Archivo de Etiquetas:: genetika

Koldo Garcia Genetikaren ibilbidearen aurreko atalean, ahaztuta utzi genuen Mendelen lana zientziaren kaxoi batean, eta esan genuen “Genetika” hitza ez zela 1905era arte erabiltzen hasi. Zer gertatu ote zen urte horietan?
Darwinen eboluzioaren teoria zela eta, herentzia-mekanismoari buruzko eztabaida piztu zen. Mendelen lana ahaztuta gelditu zenez, bere lana berriz aurkitu arte, herentziari buruzko eztabaidan, eginak ziren hainbat proposamen, […]

Amaia Portugal Duela 45.000 urte Siberian bizitako gizonezko baten genoma sekuentziatu dute Eboluzioaren Antropologiarako Max Planck Institutuan. Bere DNAn neandertalen arrastoak topatu dituzte, eta emaitzek iradokitzen dute norbanako hau bizi baino 7.000-13.000 urte lehenago gertatu zela gurutzaketa beste espeziearekin.
‘Ust-Ishim-eko gizona’ da jarri dioten izena, mendebaldeko Siberiako herri horretan aurkitu baitzituzten bere arrastoak. Zehazki, ia osorik topatu zuten […]

Amaia Portugal Gizakion garaieran inpaktua duten 697 aldaera genetiko identifikatu dituzte GIANT proiektuan, genomaren 423 erregiotan banatuta. Europar jatorriko 253.288 lagunen DNA aztertuta lortu dute emaitza. Horri esker, garaieran zerikusia duten faktore genetikoen %20 inguru daude identifikatuta gaur egun.
Oro har, jendea haziz doa belaunaldiz belaunaldi: gure birraiton-amonak baino garaiagoak gara gu. Osasun eta elikadura baliabide oparoagoak ditugu, eta horrek […]

Koldo Garcia Edozein zientzia ulertzeko, behar-beharrezkoa da bere historia. Gaur dakiguna bere garaian egindako galdera eta aurkikuntzei esker dakigu eta iraganeko zehaztapen horiek oinarri hartuta, galdera eta aurkikuntza berriak egiten ditugu. Agian, pentsa daiteke orain dela mende eta erdi gertatu edo egin zena aztertzea astuna izan daitekeela, baina ezta gutxiago ere. Gaur egun DNA edo gene bezalako […]

Oporren usaina badago ere, asteon Interneten jorratu dira zientzia-gaiak. Hona hauen bildumatxoa. Begirada bat emango diogu?
Elhuyar aldizkarian hainbat gai izan dituzte hizpide. Klima-aldaketak espezien kokapenari eta populazioari eragiten dizkion aldaketak ikertzen duen nazioarteko ikerketa-talde baten lanari erreparatu diote aldizkarian. Zehazki Antartikako pinguino enperadore kolonien populazioari nola eragiten dion kontatu digute Pinguino enperadorearen koloniak: aurreikuspen ezkorrak artikuluan.
Horrez gain, Eider […]

Zeri buruz hitz egin da sarean asteon? Interneten euskaraz argitaratu diren zientzia-gaiak errepasatu ditugu eta hementxe dituzue laburbilduta. Hainbat gai jorratu dira egunotan: Prestige ontziaren istripua, Lekeitioko Lumentza kobazuloan aurkitutako pinturak, genetika-gaiak nola tratatzen diren telesailetan… . Eman diezaiogun begirada bat.
Ba al dago eboluzioa aurresaterik? Hori da galdetzen diguna Mikel Irastorza biologoak Euskalnatura gunean Science aldizkariko artikulu bati erreparatuz […]

Zeri buruz hitz egin da sarean asteon? Interneten euskaraz argitaratu diren zientzia-gaiak errepasatu ditugu eta hementxe dituzue laburbilduta. Hainbat gai jorratu dira egunotan: klima-aldaketa, osasuna, energia, genetika, teknologia… . Eman diezaiogun begirada bat.
Haurraren lehen bi urteak garrantzi handikoak dira. Sasoi horretan hizkuntzaren gaitasuna eta memoriaren garapena gauzatzen baitira. Achucarro Basque Center for Neuroscience zentroko blogean haurrek bizi […]

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat.
Genomika, genomen sorrera, garapena, funtzionamendua eta eboluzioa aztertzen dituzten teknikak eta zientziak osatzen dute. Irune Lasa kazetaria Mikel Iriondo EHUko […]

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat.
Geneak, genetikak, genomak jakin-min handia pizten dute. Giza genomaren sekuentziazioak hainbat gaixotasunen geneak aurkitzeko aukera eman du. Ez da ez […]

Asteon zientzia begi-bistan igandeetako atala da. Astean zehar sarean zientzia euskaraz jorratu duten artikuluak bilduko ditugu. Begi-bistan duguna erreparatuz, Interneteko “zientzia” antzeman, jaso eta bilduta eskaintzeko helburu dugu. Zeri buruz hitz egin da sarean? Eman diezaiogun begirada bat.
Asteari hasiera eman genion unibertsoaren jatorriari so eginez. Inflazio kosmikoaren teoriak eztanda egin baitzuen astelehenean. Antarktikako BICEP2 teleskopioak Big Bangaren […]