Archivo de Etiquetas:: kimika

Gotzone Barandika Guztiok dauzkagu gustuko gauza ederrak. Halere, gehienetan ez diogu galdetzen gure buruari nondik datorren sentsazio hori, zer daukan objektu edota pertsona batek ederra izan dadin. Gizakiaren zein beste izaki bizidunen edertasuna aztertu dutenak ados daude: simetrian dago gakoa.
Simetriarekin batera, osasuna ikusten dugu izaki bizidunetan. Objektu bizigabeetan, berriz, simetria ordenaren armoniarekin uztartzen dugu. Horregatik liluratzen gaituzte harribitxiek; haien […]

Plastikoek gure bizitzan duten presentziak goranzko joera geldiezina da. Jakina da, ontzi tradizionalek produktua babesten dutela, merkeak direla eta luze irauten dutela baina iraupen hori arazo larria da ingurumenerako. Hau kontuan izanik, ontzien industriak material berri iraunkorragoak garatzea du ardatz. Propietate hobeagoak, ekonomikoki bideragarriak direnak eta, horrez gain, sektoreak eskatutako betekizunak betetzen dituzten materialak. Ildo honetan, ekoizle eta kontsumitzaileengan antzemandako […]

Javier San Martín Legendak dio Osiris bere Seth anaia bekaiztiak erail zuela, eta bere gorpua hilkutxa batean bota zutela Nilora. Osirisen Isis emazteak ikusi zuen bere senar hila, eta hori jakin zuzenean, Sethek gorpua 14 zatitan puskatu zuen, eta Egipton zehar barreiatu zituen zatiak. Isis, atal gehienak berreskuratu ostean, gai izan zen bere senarraren gorputik Horus izenekoa izango zen semea […]

Javier San Martín Gehiegi erabili da, batez zientzia-dibulgazioko esparruetan, eta ulergarria da zientzialariak berarekin nazkatuta egotea, toki eta une orotan entzun izan delako. Hala ere, badirudi orain zilegi zaigula: “izarren hautsaz” mintzatuko gara. Literatur leloak alde batera utzita, metafora eder bat dugu tartean: izarrak labeen antzerakoak dira, batzuetan zein besteetan, inguruko osagaiak sortu eta eraldatzen baitira. Bizia bideratzen duten elementu […]

Amaia Portugal Hurrengo astean esango dute zientziaren munduko sari esanguratsuenak nori egokituko zaizkion aurten. OLED teknologia, genoma bikoizketak, nanoharien fotonika eta beste zenbait alor daude Thomson Reuters agentziaren kinielan.
Hedabide orokorretan zientzia inoiz protagonista bada, urriko lehen egunotan izan ohi da, hemen baitira Nobel sariak. Hilaren 6an, 7an eta 8an emango dute, hurrenez hurren, Medikuntza/Fisiologia, Fisika eta Kimikaren alorreko […]

Josu Lopez-Gazpio 1914ko ekainaren 28an, txiripaz izan bazen ere [1], Gavrilo Princip gazte serbobosniarrak Frantzisko Fernando Austria-Hungariako artxiduke eta tronurako hautagaia tirokatuta hil zuen. Hilabete bat beranduago -justu duela 100 urte, 1914ko uztailaren 28an -Austria-Hungariak Serbiari gerra deklaratu zion horrek baldintza onartezinak zituen ultimatumari uko egin ondoren. Europako herrialdeen arteko itunen ondorioz, Sarajevoko atentatua gerraren sugarra piztu zuen txinparta […]

2014 Kristalografiaren Nazioarteko urtea da. Diziplina honek garrantzia handia duen arren, ez da oso ezaguna gure inguruan. Berari buruz gehiago jakiteko Gotzone Barandika UPV/EHUko Kimika Ez-Organikoko irakaslearengana jo dugu.
Non topa ditzakegu kristalak? Zein da kristalaren eta beiraren arteko ezberdintasuna? Zertarako erabiltzen da kristalografia zientzian? Galdera hauen erantzunak topatuko dituzu beheko bideoan.
‘Zientzialari‘ izeneko atal honen bitartez euskal […]

Ba al dakizu kimika teorikoa zer den? Ba al dakizu zertan bereizten den ohiko kimikatik eta zertarako balio duen molekulen erreakzioak ordenagailu bidez simulatzea? Jesus Ugalde UPV/EHUko Kimika fisikoko katedradunarekin hitz egin dugu haren jakintza esparruari buruz. Ikus itzazu eman dizkigun erantzunak honako bideoan.
‘Zientzialari‘ izeneko atal honen bitartez, euskal ikertzaileen lana zabaldu nahi dugu gure irakurleen artean. […]

Jon Mattin Matxain
Artikulu sorta honen bigarren atalean Mekanika Kuantikoak Kimika azaltzeko beharrezkoak ziren ekuazioak ematen zizkigula ikusi genuen. Hau horrela izanda, bi arazo nagusi topatu genituen. Alde batetik, ekuazio hauek oso konplexuak ziren ebatziak izateko, eta bestetik, zaila zen Mekanika Kuantikoak sortutako hiztegi berria Kimikako hiztegi enpirikoarekin uztartzea. Gaurko artikulu honetan, aztertuko dugu zientzialariek arazo hauei nola aurre […]

Jon Mattin Matxain
Artikulu sorta honen aurreko sarreran, ikusi genuen fisikariek eta kimikariek 1900. urtearen inguruan erreparatu zietela lehendabizikoz antzerako problema zientifikoei: Rutherfordek eta bertze batzuek (Bohr barne), 1910eko hamarkadaren hasieran plazaratu zituzten atomo eredu planetarioek izugarri eragin zioten garai hartako Kimikari. Horrela, Lewisek, eredu hauetan oinarrituta, lotura kimikoan elektroiak konpartitzen direlako kontzeptua zabaldu zuen 1916. urtean, bertze hainbat […]