urtarrila 2020
Hileko artxiboa 31 artikulu
Uxue Razkin Txikitan, Dorothea Batek begiz jota zituen landare eta animaliak. Irudi haiek haren memorian tinko gelditzen ziren, ondoren, papereratzeko; harentzat, aldez aurretik jakinarazitako sekretuak gorpuztea bezalakoa zen hori. Ziur, Carmarthen (Gales) jaiotzeak –herrialdeko herririk zaharrena eta nornahik postal batean […]
Koloratzaile organikoz dopaturiko L-zeolita antena material luminiszente gisa
Leire Gartzia-Rivero, David Martinez eta Jorge Bañuelos Zientzialariek askotan naturan bertan aurkitzen dute inspirazioa aurrerakuntza zientifikoak sustatzeko. Honen adibide nabaria da fotosintesian jarritako arreta berezia, eguzki-argia eraginkortasunez xurgatu eta energia kimikoan eraldatzeko gai den prozesu konplexua. Lan honen helburua fotosintesian […]
Giza gibelak astebetez kontserbatzeko teknologia garatu dute
Juanma Gallego Ikertzaile talde batek giza gibelak zazpi egunez gorputzetik kanpo kontserbatzeko gai den makina eraiki du. Aurrerapenak transplanteen alorrean erabilgarria izatea espero dute. “Jainkoetara jolasten ari gara”. Zeinek ez du entzun argudio hori, aurrerapen berrien aurrean erabateko ezetza adierazteko […]
Txinako koronabirusa, aurtengo lehenengo birus berria
Miren Basaras Pasa den urteko azken egunetan Txina ekialdeko Wuhan herriko merkatuan hainbat pertsona aldi berean kutsatu omen ziren. Denek antzeko sintomak izan zituzten, arnasbidekoak, pneumonia bat printzipalki. Gaixotasuna aztertu ondoren, aste baten bueltan, urtarrilaren 7an, birus berri baten informazioa […]
Estres-maila detektatzen lagun dezakeen algoritmoa
Kostu baxuko plataforma eramangarrien bidez, seinale elektrokardiografikoak argi eta garbi detektatzeko algoritmo bat garatu dute UPV/EHUko Kontrol Adimentsua ikertaldean. Lanaren helburua izan da patologia fisiologiko, arazo disfuntzionala edo ezgaitasun kognitiboren bat duten pertsonen estres-maila identifikatzeko tresna bat lortzea. Besteak beste […]
Asteon zientzia begi-bistan #287
Uxue Razkin Mikrobiologia Asteon, koronabirus hitza askotan agertu da egunkarietan, baita sare sozialetan ere. Hasieran, Wuhanen (Txina) gaixotutako pazienteen birusak aztertu zituzten, eta haren kode genetikoa argituta, jakin zuten koronabirus bat zela. Orain birus horren jatorria zehazten aritu dira. Hasiera […]
Ezjakintasunaren kartografia #292
Oso logika erraza da. Landareek eguzki energia baliatzen badute konposatu organikoak sintetizatzeko, zergatik guk ez? Sinplea da ideia, martxan jartzea ez horrenbeste. Aurrerapausuak badaude ere: Daniel González-Muñozen Leaf-based microreactors for organic synthesis Trenen abiadura handiak limite fisiko eta teknologikoak ditu […]
Aitziber Mendiguren: “Minaren maneiu ona egitea eta pazienteen bizi kalitatea hobetzea da gure helburua” #Zientzialari (130)
Azken urteetan mina eragiten duten gaixotasunen intzidentzia asko igo da eta mina arintzeko, besteak beste, opiazeoak erabiltzen dira. Azken urteetan kannabinoideak ere aztergai daude mina arintzeko aukera gisa. Substantzia horiek, ordea, tolerantzia eta mendekotasuna sortzen dute epe luzera. Bi fenomeno […]
Iman Molekularrak: Informazio unitate txikienaren bila
Andoni Zabala-Lekuona Gaur egungo gizarteak gero eta informazio gehiago gordetzeko beharra eta nahia du. Paperean inprimatutako liburuak, musika, posta, argazkiak, egunkariko artikuluak eta abar luze bat ordenagailuan egotera pasa dira orain, baina horretarako memoria, edo beste hitzetan, gigabyteak (GB) behar […]
Superheroi guztiek dituzte puntu ahulak, baita tardigradoek ere
Juanma Gallego Muturreko egoeretan bizirik irauteko gai diren animalia ñimiñoak dira tardigradoak, baina denboran zehar mantendutako tenperatura altuek horiek hil ditzaketela erakutsi dute orain. Iazko apirilean, Ilargian aurrenekoz zunda pribatu bat ilargiratzeko lehen saiakera egin zuen israeldar misio batek, baina […]