduaz. Laborategi erraldoi eta ero baten antzerakoa den honetan, inork ez du inoiz zure lana onesteko […]
Buruarekin dastatzen dugu
Amaia Portugal Garuneko zonalde zehatzak aktibatuta edo indargabetuta, dastamena manipulatu daitekeela egiaztatu dute ikerketa batean. Zaporeak interpretatzeaz ez da mihia arduratzen, burmuina baizik, eta gauza gozoei eta mikatzei dagozkien neuronak kortexaren toki desberdinetan daude kokatuta. Ikusmena begietan, usaimena sudurrean… eta […]
Nepal munduko albistegi guztietan agertu zen eguna
Arturo Apraiz Nepal, munduko herrialderik txiroenetarikoa, hor nonbait Asian barrena kokatuta dagoena eta albistegietan sekula agertzen ez dena, bat-batean bete zituen mundu osoko egunkarietako lehen orriak eta mundu osoko telebistetako albistegiak, Apirilaren 25ean. Richterren eskalan 7.8 magnitudeko lurrikara gertatu zen […]
Iturri ezkutuen mundu mapa
Amaia Portugal Lurpeko uren kalkulu global eta zehatza egin dute Victoriako Unibertsitatean zuzendutako ikerketa batean. Ur hori ere azkar xahutzen ari garela erakusten dute datuek, berriztatzeko tarterik eman gabe. Osatu duten maparen arabera, Amazonas eta mendilerro handien azpian dago ur […]
George E. P. Box, XX. mendeko estatistikari bikaina
Ines Garmendia George Edward Pelham Box zientzialariaren bizitza harrigarria da. Txikitan diru-eragozpen larriak jasan bazituen ere, XX. mendeko estatistikari handienetako bat izatera iritsi zen. Funtsezko ekarpenak egin zituen estatistikan eta estatistikaren aplikazioetan, bereziki industrian. Boxek asmatutako denborazko serieak aztertzeko teknikek […]
“John Harper”, matematika eta ahateak ikertzen
Josu Doncel David Harperrek ahateekin laborategiko saio bat egin zuen Cambridgeko Unibertsitatean. Ahateen janaria bilatzeko portaeran aztertu nahi zuen eta ohartu zen lortutako emaitza bat zetorrela joko-teoriaren emaitzekin. David Harper Cambridge Unibertsitateko biologoa zen. Ahateak elikatzea dibertigarria izan litekeela pentsatu […]