Zientzialari Archives - Page 5 of 18

Ekonomia ekologikoa hainbat diziplinaren elkargunea da. Ekonomia ekologikoa ekonomiaz gain, besteak beste, ekologiaren arlotik edota giza-zientzien esparrutik datozen ikertzaileekin batera, ez-jasangarritasun egoeren azterketa eta diagnostikoak egiten dituen jakintza-arloa da. Ekonomiak natura sistemaren kanpoan geratzen den zerbait bezala ulertzen du. Hau […]

Ur-sistemak ulertzen saiatzen garenean, ura prezipitazioetatik lurrera sartzen denetik lurruntzean irteten denera arte aztertu behar dugu. Gainera, sistema hauek ikertzean ez ditugu iturburu edo ibai konkretuak analizatzen, akuiferoak edo ibai arroak baizik. Ur-sistemak ezagutzea oso baliagarria izan daiteke lurraldearen erabilera […]

2016an Juno misioa Jupiterrera heldu zen planetaren barne egitura sakona ikertzeko. Misio hau oinarritzat hartuta, Peio Iñurrigarro, UPV/EHUko Zientzia Planetarioen Taldeko ikertzailea, Jupiterren goi-atmosferan gertatzen diren fenomenoetan sakontzen ari da bere doktorego tesian. Zehazki, Iñurrigarroren ikerketa-taldeak, Jupiterreko geruza meteorologikoan garatzen […]

Zilio primarioa gorputzeko ia zelula mota guztietan dagoen “antena” itxura duen organulua da. Zelularen mintz plasmatikoan kokatuta dago eta zelulaz kanpoko espaziora ateratzen da. Prozesu horretan, zilioak kanpoko seinaleak sentitu eta zelula barnera pasatzen ditu, hainbat prozesu aktibatuz. Duela urte […]

Unibertso primordialak edo gazteak unibertsoaren sorreraren lehen uneak hartzen ditu. Izan ere, gaur egun unibertsoak hamalau mila milioi urte baditu, primordialak unibertsoaren lehen segundoa hala segundo horren lehen frakzioak hartuko lituzke. Garai labur hartan ez zegoen ez planetarik, ez izarrik […]

Hasiera batean, material topologikoak arruntak ziruditen fisikan, baina zenbait ikerketen ondorioz, haien barruan elektroiek era desberdinean jokatzen dutela frogatu zen. Aurkikuntza honetan oinarrituta, material hauen propietateek zientzian aplikazio ugari izan ditzaketela jakin zen. Aplikazio berriak garatzeko ezinbestekoa da material topologikoen […]

Azken hamarkada honetan goraka joan da melanoma duten paziente kopurua. Izan ere, batez ere larruazalari kalte egiten dion minbizi mota honen kasuak bikoiztu egin dira Euskadin. Gainera, paziente bakoitzean duen aldakortasuna dela eta, zailtasunak agertzen dira tratamendu eraginkor bat aurkitzerako […]

Nanometroa gure inguruan dauden atomoen eta molekulen neurria da, non efektu kuantikoek aparteko portaerak eragiten dituzten. Hain zuzen ere, eskala horretan zer gertatzen den aztertzea da nanozientziaren helburua, diziplina askotarako baliagarria izan daitekeelako eta aplikazio berriak sortzen lagun dezakeelako. ‘Bottom-up’ […]

Gaur egun badakigu ingurumenak gure osasunean eragiten duela, baina ingurumenak fetuan eragina izan dezakeen ala ez jakin nahi du zientziaren munduak. Aire kutsadurak, esaterako, haurdunaldian fetuari eragiten diola badakigu, eta ez bakarrik jaiotze-faktoreetan (pisuan, adibidez), baita lau eta bost urteko […]

Azken urteetan mina eragiten duten gaixotasunen intzidentzia asko igo da eta mina arintzeko, besteak beste, opiazeoak erabiltzen dira. Azken urteetan kannabinoideak ere aztergai daude mina arintzeko aukera gisa. Substantzia horiek, ordea, tolerantzia eta mendekotasuna sortzen dute epe luzera. Bi fenomeno […]

Hurrengo ekitaldiak

Ingurumen erradioaktibitatea zaintzen

Ingurumenaren zaintza erradiologikoa funtsezko prozesua da ingurunean dagoen erradioaktibitatearekiko esposizioa kontrolatu eta minimizatzeko. Esposizio horren jatorria naturala edo instalazio nuklearren eta erradioaktiboen operazioetatik eratorritakoa izan daiteke. Herritarrentzako seguruak diren erradiazio-mailak mugen barruan mantenduko direla bermatzeko, airearen, uraren, lurzoruaren eta biotaren -flora eta fauna- analisiak eta neurketak egiten dira erradioaktibitate-iturritik hurbil…

2025ko apirilaren 9a

Bidebarrieta Kulturgunea

Bidebarrieta kalea, 4, Bilbo

“Generoa eta zientziaren komunikazioa” jardunaldia 2025

Maiatzaren 15ean bueltatuko genero-ikuspegiaa oinarrian duen zientziaren komunikazioari buruzko ekitaldi nagusia: Generoa eta Zientziaren Komunikazioa jardunaldia. Aurtengoa hirugarren edizioa da eta Bilboko Iberdrola Dorretxean egingo da. Jardunaldia elkarrizketarako eta hausnarketarako gunea da eta baita zientzia-komunikazioan genero-ikuspegia nola txertatu eta hobetu aztertzeko bilgunea. UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak antolatu du jardunaldia, eta…

2025ko maiatzaren 15a

Iberdrola Dorrea

Euskadi plaza, 5, Bilbo