Zientzia Kaiera — Kultura Zientifikoko Katedra

Kultura Zientifikoko Katedra

astrofisika

Etiketen artxiboa 176 artikulu

Denbora neurtzen

Dibulgazioa, Kolaborazioak

astronomia

Esteban Esteban Fisikariek modu zehatz batean definitu dute segundoa: “9 192 631 770 zesio-133 atomoaren oinarrizko egoeraren maila hiperfin bien arteko trantsizioari dagokion erradiazioaren periodoaren iraupena da”. Baina zergatik zenbaki hori eta ez 9 mila milioi? Zergatik ez borobildu? Laborategi-saioetan […]

Tinto arroa, edo Marte Lurrean

Dibulgazioa, Kolaborazioak

ingeniaritza teknologia

Amaia Portugal Koloretik hasita, Espainiako Huelvan dagoen meatze eremu honek antzekotasun handiak ditu planeta gorriarekin, eta simulazioak egiteko erabili ohi dute ikertzaileek. Une honetan, Moonwalk proiektu europarrarekin ari dira bertan, astronauten eta roboten arteko komunikazioa hobetzen ikasteko. Huelvan (Espainia) itsasoratzen […]

Bederatzigarren planeta ote?

Dibulgazioa, Kolaborazioak

astronomia eguzki-sistema

Amaia Portugal Neptunoz harago, Lurraren masa halako hamar duen eta eguzki sisteman ezohikoa den orbita daukan planeta bat dagoela uste dute Mike Brown eta Konstantin Batygin ikertzaileek. Kuiperren gerrikoan dauden zenbait gorputzetan detektatu dituzten mugimendu bitxiek eman dizkiete ondorio horretara […]

EGUZKIKADAK: fenomeno motak

Dibulgazioa, Kolaborazioak

astronomia eguzki-sistema

Naiara Barrado eta Itziar Garate Aurreko artikulu batean Eguzkikaden jatorriaz aritu ginen. Hor ikusi genuen Eguzkiaren eremu magnetikoa zela eguzkikaden eragilea eta Eguzkiaren jarduerak 11 urteko ziklo bat betetzen duela. Gaur, azalduko dugu eremu magnetikoak zer fenomeno eragin ditzakeen eta […]

EGUZKIKADAK: zerk sortzen ditu?

Dibulgazioa, Kolaborazioak

astronomia eguzki-sistema

Naiara Barrado eta Itziar Garate “ Eguzkikada ” hitza ez da hiztegietan azaltzen, baina guk uste dugu egoki deskribatzen dituela Eguzkian gertatzen diren fenomeno bitxi eta indartsu guztiak. Eguzki-jarduera (edo Eguzki-aktibitatea) terminoa ere erabil genezake, baina Eguzkikadak hitzarekin, askoz hobe […]

Paradisuak geologo planetarioentzat

Dibulgazioa, Mugaldea

astronomia teknologia

Definizio hori, medikuntza espazialarekin uztar liteke, baina hori alde batera utzita, azken asteotan, Science aldizkarian hainbat misio eta ikerketaren berri eman izan da. Izan ere, espazioko objektu txikien, ilunen eta isilenak aztertu dira. Bertan lur hartu ahal izateko, zorrotz neurtu […]

Hubble teleskopioa: 25 urte orbitan unibertsoa arakatzen

Dibulgazioa

astronomia

Naiara Barrado eta Itziar Garate Hubble iraupen luzeko misio zientifikoa izateaz gain, ezagutzen den arrakastatsuenetarikoa ere izan da. Milaka artikulu idatzi dira haren datuetan oinarrituz. 1990eko apirilaren 24an jarri zen Lurraren inguruan orbitan eta 25 urtetik geroztik ari zaigu informazio […]

Zer da astronomia? Eta zer astrofisika?

#KZJaia, Dibulgazioa

astronomia

Naiara Barrado eta Itziar Garate Astronomia hitza grezieratik dator, astro (izar) + nomos (lege), eta unibertsoaren ikerketa esan nahi du, zehazki, fenomeno eta zeruko objektuen eboluzio, posizio, dimentsio, distribuzio, mugimendu eta energiaren azterketa. Hortaz, astrofisika (izar + fisika) astronomiaren zati […]

Molekulen hatz-markak

#KZJaia, Dibulgazioa

kimika_kuantikoa

Jon Mattin Matxain Duela hilabete batzuk HAT-P-11b izena duen planetaren atmosferan ur lurruna dagoela ikusi zuten zientzialari batzuek, eta Nature aldizkarian plazaratu zituzten beren emaitzak [1]. Exoplaneta honek (gure eguzki-sistemaren kanpo dagoen planeta honek) Neptunoren antzeko tamaina du, eta arras […]